مصوبه هیات دولت ابلاغ شد، اما برچسب سوخت نچسبید

مژگان میرزایی

هر چند بر اساس ضوابط جدید شماره‌گذاری خودروهای داخلی و وارداتی داشتن برچسب سوخت و درج رتبه انرژی برای خودروهای بنزین‌سوز و موتورسیکلت از ابتدای دی ماه سال جاری اجباری اعلام شده، اما این طرح با گذشت یک ماه از زمان ابلاغ آن توسط هیات دولت به ناجا هنوز به مرحله اجرا در نیامده و داشتن برچسب سوخت همچنان جزو الزامات شماره‌گذاری محسوب نمی‌شود. سال ۸۵ در راستای ساماندهی حمل‌ونقل عمومی و مصرف سوخت، طرح نصب برچسب سوخت در دستور کار دولت قرار گرفت و بر اساس آن کمیته‌ای با عضویت وزارت نیرو، صنایع و معادن، موسسه استاندارد، سازمان بهینه‌سازی و مصرف سوخت و محیط‌زیست تشکیل و طی آن اعضا موکلف به تدوین استاندارد بنزین مصرفی کشور و تعیین معیار برای نصب برچسب انرژی شدند. بر اساس آخرین جمع‌بندی کمیته مذکور با توجه به بنزین مصرفی در کشور که دارای اکتان ۸۷ است، هفت معیار G، F، E، D، C، B، A

برای نصب برچسب سوخت تعیین شد. اما با گذشت دو سال از زمان در نظر گرفته شده نصب برچسب به دلیل مخالفت وزارت نیرو، صنایع و معادن، موسسه استاندارد و محیط‌زیست هنوز به مرحله اجرا در نیامده است. به اعتقاد مخالفان، معیار در نظر گرفته شده با توجه به اکتان موجود در بنزین کشور بسیار سخت‌گیرانه است و در صورت اجرا، برخی از خودروهای داخلی موفق به شماره‌گذاری نخواهند شد. آنها همچنان تاکید دارند که برای برطرف کردن این مشکل باید معیار در نظر گرفته شده تعدیل شود، اما سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت مخالف تغییر معیار بوده و همچنان معتقد است که باید معیار تدوین شده سال ۸۵ اجرایی شود. به گفته کاظمی مدیرعامل سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت مصوبه تدوین شده با توجه به بنزین مصرفی کشور بوده و به عنوان امتیاز نیز در سال جاری معیار استاندارد یورو دو به علاوه ۵/۱۲در نظر گرفته شده که این امر موجب می‌شود خودروسازان خود را برای رسیدن به استاندارد یورو سه که از سال آینده اجرایی می‌شود هماهنگ کنند.

مخالفت‌های مذکور با معیار تدوین شده و عدم تدوین معیار جدید موجب شد که این طرح با تاخیر بسیار مواجه شود به طوری که در ابتدا بهمن ماه سال گذشته اولین تاریخ نصب برچسب سوخت در نظر گرفته شد که این امر به دلیل مخالفت خودروسازان به اسفند ماه موکول، اما در تاریخ مذکور نیز نصب برچسب سوخت اجرایی نشد تا آنکه در اردیبهشت ماه سال جاری شرکت‌های خودروساز به منظور ختم غائله، نصب برچسب را به صورت صوری به مرحله اجرا گذاشتند تا جنجال‌های به وجود آمده برای نصب برچسب خاتمه یافته و اعضای کمیته تدوین مصرف سوخت فرصت بیشتری برای تغییر معیار داشته باشند اما با گذشت نه ماه از اقدام خودروسازان هنوز کمیته تعیین معیار، برسر معیار جدید سوخت به توافق نرسیده این در حالی است که شهریور ماه سال جاری در مصوبه جامع دولت برای ساماندهی حمل و نقل عمومی و مصرف سوخت که در آن ضوابط جدید شماره‌گذاری خودروهای داخلی و وارداتی اعلام و از دی ماه نیز اجباری خوانده شده بود، نصب برچسب سوخت از ابتدای دی ماه برای خودروهای بنزین‌سوز و موتور سیکلت‌ها را لازم‌الاجرا خواند. اما اعضای کمیته‌ تدوین معیار سوخت با وجود ابلاغ مصوبه از سوی دولت هنوز طرح نصب برچسب سوخت را اجرایی نکرده‌اند.

در همین حال نظام‌الدین برزگری، رییس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی در این مورد به خبرنگار ما می‌گوید: تعیین معیار جدید نیازمند برگزاری جلسه‌ای با حضور تمامی اعضا است که این جلسه با گذشت یک‌سال از زمان ارسال درخواست به سازمان بهینه‌سازی مصرف سوخت که دبیر کمیته محسوب می‌شود هنوز برگزار نشده است.

از سوی دیگر هر چند اعضای کمیته تعیین معیار، اجرای این طرح را منوط به تشکیل این جلسه اعلام می‌کنند اما دبیر کمیته انرژی ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت کشور چندی پیش خبر از نصب قطعی برچسب سوخت داد و اظهار داشت که براساس مصوبه ابلاغ شده طرح از ابتدای دی ماه آغاز شده است.

اما رییس موسسه استاندارد که مجری طرح نصب برچسب سوخت محسوب می‌شود علاوه بر نرسیدن به اجماع نظر میان اعضا این بار صلاح دید دولت را در تاخیر در اجرای طرح دخیل دانسته و خبر از عدم اجرای طرح از ابتدای دی ماه داد به گفته برزگری بنا به صلاح دید دولت طرح نصب برچسب سوخت تا اطلاع ثانوی اجرایی نخواهد شد.گفته برزگری در این خصوص در حالی است که مصوبه الزام به نصب برچسب سوخت از ابتدای دی ماه از شهریور ماه سال جاری از سوی دولت ابلاغ شده که این امر نشان‌دهنده آن است که دولت پیگیری اجرای طرح بوده اما اختلافات موجود میان اعضا موجب اجرایی نشدن آن شده است.

از سوی دیگر و در صورت اجرای مصوبه سال ۸۵ خودروهای پرتیراژی چون آردی، روا، وانت پیکان، وانت نیسان و وانت مزدا نیز با ممنوعیت شماره‌گذاری مواجه خواهند شد که این امر نیز یکی از عمده دلایل تاخیر در اجرای طرح محسوب می‌شود به طوری که با اجرای این مصوبه و عدم تعدیل آن تقریبا دو خودرو وانت تولیدی در کشور با ممنوعیت شماره‌گذاری مواجه خواهند شد.

از سوی دیگر با ممنوعیت شماره‌گذاری سه خودروی روآ، آردی و وانت پیکان که از محصولات ارزان‌قیمت شرکت ایران‌خودرو محسوب می‌شوند این شرکت به طور حتم با مشکلات مالی دیگری مواجه می‌شود.

تشکیل جلسه در آینده نزدیک

کاظمی، مدیرعامل سازمان بهینه‌سازی و مصرف در گفت‌وگو با خبرنگار ما در خصوص دلایل تاخیر در اجرای طرح گفت: اعضای کمیته وظیفه تدوین معیار را داشتند که معیار در سال ۸۵ مصوب شد اما اجرای این طرح به عهده موسسه استاندارد است.

کاظمی در پاسخ به این پرسش که اعضای کمیته تعیین معیار معتقدند که معیار تدوین شده سخت‌گیرانه است و باید تعدیل شود می‌گوید: خودروسازان باید تا سال ۱۳۹۰ به استاندارد یورو سه دست پیدا کنند و در صورتی که این معیار برای آنها سخت‌گیرانه محسوب شود امکان رسیدن به استاندارد یورو برای خودروسازان فراهم نخواهد شد.وی در خصوص تشکیل جلسه‌ای برای تعدیل معیار نیز گفت: اعضای کمیته درخواست تشکیل جلسه مشترک دیگری را داده‌اند که این جلسه در آینده نزدیک برگزار خواهد شد.

طرح باید اجرا شود

امیررضا رجبی دبیر کمیته انرژی ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت کشور که در ابتدای دی‌ماه خبر از اجرای طرح نصب برچسب سوخت داده بود نیز در خصوص عدم اجرای طرح اظهار داشت: در حال حاضر مصوبه به راهور ناجا ابلاغ شده و باید از ابتدای دی‌ماه نصب برچسب سوخت اجرایی می‌شد.

رجبی در پاسخ به این پرسش که هنوز کمیته تعیین معیار به اجماع نظر نرسیده‌اند پس چگونه طرح اجرایی خواهد شد، افزود: نرسیدن به اجماع نظر نباید منجر به توقف در اجرای طرح شود بلکه براساس مصوبه، طرح نصب برچسب سوخت از ابتدای دی‌ماه به مرحله اجرا گذاشته شود. وی در ادامه می‌گوید: خودروسازان موظف هستند که مصوبه را اجرایی کرده و در صورتی که این معیار تغییر کرد معیار جدید را اعمال کنند.به گفته رجبی مسوولین خواستار تعویق در اجرای طرح بوده‌اند به طوری که وزارت صنایع نیز در این خصوص مکاتباتی را صورت داده بود اما تعویق طرح با مخالفت ستاد مواجه شده به همین دلیل نباید طرح به تعویق افتد.

گفته دبیر کمیته سوخت ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت در حالی است که با وجود ابلاغ مصوبه از سوی دولت و عدم موافقت ستاد مبنی بر تعویق طرح هنوز اجرایی نشده که با توجه به این شرایط دلیل تاخیر در اجرای آن نامعلوم است. رجبی در خصوص ممنوعیت شماره‌گذاری برخی خودروهای داخلی در صورت اجرای طرح نصب برچسب سوخت نیز گفت: ستاد به خودروسازها مهلت داده بود که عیوب خودروهای خود را برطرف کنند در صورتی که این اقدامات را صورت داده باشند، مشکلی نخواهند داشت در غیر این صورت نیز شماره‌گذاری آنها متوقف خواهد شد.

به گفته رجبی یکی از عمده مشکلات تعیین میزان مصرف سوخت خودروهای وارداتی بوده که این مشکل در حال حاضر برطرف شده و خودروهای وارداتی نیز باید به نصب برچسب سوخت مجهز باشند.دبیر کمیته انرژی ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت معتقد است خودروسازها نگران ممنوعیت شماره‌گذاری نیستند بلکه نگرانی آنها از برندهای تولیدی است. خودروسازها می‌ترسند که معیار آنها به معیار غیرقابل قبول نزدیک شود که این امر منجر به افت این دسته از خودروها می‌شود.

طرح در حال اجرا است

اما برخلاف گفته‌های مسوولان ذی‌ربط که حکایت از عدم اجرای طرح دارد خودروسازان خبر از اجرای طرح نصب برچسب سوخت می‌دهند. به گفته مسوولان شرکت سایپا در حال حاضر خودروهای تولیدی آنها با برچسب سوخت به بازار عرضه می‌شود و این شرکت تاخیری در اجرای مصوبه نداشته است.

گفته مسوولان شرکت سایپا در حالی است که با مراجعه به نمایندگی‌های مجاز این شرکت می‌توان پی برد که خودروهای موجود در نمایندگی‌های این شرکت فاقد برچسب سوخت است.به اعتقاد مسوولان این شرکت قانون ممنوعیت شماره‌گذاری در صورت نرسیدن به معیار تدوین شده تنها جنبه تنبیهی داشته است.

به اجماع نرسیده‌ایم

نظام‌الدین برزگری نیز درخصوص چگونگی اجرای طرح نصب برچسب سوخت می‌گوید: در حال حاضر طرح اجرا نمی‌شود و اجرای آن پس از جلسه نهایی و رسیدن به اجماع نظر آغاز خواهد شد.به گفته برزگری در حال حاضر اختلاف بر سر تغییر معیار مصرف سوخت است که در صورت رسیدن به اجماع نظر کامل نصب برچسب‌ها آغاز خواهد شد.وی در پاسخ به این پرسش که خودروسازها از اجرای طرح خبر داده‌‌اند نیز گفت: شاید خودروسازها توانسته‌اند خودروها را بر اساس شرایط استاندارد تطبیق دهند، اما در حال حاضر اجرای طرح نصب برچسب سوخت به طور جدی صورت نمی‌گیرد.به گفته برزگری درخواست تشکیل جلسه به رییس هیات مدیره این کمیته که شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت است، داده شده و باید این جلسه با حضور تمام اعضا برگزار شود، اما هنوز زمان نهایی اعلام نشده است. وی در پاسخ به این پرسش که در صورت عدم برگزاری جلسه آیا طرح به مرحله اجرا در خواهد آمد یا خیر افزود: تا پایان سال برچسب نصب خواهد شد و ما به اعضای کمیته فرصت داده‌ایم که طی هفته‌های آینده جلسه را برای رسیدن به اجماع برگزار کنند و در صورت عدم برگزاری موسسه استاندارد معیار تدوین شده سال ۸۵ را اجرایی خواهد کرد.

برزگری در پاسخ به این پرسش نیز که آیا شماره‌گذاری خودروهایی که نتوانسته‌اند برچسب دریافت کنند متوقف خواهد شد یا خیر عنوان کرد: در صورت اجرای طرح خودروهایی که به معیار تدوین شده نرسیده‌اند شماره‌گذاری آنها متوقف خواهد شد.