ضرر پارس‌خودرو از واردات مورانو

حمیدرضا بهداد

عکس:حمید جانی‌پور

حدود شش ماه از ورود خودروی ژاپنی مورانو به ایران می‌گذرد، این در حالی است که مشتریان همچنان با قیمت دوگانه این محصول در بازار روبه‌رو هستند.

مورانو محصول شاسی بلند (SUV) شرکت نیسان ژاپن به حساب می‌آید که بیس تولید آن به سال ۲۰۰۳میلادی برمی‌گردد اما همه ساله مدل‌های بهتر و پیشرفته‌تری از این خودرو به بازارهای دنیا عرضه می‌شود. مورانوهایی که هم‌اکنون در جاده‌های ایران تردد می‌کنند مربوط به سال ۲۰۰۷ است و واردات آنها از طریق پارس‌خودرو و همچنین برخی شرکت‌های خصوصی و افراد حقیقی صورت می‌گیرد. این در شرایطی است که پارس خودرویی‌ها طی سال گذشته از قصد خود برای وارد کردن مورانو به ایران خبر داده و در این زمینه مذاکرات و حتی چانه‌زنی‌های زیادی را نیز با ژاپنی‌ها پشت سر گذاشتند که محور اصلی این چانه‌زنی‌ها، بر پایه قیمت مورانو چرخش داشت. هرچه گذشت، مورانو از پیچ و خم مذاکرات طرفین رد شد و مجوز ورود به بازار ایران را دریافت کرد. این در حالی بود که ظاهرا برخی شرکت‌های خصوصی و افراد حقیقی با استفاده از تبلیغات این شرکت زودتر از پارس‌خودرو دست به کار شده و در ورود مورانو به کشور پیش دستی کرده بودند. مسافرانی که طی تعطیلات نوروز به بندر عباس رفته و اسکله شهید باهنر را از نزدیک دیدند، با تعداد زیادی از این مورانوهای وارداتی روبه‌رو شده و گمان بردند که اینها همان مورانوهای مورد وعده پارس خودروست. در حالی که ظاهرا داستان، جور دیگری بود و پارس‌خودرو سهمی در این مورانوها نداشت. چرا که مسوولان این شرکت بلافاصله پس از انتشار خبر ورود مورانو به گمرک بندرعباس، طی توضیحاتی اعلام کردند که نیسان هنوز سفارشات این SUV را به پارس‌خودرو تحویل نداده و مورانوهای گمرک بندرعباس را دیگران وارد کرده‌اند. تا اینجای داستان، مشکلی به نظر نمی‌رسید و پارس خودرویی‌ها نیز چندان اعتراضی به واردات مورانو از مجاری غیر این شرکت نداشتند. به هر حال شاسی بلند لوکس نیسان به خیابان‌های ایران رسید. از سوی دیگر مورانوهای پارس‌خودرو هم بالاخره با حصول توافق طرفین در بحث قیمت، قدم به بازار ایران گذاشته و آنها نیز با استقبال داغ مشتریان روبه‌رو شدند. اوضاع بر وفق مراد واردکنندگان مورانو اعم از پارس‌خودرو، شرکت‌های خصوصی و افراد حقیقی پیش می‌رفت و این SUV فروش خوبی را تجربه می‌کرد که داستان به جای حساس و عجیب خود رسید. «اختلاف ۱۱میلیون تومانی میان مورانوهای پارس‌خودرو و مورانوهای دیگران» این موضوعی بود که به تدریج رسانه‌‌ای شد و واکنش‌هایی را نیز به همراه داشت و هنوز هم بحث آن داغ به نظر می‌رسد.

پارس‌خودرو که نماینده رسمی شرکت نیسان به حساب می‌آید و چندین سال از همکاری‌اش با این خودروساز معتبر دنیا می‌گذرد، مورانوهای وارداتی خود را همچنان با قیمت ۷۴ میلیون و ۹۰۰هزار تومان در بازار ایران به فروش می‌رساند در حالی که مورانوهای وارد شده از مجاری غیر این شرکت قیمتی برابر با ۶۴میلیون تومان را دارا هستند. هر چند که ظاهرا هیچ اختلاف فنی میان تمام مورانوهای وارد شده وجود ندارد و همگی صفر کیلومتر محسوب می‌شوند اما مراحل ورود آنها به بازار کشور و همچنین هزینه‌هایی که واردکنندگان صرف خرید این محصول می‌کنند کاملا متفاوت است به نحوی که پارس‌خودرو به عنوان نماینده رسمی نیسان، سفارش خرید مورانو را به طور مستقیم به شرکت ژاپنی ارائه می‌دهد و واسطه‌ای در این زمینه در کار نیست. اما شرکت‌های خصوصی و یا افراد حقیقی برای واردات این محصول باید با واسطه‌ها سرو کله بزنند.

در واقع این گروه از واردکنندگان به علت آن که از دید شرکت نیسان رسمیت ندارند، مجبورند برای واردات مورانو با واسطه‌های اماراتی و برخی کشورهای دیگر منطقه وارد مذاکره شوند و از این طریق نیازشان را تامین کنند. این در شرایطی است که مورانوهای پارس‌خودرو از گارانتی سه ساله یا ۵۷هزار کیلومتر کار کرد بهره می‌برند اما مورانوهای دیگر وارد شده، فاقد این گارانتی‌ها هستند و این موضوع همواره به عنوان یکی از دلایل گران‌تر بودن مورانوهای پارس‌خودرو از سوی مسوولان این شرکت مطرح می‌شود. آنها حتی رسما اعلام کرده‌اند که تعهدی را در قبال ارائه خدمات پس از فروش در قالب گارانتی به مورانوهای وارد شده از مجاری غیر شرکت، ندارند.

تذکر نیسان به پارس‌خودرو

عبدا... بابایی مدیر فروش پارس‌خودرو در زمینه عدم ارائه خدمات گارانتی مورانوهای وارد شده توسط شرکت‌های خصوصی و افراد حقیقی می‌گوید: مورانوهایی که خارج از مجاری پارس‌خودرو وارد کشور شده‌اند مطابق با شرایط جغرافیایی و آب و هوایی ایران نیستند و طبق شرایط کشورهایی نظیر مصر، فیلیپین و امارات طراحی و تولید شده‌اند. وی می‌افزاید: خود شرکت نیسان به ما تذکر داد که مجاز به ارائه خدمات گارانتی به این دسته از مورانوهای وارداتی به ایران نیستیم چون، شرایط جغرافیایی در نظر گرفته شده برای آنها، یا مورانوهایی که پارس‌خودرو وارد کرده، تفاوت دارد. در واقع مورانوهایی که ما وارد کرده‌ایم مطابق با اوضاع آب‌و‌هوایی ایران است.

خدمات پس از فروش نمی‌دهیم

اظهارات مدیر‌فروش پارس‌خودرو در حالی است که برخی کارشناسان معتقدند موضع این شرکت در قبال عدم ارائه خدمات گارانتی به تمام مورانوهای حاضر در کشور، درست و منطقی نیست. فرید‌زاوه در این زمینه می‌گوید: پارس‌خودرو نماینده رسمی نیسان ژاپن به حساب می‌آید و طبق قانون باید به همه محصولات این شرکت در ایران خدمات پس از فروش و گارانتی ارائه دهد. وی با بیان اینکه پارس‌خودرو در این زمینه موضعش منطقی نیست تاکید می‌کند: گارانتی مورانو بین‌المللی است و هزینه آن‌را خود نیسان می‌دهد نه پارس‌خودرو؛ که احتمالا چون پارس‌خودرویی‌ها نفعی از فروش مورانوهای شرکت‌های خصوصی و افراد حقیقی نمی‌برند از عدم ارائه خدمات پس از فروش و گارانتی صحبت می‌کنند. گفته‌های زاوه در حالی است که مدیرفروش پارس‌خودرو اعتقاد دارد شرکت‌های خصوصی و افراد حقیقی پولی را بابت گارانتی مورانو پرداخت نمی‌کنند و بنابراین دلیلی ندارد که پارس‌خودرو به عنوان نماینده رسمی نیسان به آنها گارانتی دهد.

گارانتی دو میلیونی و اختلاف قیمت ۱۱میلیونی

پارس‌خودرویی‌ها علاوه بر آنکه به مورانو‌های وارد شده از مجاری غیرشرکت، گارانتی‌ نمی‌دهند، این موضوع را یکی از دلایل گران‌تر بودن مورانوهای خود نیز عنوان می‌کنند. این درحالی است که به گفته زاوه هزینه گارانتی مورانو بیش از دو میلیون تومان نیست. وی می‌گوید: پارس‌خودرو ۳درصد از قیمت پایه مورانو را به نام خدمات پس از فروش به نیسان می‌دهد که مبلغی حدود دو میلیون تومان است درحالی که واردکنندگان خصوصی به لحاظ متفاوت بودن نحوه وارداتشان، این هزینه را نمی‌پردازند.

ضرر با سود ۱۵میلیونی

هرچند مدیرفروش پارس‌خودرو معتقد است این شرکت به ازای فروش هر دستگاه مورانو تنها شش میلیون تومان سود می‌کند اما نگاهی به لیست هزینه‌های صرف شده برای واردات این خودرو و قیمت فروش آن در بازار نشان از موضوع دیگری دارد. آن‌طور که کارشناسان امر می‌گویند قیمت پایه مورانو دو میلیون و ۸۰۰هزار ین ژاپن است که پارس‌خودرو علاوه بر پرداخت این مبلغ باید یک‌ونیم میلیون تومان به ستاد مدیریت حمل‌و‌نقل و مصرف سوخت، حدود دو میلیون به خود شرکت نیسان به ازای خدمات پس از فروش و ده درصد از قیمت پایه مورانو را نیز به عنوان جریمه باز هم به ستاد مدیریت حمل‌ونقل و مصرف سوخت بپردازد که جمع اینها به علاوه پنج درصد هزینه‌های مالی جانبی و با در نظر گرفتن تعرفه واردات ۹۰درصدی، به مبلغی حدود ۶۰میلیون تومان بالغ می‌شود. این در حالی است که پارس‌خودرو مورانوهای خود را با قیمت ۷۴میلیون و ۹۰۰هزار تومان در بازار به فروش می‌رساند که از سود حدودا ۱۵میلیونی این شرکت به ازای فروش هر دستگاه مورانو حکایت می‌کند. از سوی دیگر خصوصی‌ها هزینه ۳درصدی خدمات پس از فروش و دو درصدی مالی جانبی را نمی‌پردازند اما چون مجبورند مورانوهایشان را با واسطه از کشورهای منطقه بخرند تقریبا همان ۶۰میلیونی که پارس‌خودرو هزینه واردات مورانو می‌کند را آنها نیز باید بپردازند. هرچند که مورانوهای خصوصی‌ها در حال حاضر قیمتی برابر با ۶۴میلیون و ۵۰۰هزار تومان در بازار دارد. بابایی در این زمینه می‌گوید: واردکنندگان خصوصی در ابتدا، مورانوهایشان را با قیمت ۸۰میلیون در بازار ایران به فروش رساندند و حال که سود خود را برده‌اند قیمت را پایین آورده و تنها به دنبال بازگشت اصل پولشان هستند. وی همچنین با رد سود ۱۵میلیونی پارس‌خودرو می‌افزاید: قیمت تمام‌شده هر دستگاه مورانو حدود ۶۸میلیون تومان برای ما درمی‌آید و سود ۱۵میلیونی شرکت در این باب، واقعی نیست.

جدای از میزان سود پارس‌خودرو از باب واردات مورانو، یک نکته را نمی‌توان انکار کرد و آن اینکه، با توجه به ارزان‌تر بودن مورانوهای وارداتی بخش خصوصی، هم‌اکنون بازار مورانوهای پارس‌خودرو، سرد و راکد شده و حتی به گفته مدیرعامل این شرکت، به ضرردهی رسیده است. مسیح تفرشی در این زمینه می‌گوید: ما طبق قرارداد باید ۱۰۰۰ دستگاه مورانو به کشور وارد کنیم که تاکنون ۵۰۰ دستگاه آن را آورده‌ایم ولی چون هم‌اکنون بازار این خودرو راکد است تعدادی مورانو در انبارهایمان پارک شده و تا صلاح نباشد، ۵۰۰ دستگاه باقیمانده را وارد نخواهیم کرد. وی همچنین تاکید می‌کند: پارس‌خودرو به هیچ وجه قیمت مورانوهایش را پایین نخواهد آورد چون تنها، هفت میلیون تومان برای فروش هر دستگاه آن سود می‌برد.