دلیل افزایش مصرف سوخت خودروهای داخلی

گروه خودرو- مدیرعامل شرکت تحقیقات موتور ایران خودرو (ایپکو)، معمولا هر دو سال یک بار و نزدیکی‌های برگزاری همایش موتورهای درون سوز، در جمع خبرنگاران ظاهر می‌شود، اما همین دو سال یک‌بار نیز حرف‌هایی می‌زند که معمولا کمتر از زبان دیگر مسوولان شنیده می‌شود. محمد زالی که دیروز به رسم جاری خود و به بهانه برگزاری قریب‌الوقوع هفتمین همایش موتورهای درونسوز میزبان خبرنگاران شده بود، بخش اعظمی از نشست خود را به پرسش و پاسخ‌های حاشیه‌ای صنعت خودرو اختصاص داد.

دلیل افزایش مصرف سوخت خودروها، عواقب قطع همکاری پژو با ایران خودرو و همچنین زمان تولید و عرضه موتور دیزلی ایپکو، از جمله مسائلی بود که زالی در نشست خبری دیروز خود به آنها پرداخت. وی همچنین در نشست دیروز خود، خبر از رونمایی موتور ملی دیزل در هفتمین همایش بین‌المللی موتورهای درون سوز داد، همایشی که از هفدهم تا نوزدهم آبان ماه جاری در هتل المپیک پایتخت برگزار خواهد شد.

چرا مصرف خودروها بالا رفته؟

طی دو سالی که از اعلام افزایش تولید داخل بنزین می‌گذرد، بسیاری از مشتریان خودرو کشور به خصوص آنها که خودروهای کم حجم دارند، نسبت به افزایش مصرف سوخت شان گله مندند، اما این موضوع را نه خودروسازان می‌پذیرند و نه وزارت نفت.

طرفین ماجرا حتی گاهی همدیگر را نیز مقصر می‌دانند، به نحوی که خودروسازان در لفافه از افت کیفیت بنزین طی سال گذشته صحبت به میان می‌آورند و وزارت نفت نیز استاندارد خودروها را زیر سوال می‌برد.

به عبارت بهتر، خودروسازان عنوان می‌کنند که کیفیت بنزین توزیعی در جایگاه‌ها، دلیل افزایش مصرف سوخت خودروها است و وزارت نفت می‌گوید، استاندارد پایین خودروهای تولید داخل، مصرف را بالا برده است.

این اختلاف نظر خودروسازان و وزارت نفت در شرایطی است که مدیرعامل ایپکو در نشست دیروز خود، به نوعی هر دو آنها را در افزایش مصرف سوخت مقصر دانست.

زالی گفت: افزایش مصرف سوخت خودروها را باید ناشی از دو عامل «سوخت» و «قطعه» بدانیم؛ زیرا مجموع این دو عامل، باعث بالا رفتن میزان مصرف می‌شود. وی با اشاره به اینکه نمی‌توان دو عامل مذکور را از هم جدا دانست، افزود: در افزایش مصرف سوخت خودروها، «کیفیت بنزین» یک بحث است و بحث دیگر نیز به قطعات مربوط می‌شود؛ به نحوی که وقتی قطعه‌ای به تولید داخل می‌رسد، از لحاظ علم طراحی، پایین‌تر از قطعه اصلی خواهد بود.

مدیرعامل ایپکو در عین حال تاکید کرد: اگر بنزین استاندارد نباشد، واقعا در افزایش مصرف تاثیر می‌گذارد.

زالی همچنین در واکنش به پرسش بنزینی دیگری مبنی بر اینکه آیا ایران خودرو و وزارت نفت در بحث تولید خودرو و سوخت استاندارد، با یکدیگر هماهنگ هستند، گفت: به نظرم نسبتا هماهنگ بوده‌اند، چون اصلا منطق حکم می‌کند که استاندارد «سوخت» و «خودرو» متناسب با یکدیگر باشد. وی افزود: من نمی‌خواهم تقصیر را گردن وزارت نفت بیندازم، اما در حال حاضر روزانه ۹۰ میلیون لیتر گازوئیل در کشور مصرف می‌شود و آلایندگی بالایی به وجود می‌آورد.

مدیرعامل ایپکو ادامه داد: با توجه به محدودیت‌های آلایندگی در تولید خودروهای داخلی، باید سوخت متناسب با استاندارد یورو ۴ و ۵ در جایگاه‌ها عرضه شود، تا امکان استفاده از موتور دیزل در کشور فراهم بیاید.

وی با بیان اینکه طبق اعلام وزارت نفت در نیمه دوم سال آینده گازوئیل دارای استاندارد یورو ۴ در کشور توزیع خواهد شد، گفت: موتور ملی دیزلی تا سال ۹۲ به مرحله تولید می‌رسد که در حال حاضر نمونه اولیه آن روی سمند نصب شده و در حال آزمایش است.

زالی ادامه داد: در حال حاضر مرحله اولیه طراحی موتور ملی دیزلی تمام شده و مرحله دوم اجرای کار آغاز شده که پیش‌بینی می‌کنیم تا سال ۹۲ به مرحله تولید برسیم.

به گفته وی، برنامه تولید اولیه موتور دیزلی ۵۰ هزار دستگاه در سال ۹۲ است و از آن علاوه بر سمند، روی دنا، سورن و رانا نیز استفاده خواهد شد. وی در پاسخ به پرسش خبرنگاری در مورد امکان نصب موتور دیزل ملی روی پژو ۲۰۶ دیزلی صادراتی نیز گفت:‌ بعید است که پژو اجازه این کار را بدهد البته موتور دیزلی ایرانی از نظر کیفیت در وضعیت مناسبی قرار دارد و در بین موتور‌های هم‌ردیف خود کیفیت قابل قبولی را داراست. زالی افزود: پژو اجازه نصب موتور روی ۴۰۵ را هم نمی‌دهد، چه برسد به ۲۰۶!

مدیرعامل ایپکو در ادامه به مشخصات فنی موتور دیزلی اشاره کرد و گفت: توان و گشتاور موتور ملی دیزل از توان‌ و گشتاور موتور دیزل پژو ۲۰۶ بالاتر است به طوری که توان موتور دیزل ملی ۹۰ کیلووات و گشتاور آن ۲۵۶ نیوتن است اما توان و گشتاور موتور دیزل پژو ۸۵ کیلووات و ۲۱۰ نیوتن است.

وی حجم موتور دیزل را ۱۵۰۰ سی‌سی عنوان و تصریح کرد: مصرف سوخت موتور نصب شده روی سمند در ۱۰۰ کیلومتر، ۲/۵لیتر خواهد بود. زالی ادامه داد: وقتی موتور ملی را با سوخت مورد نظر در آلمان آزمایش کردیم، مشخص شد که سوخت آزمایشی بهتر از استاندارد اروپا است و گوگرد کمتری دارد.

وی ادامه داد: البته استاندارد یورو۴ نیز برای این موتور ملی پاس شده و حتی برای آزمون آن نیز سوخت مورد نیاز از دبی خریداری شده است. به گفته رییس مرکز تحقیقات موتور ایران ‌خودرو، موتور دیزلی ملی در همایش بین‌المللی موتورهای درون‌سوز رونمایی و طی سال ۹۲ نیز تولید انبوه خواهد شد.

ربیس مرکز تحقیقات موتور ایران‌خودرو افزود: هدف اولیه در تولید موتور دیزل ملی، بازار داخلی است و در مرحله بعد برای صادرات به سوریه و ترکیه برنامه‌ریزی خواهد شد.

اظهارات زالی در شرایطی است که سابقه موتور قبلی ایپکو نشان می‌دهد رسیدن به تیراژ موردنظر برای موتور دیزلی، با اما و اگرهایی روبه‌رو خواهد بود. اگرچه شش سال از رونمایی موتور ملی (موتور پایه گازسوز EF۷) می‌گذرد اما به گفته خود ایپکویی‌ها، تا پایان امسال تیراژ آن به ۷۰ هزار دستگاه خواهد رسید، حال آنکه ایپکو آرزوی تیراژی ۳۰۰ هزار دستگاهی برای این موتور داشت.

به نظر می‌رسد مسائل مالی و برخی محدودیت‌ها در تامین متداوم قطعات، دلایل اصلی به تولید انبوه نرسیدن موتور EF۷ هستند، دلایلی که قطعا در مورد موتور دیزل نیز صادق‌اند و حتی شاید بیشتر از EF۷ نیز تاثیرگذار باشند. این موضوع از آن جهت است که به گفته خود ایپکویی‌ها، هم اکنون شرکت بوش آلمان، اصلی‌ترین تامین کننده قطعات موتور دیزلی به حساب می‌آید و توان طراحی و تولید ایپکو در این موتور، پایین تر از EF۷ است.

از سوی دیگر، به هر حال این احتمال وجود دارد که رابطه بوش آلمان و ایپکو در پیچ و خم محدودیت‌های بین‌المللی، گیر کند و در این صورت، کار ایپکو برای تولید انبوه موتور دیزلی بسیار سخت خواهد شد. در این مورد، زالی نیز به نوعی ابراز نگرانی کرد و گفت:به هیچ وجه دلمان نمی‌خواهد چنین اتفاقی رخ بدهد، اما اگر نتوانیم به هر دلیلی با بوش آلمان کار کنیم، مجبوریم به سراغ چینی‌ها برویم.

وی همچنین با اشاره به تفاوت قیمت موتورهای دیزلی و بنزینی، تاکید کرد:در حالت کلی، قیمت موتور دیزل حدود دو هزار یورو بیشتر از موتور بنزینی است.

با توجه به این گفته زالی، در صورت عرضه خودروهای دیزلی به کشور، مشتریان حداقل باید سه میلیون تومان پول بیشتری نسبت به خودروهای مشابه بنزینی بپردازند. در مورد صرفه اقتصادی خودروهای دیزلی، همچنین باید منتظر ماند و دید دولت گازوئیل استاندارد (یورو ۴ و ۵) را با چه قیمتی در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌دهد. البته در حالت کلی، دیزلی‌ها علاوه بر اینکه راندمان بالاتری نسبت خودروهای بنزینی دارند، مصرف سوخت آنها نیز پایین‌تر است.

کاش پژو تحریم کند!

اما مدیرعامل ایپکو در بخش دیگری از صحبت‌های خود، در واکنش به احتمال محدودیت یا قطع همکاری پژو و ایران خودرو نیز تاکید کرد:ان شاءالله که پژو رابطه اش را با ما قطع کند، تا بتوانیم سریع تر موتورهای ملی خود را به تولید انبوه برسانیم.

زالی با تاکید بر اینکه ایران خودرو معطل پژو نمی‌ماند، ادامه داد: در صورت قطع رابطه پژو و ایران خودرو، به راحتی می‌توانیم نیاز کشور را به موتور خودرو تامین کنیم.

به گفته زالی، موتور EF۷ هم اکنون در حال تولید است و EF۴ نیز شرایط مناسبی دارد، بنابراین ایران خودرو در مورد تامین موتور مورد نیاز محصولات خود، مشکلی نخواهد داشت.