آینده اوباما در گرو ارائه کمک مالی به صنعت خودرو

مونا مشهدی رجبی - دو سال از روی کار آمدن دولت فعلی آمریکا می‌گذرد و در این مدت اقتصاد آمریکا با مشکلات زیادی روبه‌رو شد.

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات تاریخ آمریکا مربوط به سقوط صنعت خودروسازی این کشور بود به طوری که جی ام که قدیمی‌ترین برند آمریکایی است را مجبور به اعلام ورشکستگی کرد. در این زمان دولت به کمک صنعت خودروسازی آمد و با ارائه کمک مالی به این صنعت مانع از فروپاشی آن شد. کمک مالی دولت به جی ام کمک کرد تا یک ماه پس از اعلام ورشکستگی با کمک منشور یازده دوباره به فعالیت خود باز گردد و تداوم ارائه کمک‌های مالی و ارائه شرایط مناسب در باز پرداخت بدهی‌ها نیز موجب گردید تا این برند بتواند به وضعیت عادی باز گردد، اما ارائه کمک مالی به صنعت خودروسازی یکی از تنش‌زا‌ترین تصمیماتی بود که اوباما در دوره ریاست‌جمهوری خود گرفت.

این سیاست مخالفان زیادی داشت و به گفته بسیاری از تحلیل گران اقتصادی آینده حضور این رییس‌جمهور در کاخ سفید را در ‌هاله‌ای از ابهام قرار داده است. کارل استوینس یکی از مخالفان طرح ارائه کمک مالی به صنعت خودروسازی و یکی از طرفداران حزب جمهوری خواه معتقد است مداخله دولت در بازار کار نادرستی بود.

وی ارائه کمک مالی را معادل ارائه یارانه به صنعت می‌داند و بر این باور است که پرداخت یارانه به هر صنعتی نادرست است و فقط موقتا می‌تواند باعث نجات شود. صنعتی که با دریافت یارانه از ورشکستگی رهیده باشد مدت کوتاهی بعد از قطع یارانه‌ها دوباره در مسیر افول اقتصادی قرار می‌گیرد و احتمال ورشکستگی آن زیاد است.

وی تداوم حضور رییس‌جمهوری در کاخ سفید برای یک دوره چهار ساله آینده را غیر‌ممکن می‌داند و بر این باور است که نه تنها وی بلکه شمار زیادی از هم حزبی‌های اوباما هم با ارائه کمک مالی به صنعت خودروسازی یا به تعبیر بهتر سیاست‌های دولت در مورد این صنعت مخالف بودند.

اما موافقان این طرح هم کم نیستند. هیو وایت نماینده مجلس آمریکا و یکی از موافقان طرح کمک به صنعت خودروسازی در این مورد می‌گوید: دوباره آمریکا حال و هوای انتخابات دارد و تمامی معضلات اقتصادی و صنعتی یکی یکی سر بر می‌آورند تا مانعی بر سر انتخاب مجدد باراک اوباما به عنوان رییس‌جمهوری تازه این کشور باشند.

یکی از طرح‌هایی که در زمان اجرا با مخالفت خیل عظیمی از مردم و سردمداران اقتصادی و سیاسی کشور مواجه شد ارائه کمک مالی به صنعت خودروسازی و کمک‌های مالی به شرکت‌های قطعه ساز فعال در آمریکا بود زیرا به معنای مداخله نادرست در بازار تعبیر می‌شد.

دولت اوباما اجرای این طرح را برای نجات میلیون‌ها فرصت شغلی و نجات صنعتی که قدمتی دیرینه در اقتصاد آمریکا دارد ضروری می‌دانست و به‌رغم مخالفت‌های زیاد آن را اجرا کرد.

نتیجه اجرای این طرح بازگشت دو شرکت خودروسازی جنرال موتورز و کرایسلر به بازار خودرو و بازپرداخت بدهی‌های دولتی آنها زودتر از موعد مقرر بود.

دولت آمریکا موفق شد تا صنعت خودروسازی را تا اندازه زیادی نجات دهد و میلیون‌ها آمریکایی را از بیکاری حتمی حفظ کند، ولی مشکل تازه‌ای را در اقتصاد ایجاد کرد و آن مشکل تازه افزایش بدهی‌های دولتی و کسری بودجه است.

وایت با اشاره به ثمر بخش بودن ارائه کمک به صنعت خودروسازی می‌افزاید: نجات خودروسازی تنها یک روی سکه است و دولت اوباما به دنبال ارائه میلیون‌ها دلار کمک مالی به صنعت خودروسازی و دیگر بخش‌های اقتصادی است که هم‌اکنون با بدهی‌های کلان دست به گریبان هستند.

به همین دلیل انتقاد به سیاست ارائه کمک مالی به صنعت خودروسازی توسط دولت به یکی از موضوعات مورد بحث در انتخابات جدید تبدیل شده است و طرفداران و مخالفان باراک اوباما در این مورد صحبت می‌کنند.

تیموتی گیتنر وزیرخزانه داری آمریکا که اجرای این سیاست را برای نجات صنعت خودروسازی ضروری می‌دانست در مصاحبه‌ای با دیترویت نیوز می‌گوید: این بهترین طرحی بود که ما برای نجات صنعت می‌توانستیم اجرا کنیم ولی بدون شک جایگزین کردن کمک ۸۵ میلیارد دلاری که دولت به صنعت خودروسازی ارائه داده بود در بودجه کار آسانی نیست و سال‌ها به طول می‌انجامد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا با ارائه این کمک مالی صنعت خودروسازی به عملکرد عادی خود بازگشته است یا خیر گفت: در مورد اینکه کمک مذکور، صنعت را به طور کامل نجات داده است یا خیر نمی توانیم پاسخی بگوییم ولی نکته مهم این است که صنعت از ورشکستگی حتمی و حذف شدن از ساختار اقتصادی نجات پیدا کرد و به‌رغم اجرای طرح تعدیل نیرو در بخش‌های مختلف صنعت خودروسازی هنوز میلیون‌ها آمریکایی در کارخانه‌های خودروسازی و قطعه سازی و صنایع وابسته مشغول به کار هستند. ما تلاش کردیم تا از نرخ فزاینده بیکاری جلوگیری کنیم و موفق هم شدیم.

وی با اشاره به آمارهای رو به رشد اقتصادی در ماه‌های اخیر ابراز امیدواری کرد که در سال ۲۰۱۱ میلادی صنعت خودروسازی با سرعت بیشتری رشد کند و بازار نیز با رشد تقاضا مواجه شود.

ورود شرکت‌های خودروسای مختلف به بازار آمریکا و سرمایه‌گذاری در ساخت کارخانه‌های تازه یا اضافه کردن خط تولید جدید نشان‌دهنده موفقیت آمریکا در مهار آسیب‌های صنعت خودروسازی و نتیجه بخش بودن کمک مالی دولت به این صنعت در سال گذشته است.

خلاصه، تنش در میان طرفداران و مخالفان اوباما بر سر ضرورت پرداخت کمک مالی به صنعت خودروسازی ادامه دارد و به نظر می‌رسد این مساله به یکی از کلیدی‌ترین موضوعات در انتخابات سال‌جاری تبدیل شده است.