آمریکایی‌ها به دنبال جایگاه اول در بازار خودرو

مونا مشهدی رجبی

رشد فروش شرکت‌های خودروساز آمریکایی در ماه‌های اخیر، سبب شد تا تحلیل‌گران اقتصادی در مورد خروج صنعت خودروسازی آمریکا از رکود، با اطمینان بیشتری صحبت به میان بیاورند. آمارها نشان می‌دهد در ماه آوریل سال ۲۰۱۱ میلادی، فروش سه شرکت جنرال موتورز، کرایسلر و فورد موتورز آمریکا بیش از ۱۶ درصد نسبت به سال قبل رشد کرده و این در حالی است که طی ۵ سال گذشته هیچ گاه هر سه شرکت به طور همزمان رشد فروش را تجربه نکرده بودند. حال پرسش اینجاست که آیا شرکت‌های خودروسازی آمریکایی که پیش از بحران اقتصادی دنیا بزرگ‌ترین فروشندگان خودرو در دنیا بودند، می‌توانند جایگاه از دست رفته خود را دوباره به دست آورند؟ یا اینکه تویوتا همچنان سردمدار این بازار باقی می‌ماند؟

«اسکات کوروین» یکی از تحلیلگران مرکز مطالعات بازار خودرو آمریکا در این مورد می‌گوید: با وجود اینکه در ماه‌های گذشته پیشرفت‌های زیادی در بخش تولید خودرو در شرکت‌های خودروسازی آمریکایی ایجاد شده و توسعه زیرساخت‌های این صنعت نتایج مثبتی را در بر داشته است، ولی هنوز تا تکمیل این پروسه و به نتیجه رسیدن تلاش‌ها راه درازی در پیش است. به گفته وی، بازگشت به دوران اقتدار قبلی، راهی است که به سادگی طی نخواهد شد و صنعت خودروسازی برای طی آن نیاز به میلیاردها دلار سرمایه و همچنین اعتماد کامل مصرف‌کنندگان به سیاست‌ها و طرح‌های اجرا شده توسط دست‌اندرکاران این بخش دارد. این تحلیلگر ادامه داد: با وجود گذشت بیش از ۵ سال از آغاز بحران در صنعت خودروسازی و برطرف شدن بسیاری از عوامل بحران‌زا، هنوز هم امکان بازگشت این عوامل به صنعت خودرو وجود دارد و بنابراین باید با احتیاط زیادی عمل کرد.

گفته‌های وی در شرایطی است که، مرکز مطالعات بازار خودرو آمریکا برای ارزیابی میزان اعتماد مردم به بازار، مطالعه‌ای انجام داده و نتیجه جالبی هم نگرفته است. این مطالعه که با شرکت بیش از دو هزار نفر از ساکنان آمریکا انجام شد، نشان داد که دو سوم از مردم آمریکا به اصلاح بازار خودرو اعتقاد ندارند. آنها بر این باورند که ثبات کنونی بازار یک وضعیت موقتی است و با هر شوک کوچکی دوباره از مسیر ثبات خارج می‌شود. با این حال، فعالان صنعت خودروسازی بر این باورند که وضعیت کنونی بازار نشان از اتمام بحران دارد. ۸۰ درصد از فعالان صنعت خودروسازی پیش‌بینی می‌کنند تا سه سال آینده سهم آنها در بازار خودرو افزایش خواهد یافت. آنها رشد تقاضا برای خودرو و افزایش اعتماد مردم به بازار و اقتصاد را عامل اصلی افزایش سهم خود در بازار خودرو می‌دانند. فعالان صنعت خودروسازی آمریکا بر این باورند که ظرف سه سال آینده سهمی بیشتر از تویوتا در بازار داخل دارند و به تدریج در دیگر کشورهای دنیا هم سهم خود را افزایش خواهند داد. طبق مطالعات موجود، ۳۰ درصد از قطعه‌سازان آمریکایی و ۳۶ درصد از فعالان صنعت خودرو در این کشور، بر این باورند که تا دو سال آینده شاهد رشد ۱۵ درصدی درآمد و رشد ۱۲ درصدی سودآوری خود خواهند بود.

این برآوردها و پیش‌بینی‌ها در شرایطی ارائه می‌شود که اخبار ناخوشایندی در مورد بازار چین مخابره می‌شود. در سال ۲۰۱۰ میلادی بیش از ۱۸ میلیون دستگاه خودرو در چین به فروش رسید و این کشور بزرگ‌ترین بازار خودروی دنیا را داشت، ولی از ابتدای سال جدید دولت ارائه کمک مالی به خریداران خودرو را قطع و حمایت مالی از صنعت خودروسازی را متوقف کرد. از ابتدای امسال دولت چین طرح‌هایی برای تعدیل نرخ رشد فروش خودرو ارائه داد و همین مساله سبب شد تا پیش‌بینی‌هایی در مورد کاهش نرخ رشد فروش خودرو در سال ۲۰۱۱ میلادی نسبت به سال قبل مطرح شود. این مساله می‌تواند چالشی تازه در بازار خودروی دنیا ایجاد کند، زیرا چین یکی از مهم‌ترین بازارهای این صنعت بوده و شمار زیادی از شرکت‌های خودروسازی با کمک رشد تقاضا در بازار چین توانسته‌اند از رکود رهایی یابند؛ بنابراین حال که این بازار هم در مسیر انقباضی حرکت می‌کند، نمی‌توان در مورد وضعیت آینده صنعت خودروسازی چندان اطمینان داشت.

رشد قیمت‌ها، چالشی دیگر

اما از دیگر چالش‌هایی که در مسیر صنعت خودروسازی طی سال‌جاری میلادی وجود دارد، رشد قیمت است. رشد قیمت تمامی شده خودروها که به دلیل افزایش قیمت انواع فرآورده‌های نفتی و فلزی ایجاد شده، سبب می‌شود تا قدرت خرید مردم برای خرید انواع خودروها کمتر شده و به دنبال آن، بازار نیز با مشکلات تازه‌ای روبرو شود. همچنین از دیگر چالش‌های موجود در سال‌جاری می‌توان به افزایش سطح رقابت در بخش‌های مختلف صنعت خودروسازی و کاهش توان مالی شرکت‌های خودروسازی برای سرمایه‌گذاری در بخش تحقیق و توسعه یاد کرد. تردید در مورد وضعیت کلان اقتصادی در دنیا و بی‌اعتمادی مردم به اوضاع اقتصادی، از دیگر مشکلاتی است که مانع از بازگشت سلامت به بازار خودرو در سال‌جاری می‌شود.

«اسکات کوروین» با اشاره به چالش‌های صنعت خودرو در سال‌جاری می‌گوید: مصرف‌کنندگان تمایل به خرید خودروهای کم مصرف دارند و تقاضا برای خودروهای هیبریدی در ماه‌های اخیر رشد زیادی داشته است. وی می‌افزاید: اگر مشکل شارژ کردن باتری خودروهای الکتریکی نیز حل شود، تقاضا برای آنها بیشتر از خودروهای بنزینی خواهد بود، زیرا قیمت انرژی در دنیا بسیار بالا بوده و نوسان زیادی نیز در سال‌های اخیر داشته است. به گفته وی، این مساله خرید خودرو و استفاده از آن را برای شمار زیادی از خانوارهای دنیا سخت کرده است. این تحلیلگر تاکید می‌کند: تولید‌کنندگان خودرو با دقت زیادی وضعیت بازار را رصد می‌کنند، تا ببینند رقبای آنها از طریق ارتقای تکنولوژی و تولید محصولات با کیفیت‌تر، قصد رقابت دارند، یا اینکه این رقابت از طریق قیمت انجام می‌شود؟ بدون شک این رقابت‌ها زمانی نتیجه بخش خواهد بود که رشد تقاضا نیز قابل مشاهده باشد.

خلاصه با وجود رشد فروش خودرو در ماه‌های اخیر، بازار خودرو آمریکا سال ۲۰۱۱ میلادی را با مشکلات زیادی آغاز کرده و پیش‌بینی می‌شود این مشکلات تا انتهای سال هم ادامه داشته باشد.