قسمت دوم

گروه خودرو- بهادر کاظمی معاون نظارت بر استانداردهای سازمان ملی استاندارد، در بخش اول گفت‌وگوی خود با دنیای‌اقتصاد به بازخوانی استانداردهای خودرویی کشور پرداخت که از هشت سال پیش به طور جدی در دستور کار این سازمان قرار گرفت. این در حالی است که وی در بخش دوم استانداردهای تدوین شده در زمینه صنعت قطعه‌سازی را مورد بررسی قرار داده است. بخش دوم این گفت‌وگو در ذیل می‌آید:

در رابطه با استانداردهای قطعات خودرو چه الزاماتی وجود دارد؟

من فکر می‌کنم قطعه‌سازی از صنعت خودرو رشد بیشتری داشته است. ما به دنبال این هستیم که با کمک انجمن قطعه‌سازان استانداردهای ملی را برای قطعه‌سازی کشور تدوین کنیم. در حال حاضر ما براساس قانون ارتقا کیفیت خودرو و با همکاری انجمن قطعه‌سازان تلاش می‌کنیم تمام قطعه‌سازان را به سطح استاندارد برسانیم و تک تک قطعات یک خودرو از کیفیت لازم و کافی برخوردار باشند. در قطعه‌سازی حرکت‌های خوبی صورت گرفته است که باعث شده میزان صادرات قطعه‌سازان از مجموعه خودروسازان بیشتر باشد که این نشان‌دهنده رشد قطعه‌سازی است.

به اعتقاد شما رشد قطعه‌سازی کشورمان با توجه به وضع قوانین یا الزامات خاصی بوده است؟

خیر، این رشدی بوده که خود صنعت داشته و با توجه به اینکه این صنعت بازار خوبی چه در داخل و چه در خارج از کشور دارد، می‌توان گفت تا میزان زیادی رقابت باعث این پیشرفت شده است.

در رابطه با استانداردهای ملی توضیح بیشتری می‌دهید؟

قطعات خودرویی که در داخل کشور تولید می‌شود بنابر سفارش خودروساز و با کیفیت‌های متفاوت ساخته می‌شود. برای مثال قیمت یک قطعه از ده هزار تومان شروع می‌شود تا ۲۰۰هزار تومان، این نشان‌دهنده این است که تولیدکنندگان ما با کیفیت متفاوت قطعه تولید می‌کنند. ما در حال تلاش هستیم که تولید قطعات بی‌کیفیت در کشور ادامه پیدا نکند. چون قطعه‌ای که با قیمت پایین تولید می‌شود عواقب زیادی را در پی خواهد داشت.

این استانداردها تا یک یا دو سال آینده تدوین می‌شوند، اما مهم اجرا کردن آن است. از نظر قانونی و بر اساس ماده ۳ قانون ارتقا کیفی خودرو و تولیدات صنعتی، که خرداد ۸۹ در مجلس تصویب شده، قرار بوده که از یک سال پس از تدوین این قانون تمام تولیدات صنعتی کشور به سطح استاندارد برسند، در غیر این صورت از توزیعشان جلوگیری شود. ما ظرفیت قانونی انجام این کار را داریم فقط از نظر اجرایی پیگیر هستیم که بتوانیم تولیداتمان را در کشور به این سطح از استاندارد برسانیم که هر تولیدی که در کشور انجام می‌شود بر مبنای یک استاندارد و با کیفیت لازم باشد.

نظارت بر قطعات وارداتی به چه شکل انجام می‌شود؟ خصوصا قطعات چینی که با کیفیتی پایین در سطح بازارقابل دسترس هستند.

در رابطه با کالاهای وارداتی صنعتی، کالاهایی که از طریق گمرکی وارد کشور می‌شوند باید استانداردهای لازم را داشته باشند. چه قطعاتی که توسط خودروسازان وارد می‌شود و چه قطعاتی که برای خدمات پس از فروش و تامین نیاز بازار وارد می‌شوند.

تمام این‌ها این الزام را دارند که قبل از ثبت سفارش تاییدیه سازمان استاندارد را داشته باشند. این قطعات در مبادی ورودی گمرک هم دوباره بررسی می‌شوند. اما متاسفانه قطعاتی هم هستند که از مبادی غیررسمی وارد می‌شوند، ما در حال پیگیری هستیم که بتوانیم به مبادی غیررسمی سامان بدهیم به گونه‌ای که از ورود محصولات بی‌کیفیت به بازار جلوگیری کنیم.

از طریق بازرسی‌های مداومی هم که از نمایندگی‌های پس از فروش انجام می‌دهیم از ارائه کالای غیر استاندارد یا بدون شناسنامه هم پیش‌گیری می‌کنیم. البته مواردی هم داشته‌ایم که بعضی مراکز این الزامات را رعایت نکرده‌اند که آ‌نها را به دادگاه معرفی کرده‌ایم. ما مراکز خدمات پس از فروش را به شدت کنترل می‌کنیم، در رابطه با بازار هم برنامه داریم تا عرضه‌کنندگان قطعات غیراستاندارد و قاچاق احساس امنیت نکنند.

سازمان استاندارد بعد ازجدا شدن از وزارت صنعت چه برنامه‌ای برای آینده دارد؟

سازمان استاندارد از ابتدا هم به عنوان یک موسسه مستقل عمل می‌کرده، اما به دلیل بحث‌های فرابخشی که الان برای سازمان تعریف شده است و انتظاراتی که جامعه از استاندارد دارد دولت تشخیص داد که سازمان استاندارد به عنوان یک تشکیلات فرابخشی در کشور تعریف شود. در حال حاضر ما تحت نظر ریاست جمهوری هستیم. ما از ظرفیت‌هایمان همیشه استفاده کرده‌ایم، اما حالا با استقلال بیشتری نسبت به قبل این کار را انجام می‌دهیم.

آقای کاظمی به طور کلی استاندارد خودروسازی در ایران با استانداردهای جهانی چقدر فاصله دارد؟ شما چه نمره‌ای به خودروسازی در این زمینه می‌دهید؟

ما اگر بخواهیم نمره بدهیم باید بر اساس نتیجه آزمون‌ها نمره بدهیم. اما اجازه بدهید که من نمره ندهم.

چرا؟

زیرا ما از نظر نمره دهی فاصله زیادی با سطوح جهانی داریم و هنوز تولیدکننده و طراح خودرو نیستیم. بنابراین نمی‌توانیم بگوییم صنعت خودروی ما در مقایسه با دنیا در کجا قرار دارد. ما الان مونتاژ کننده خودرو هستیم، مونتاژ کننده هم نیازی به نمره‌دهی ندارد زیرا این نمره اصلا مال خودمان نیست. ما موقعی می‌توانیم نمره‌دهی کنیم که این دانش متعلق به خودمان باشد. حیات یک صنعت خودرو به بیرون آمدن از لاک خود بستگی دارد. تا موقعی که ما از لاک خودمان بیرون نیاییم و خودروسازها احساس می کنند که خیلی خوب تولید می‌کنند و تیراژ بالایی دارند، وضعیت به همین صورت خواهد بود.