گروه خبر: مجلسی‌ها با وجود تصویب طرحی برای چگونه اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) همچنان موضوع برجام را در بهارستان پیگیری می‌کنند. حالا اما چگونگی نظارت بر اجرای برجام است که ذهن نمایندگان پارلمان را به خود مشغول کرده است؛ موضوعی که تاکنون به اجماعی مشخص در مجلس نرسیده است. از یکسو کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس که با ماموریت بررسی و ارائه گزارش از این بررسی‌ها به صحن علنی، تشکیل شده بود، از نظارت خود بر نحوه اجرای برجام سخن می‌گوید و از سوی دیگر، کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، این امر را وظیفه خود دانسته و ادامه کار کمیسیون ویژه را فاقد وجاهت قانونی می‌خواند.


این کشمکش‌ها در شرایطی در بهارستان شکل گرفته است که دهم آبان ماه امسال علی لاریجانی رئیس مجلس، در همایشی، کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس را ناظر بر اجرای برجام معرفی و تاکید کرد که کمیسیون امنیت ملی طبق قانون، ناظر قوه مقننه بر اجرای برجام است. با این همه برخی اعضای کمیسیون ویژه بررسی برجام به ویژه ریاست این کمیسیون، همچنان بر داشتن نقش نظارتی خود بر چگونگی اجرای برجام تاکید می‌کنند؛ این موضوعی است که حالا با انتقاد برخی نمایندگان روبه‌رو شده است. بسیاری از نمایندگان بر این باورند که ماموریت کمیسیون ویژه بررسی برجام با قرائت گزارش برنامه جامع اقدام مشترک در صحن علنی مجلس، به پایان رسیده و این به معنای تعطیلی کمیسیون مذکور است. این نمایندگان با استناد به آیین‌نامه داخلی مجلس، تاکید می‌کنند که کمیسیون ویژه برجام مانند دیگر کمیسیون‌های ویژه تنها وظیفه تدوین و ارائه این گزارش به صحن علنی را داشته و پس از آن تشکیل جلسات این کمیسیون موضوعیت ندارد. در این باره می‌توان به اظهارات کاظم جلالی رئیس فراکسیون رهروان ولایت مجلس اشاره کرد که چندی پیش در جمع خبرنگاران گفته بود: «ماموریت کمیسیون ویژه برجام تنها ارائه گزارش به صحن بود و کمیسیون برجام دیگر وجود ندارد.» با این همه اما به نظر می‌رسد که این فعالیت برای برخی اعضای کمیسیون ویژه هنوز پایان نیافته، همچنان‌که علیرضا زاکانی رئیس کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس، دو روز پیش در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، اعلام کرد که کار یک کمیسیون ویژه زمانی پایان می‌یابد که دوره مجلس تمام شده یا موضوعی که کمیسیون براساس آن فعالیت می‌کند، خاتمه یافته باشد؛ در حال حاضر، نه مجلس نهم تمام شده و نه موضوع برجام به پایان رسیده است.


پایان کار کمیسیون ویژه برجام

در واکنش به این اظهارات زاکانی، عبدالرضا مصری عضوهیات رئیسه مجلس گفته است که هیات رئیسه مجلس براساس قانون،رای به اتمام فعالیت کمیسیون برجام داد. او در این باره به خبرگزاری خانه ملت توضیح داد: براساس ماده ۴۴ آیین‌نامه داخلی مجلس زمانی که مساله مهمی درکشور رخ می‌دهد، با رای نمایندگان کمیسیون ویژه درمجلس تشکیل می‌شود و نهایت کار و وظیفه یک کمیسیون ویژه تهیه گزارش است،از این‌رو زمانی که گزارش تدوین و درصحن علنی قرائت شد، وظیفه و کار کمیسیون تمام می‌شود. مصری همچنین با اشاره به آخرین نشست هیات رئیسه، از واگذار شدن مساله برجام و نظارت بر حسن اجرای آن به کمیسیون امنیت‌ملی و سیاست‌خارجی مجلس خبر داد. در همین حال عوض حیدرپور عضوکمیسیون امنیت ملی نیز با انتقاد از اظهارات اخیر علیرضا زاکانی مبنی بر ادامه‌دار بودن فعالیت کمیسیون ویژه بررسی برجام، به خبرگزاری خانه ملت گفت: کمیسیون ویژه تنها برای بررسی ابعاد توافق که تحت عنوان برجام ارائه شد، تشکیل شد، بنابراین اکنون که گزارش این کمیسیون قرائت شده است کار دوستان در این کمیسیون انجام و تمام شد. عباسعلی منصوری‌آرانی عضو کمیسیون امنیت ملی که یکی از اعضای کمیسیون ویژه بررسی برجام نیز بوده است نیز بر این باور است که کار کمیسیون ویژه بررسی برجام طبق آیین‌نامه پایان یافته تلقی می‌شود. به گفته او در حال حاضر نحوه نظارت بر برجام و دستگاه‌های مربوطه در این زمینه بر عهده کمیسیون امنیت ملی مجلس است. در همین حال منصور حقیقت‌پور نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی که در کمیسیون ویژه برجام نیز عضو بود می‌گوید که ادامه برگزاری جلسات کمیسیون ویژه بررسی برجام وجاهت قانونی ندارد و ادامه تشکیل آن غیرقانونی است. او در گفت‌وگو با «ایرنا» با اشاره به برخی اظهارات درباره ادامه برگزاری جلسات کمیسیون ویژه تاکید کرد: متاسفانه برخی از این کار برای خودشان مغازه باز کرده‌اند، در حالی که ادامه این کمیسیون قانونی نیست.


دو روز پیش علیرضا زاکانی رئیس کمیسیون ویژه برجام در گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر از توقف جمع‌آوری سانتریفیوژها در تاسیسات هسته‌ای با تذکر به مسوولان خبر داد و بر ادامه فعالیت کمیسیون ویژه برجام نیز تاکید کرد. زاکانی در این گفت‌وگو وعده داده بود که پس از بازگشایی مجدد مجلس در هفته آینده، حتما ماجرای جمع آوری سانتریفیوژها را در کمیسیون ویژه پیگیری خواهد کرد. این موضوعی است که نشان می‌دهد با وجود تاکید علی لاریجانی بر ماموریت نظارتی کمیسیون امنیت ملی بر برجام، کمیسیون ویژه خود را ناظر بر اجرای برجام دانسته و قصد دارد در این باره به جلسات کاری خود ادامه دهد.


جلسه کمیته نظارت بر اجرای برجام

با وجود این ماجرا میان کمیسیون امنیت ملی و کمیسیون ویژه برجام، محمدصالح جوکار عضو کمیسیون امنیت ملی از برگزاری جلسه کمیته نظارت بر اجرای برجام در جلسه هفته آینده کمیسیون متبوع خود خبر داد. او به باشگاه خبرنگاران گفت: پس از پایان تعطیلات مجلس کمیته نظارت بر اجرای برجام تشکیل خواهد شد و قرار است این کمیته به‌صورت مجزا عملیات اجرای نظارت بر اجرای برجام را دنبال کند. براساس ماده واحده مصوب در مجلس درخصوص اجرای برجام، وزارت خارجه موظف است هر ۳ ماه یکبار ملاحظات و نظارت بر اجرای صحیح برجام را گزارش دهد. کمیسیون سیاست خارجی مجلس نیز هر ۶ ماه یکبار گزارشی از نظارت بر اجرای برجام به صحن ارائه می‌دهد.