گروه دیپلماسی: حجم تحرکات و اظهارنظرها درباره روابط ایران و عربستان در حال افزایش است. از فعال شدن میانجی‌ها تا اتهام‌زنی‌های مقامات عربستان به ایران و طبیعتا واکنش دیپلمات‌های ایران به سیاست سعودی‌ها در منطقه. در جدید‌ترین تحول، وزیر امور خارجه ایران تاکید کرد آینده ما و کشورهای عربی یکی است و اگر این کشورها این مساله را درک کنند و اطمینان خاطر داشته باشند، ایران در کنار آنها خواهد بود و به آنها کمک خواهد کرد تا به ساحل امنیت برسند.


به گزارش «ایسنا» محمد جواد ظریف، در دیدار با سردبیران روزنامه‌های عربی در گفت‌وگو با روزنامه الرأی کویت گفت: «ما و اعراب در یک کشتی هستیم، اگر این کشتی آسیبی ببیند پس همگی غرق خواهیم شد و هیچ کسی نجات پیدا نمی‌کند. در نهایت نیز همگی به یک ساحل می‌رسیم.»ظریف در گفت‌وگوی خود با این روزنامه‌ها این سوال را مطرح کرد که زمانی که ایران توانست به توافق با کشورهای ابرقدرت برسد، چرا نتواند به توافق با برادران عرب خود برسد. او درباره روابط میان تهران و ریاض گفت: «به نفع ایران نیست که عربستان را از دست بدهد، منفعت عربستان نیز با از دست دادن ما محقق نمی‌شود.»محمدجواد ظریف نارضایتی خود را از موضع عربستان در قبال توافق هسته‌ای ایران و غرب ابراز داشت و آن را موضعی مطابق با موضع رژیم صهیونیستی دانست و گفت: «ایران و عربستان منافع مشترک، چالش‌های مشترک و ویژگی‌های مشترکی مثل دین، تاریخ و جغرافیا دارند، پس چرا نباید با هم همکاری کنیم.» ظریف تاکید کرد: «تهران معتقد است که عربستان از سوی داعش و تروریسم هدف قرار گرفته است. ما به بهبود روابط و دوستی با عربستان چشم دوخته‌ایم.» او بار دیگر تاکید کرد که آینده اعراب و ایران یکی است.


عربستان خواهان مذاکره نیست

در دو هفته گذشته، امیر قطر، وزیر و معاون وزارت خارجه کویت و وزیرخارجه آلمان از تمایل برای میانجیگری میان ایران و عربستان و همچنین گفت‌وگو با مجموعه شورای همکاری خلیج فارس خبر داده بودند که مقامات سعودی تاکنون واکنشی به این اخبار نشان نداده‌اند. در همین ارتباط معاون عربی آفریقای وزیر امور خارجه ایران با بیان این که نظام جدید عربستان خواهان مذاکره نیست، تاکید کرد که این نظام قدرت و خشونت را به مذاکره ترجیح می‌دهد. حسین امیرعبداللهیان در مصاحبه‌ای با روزنامه لبنانی السفیر، با بیان اینکه ما هیچ مشکلی با صحبت کردن با شرکای عربستانی نداریم، گفت: «در موارد متعددی طرف ایرانی به این مساله اشاره کرده است که آماده گفت‌وگو با عربستانی‌هاست.»امیرعبداللهیان با بیان اینکه این مبالغه است که اگر ایران و عربستان بر سر میز مذاکره جمع شوند می‌توان به راه‌حل دست یافت و همه چیز را ظرف یک ماه پایان داد، گفت: «پیچیدگی‌های بسیاری در مسائل منطقه‌ای وجود دارد و تعداد زیادی از بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی در این مساله نقش دارند. ما معتقدیم مذاکرات میان تهران و ریاض صورت بگیرد و این مساله می‌تواند بسیار کارآمد باشد.» این مقام ایرانی ادامه داد: «ما از اندیشه مذاکرات دوجانبه عربستان استقبال می‌کنیم، اما در حال حاضر طرف سعودی از هرگونه مذاکره امتناع می‌کند و این در واقع علامت سوال بزرگی را برای طرف ایرانی ایجاد می‌کند که چرا دیپلماسی عربستان از هرگونه مذاکره طفره می‌رود.»امیرعبداللهیان در پاسخ به این سوال که چه چیزی می‌تواند این رویکرد عربستان را تغییر دهد، عنوان داشت: «اتخاذ چنین تصمیمی می‌طلبد که رهبران عربستانی از خود اراده نشان دهند. ما نسبت به آینده خوشبین هستیم. آنها چه بخواهند و چه نخواهند همسایگان ما هستند و ما هیچ جایگزینی برای مذاکره نداریم. مذاکره میان تهران و ریاض می‌تواند برای دستیابی به راه‌حل‌ها در مورد مشکلات در منطقه نقش داشته باشد. ما شرایطی را که خود عربستانی‌ها در آن وجود دارند درک می‌کنیم.»


پوتین از همراهی با ایران نفعی نمی برد

همزمان، رئیس پیشین دستگاه اطلاعاتی عربستان در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان مدعی شد عملیات نظامی مسکو در سوریه گامی اشتباه است و روسیه از همراهی با ایران نفعی نمی برد. به گزارش «انتخاب»، ترکی فیصل به پوتین توصیه کرد بیش از یک میلیارد مسلمان را با خود دشمن نکند. شاهزاده ترکی فیصل مدعی شد ایران در امور جهان عرب دخالت می‌کند؛ به اختلافات فرقه‌ای دامن می‌زند و سبب ایجاد بی ثباتی در منطقه می‌شود. رئیس پیشین دستگاه اطلاعاتی سعودی مدعی شد، در سال‌های اخیر که ایران سیاست‌های توسعه‌طلبانه خود را در منطقه افزایش داده است، ریاض همواره تهران را به گفت‌وگوی علنی یا غیرعلنی درباره موضوعات مورد اختلاف و حل آن تشویق کرده است.شاهزاده ترکی در پاسخ به این سوال که «با توجه به اهمیت فراوان گفت‌وگوی تهران و ریاض درباره موضوعات مهم منطقه در مقطع زمانی فعلی، آیا بهتر نبود عربستان بابت آنچه در مراسم حج رخ داد از ایران عذرخواهی می‌کرد»، گفت: پادشاهی سعودی هیچ گاه از مسوولیت خدمت‌رسانی به زائران و پیگیری حوادثی که رخ داده است، شانه خالی نکرده است. فیصل گفت بهتر است پیش از نتیجه گیری شتابزده منتظر گزارش نهایی حوادث حج امسال ماند و موضوع را احساسی یا از آن استفاده سیاسی نکرد، چون ایران و عربستان سعودی با یکدیگر در سیاست اختلاف دارند.


پاسخ به اتهامات وزیر خارجه عربستان

از سوی دیگر، سخنگوی وزارت امور خارجه اتهامات وزیر خارجه عربستان مبنی بر دخالت ایران در یمن را تکراری و مردود خواند. مرضیه افخم افزود: «کشوری که خود قریب به هفت ماه است مردم و زیرساخت‌های کشور مسلمان یمن را آماج حملات هوایی و زمینی خود قرار داده و هزاران نفر از غیرنظامیان از جمله زنان و کودکان این کشور را به خاک و خون کشیده در جایگاهی نیست که از دخالت کشور دیگر صحبت کند و لازم است با در نظر گرفتن واقعیات اظهار نظر کنند.»