اجرای برجام از هفته آینده عکس: محمود حسینی، تسنیم
زینب موسوی: سرانجام سد مخالفان برجام در مجلس، دیروز شکسته شد؛ مانعی که مخالفان برجام در پارلمان با تاکتیک‌های گوناگون، بر سر بررسی کلیات طرح «اقدام متناسب و متقابل دولت ایران در اجرای برجام» قرار داده تا موافقان برجام را از کسب موافقت پارلمان بازدارند.


مجلسی‌ها دیروز، در جلسه‌ای که می‌تواند از جنبه‌های گوناگون «ویژه» تلقی شود توانستند با ۱۳۹ رای موافق در مقابل آرای 100 نفر از مخالفان و نیز 12 رای ممتنع کلیات برجام را به تصویب برسانند. به این ترتیب مخالفان برجام حالا باید در انتظار روز سه‌شنبه و آغاز بررسی جزئیات این طرح بمانند، تا شاید در جلسه فردا تاکتیک‌های جدیدی را برای به تاخیر انداختن تصویب جزئیات یا از مسیر خارج ساختن محتوای طرح با ارائه پیشنهادهای متعدد در پیش گیرند. هر چند این بار نیز موافقان برجام در جلب‌نظر آرای پارلمان توفیق یافتند، اما تفاوت 39 رای میان آرای موافقان و مخالفان می‌تواند از شکننده بودن آرای نمایندگان حکایت کند؛ موضوعی که می‌تواند تصویب جزئیات را با توجه به وجود حدود 200 پیشنهاد با موانعی روبه‌رو سازد.


امیدواری عراقچی به اجرای برجام

با این حال رای موافق مجلس به طرح برجام سید عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای را بر آن داشت تا ضمن تشکر از نمایندگان ابراز امیدواری کند که در روزهای آتی جزئیات طرح هم تصویب شود . او گفت: احتمالا دوشنبه آینده اعلام کنیم «ادابشن دی» (روز اجرای برجام) شروع شده و وارد فاز بعدی در اجرای برجام شویم.



جلسه دیروز بهارستان را فارغ از حواشی و تشنج‌های رخ داده، می‌توان جلسه لابی و رایزنی‌های پی در پی نمایندگان نامید؛ لابی‌هایی که به همفکران محدود نماند و در برخی مواقع افکار مخالف را نیز مجبور به رایزنی در یک جمع کرد. آنچه بیش از هر موضوعی نشست علنی دیروز نمایندگان را ویژه کرده است، اتحادهای شکل گرفته در یکسو و انشقاق‌ها در سوی دیگر بود.گرچه این اتحاد و انشقاق در نتیجه آرای نمایندگان ظهور خاصی نیافت، اما در رایزنی‌ها و اظهارات نمایندگان به وضوح پیدا بود؛ آنجا که در میان مخالفان برجام که جبهه پایداری در راس آن قرار دارد، گروهی تنها برای تصویب نشدن طرح تلاش می‌کردند و گروهی دیگر بر این باور بودند که مخالفت‌ها اثرگذار نخواهد بود و دولت به اجرای برجام می‌پردازد. منتقدان برجام اما همه ظرفیت‌هایی که در اختیار داشتند را به کار بستند، هر چند که نتیجه مطلوب خود را به‌دست نیاوردند. این موضوعی است که حمید بعیدی‌نژاد، رئیس تیم کارشناسی مذاکرات هسته‌ای در یادداشتی که در «ایسنا» منتشر شد به آن اشاره کرد؛ به نوشته او نمایندگان مخالف از تمامی ظرفیت‌های خود برای مخالفت با برجام و جلوگیری از تصویب این طرح استفاده کردند و با قوت تمام همه راه‌های رویه‌ای و محتوایی برای مخالفت با برجام و طرح پیشنهادی را به اجرا گذاردند.


از دیگر سو، جلسه علنی دیروز برای آن ویژه تلقی می‌شود که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه، علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی، عباس عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده ایران، مجید تخت روانچی عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای و بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز در آن حضور داشتند؛ حضوری که گرچه برای دفاع از آنچه در برجام و طرح مربوط به آن صورت گرفته بود، اما می‌توانست برای علی‌اکبر صالحی به قیمت جان تمام شود؛ چه آنجا که او برای دفاع از طرح به‌عنوان نماینده دولت پشت تریبون رفت و آنچنان از برخی اظهارات ناراحت بود که برخی نمایندگان به نشانه دلجویی در اطراف جایگاه تجمع کردند و چه آن زمان که به گفته مجید انصاری معاون پارلمانی رئیس‌جمهوری تهدید به مرگ شد. انصاری در گفت‌وگوی خود در جمع خبرنگاران در این باره توضیح داد: «‌متاسفانه تهدیدی صورت گرفت که یکی از نمایندگان آمد و دکتر صالحی و ظریف را به اعدام تهدید کرد، گفت شما را اعدام می‌کنیم و در رآکتور اراک دفن می‌کنیم و روی‌تان سیمان می‌ریزیم، اما ما به این موضوعات عادت داریم.»گرچه کمال‌الدین پیرموذن، در گفت‌وگو با «ایسنا»، روح‌الله حسینیان را نماینده‌ای معرفی کرد که صالحی را تهدید به مرگ کرد اما ابوذر ندیمی، نماینده لاهیجان به خبرنگاران گفت: «من با آقای حسینیان صحبت کردم و او گفت که من از روی شوخی و مزاح و مطایبه این حرف را به آقای صالحی زدم، اما او این حرف را جدی گرفت.» براساس آنچه پیرموذن توضیح داده بود، دیروز روح‌الله حسینیان به سمت صندلی صالحی رفت و گفت که اگر برجام به فرجام برسد تو را می‌کشیم و سیمان رویت می‌ریزیم.»


لاریجانی: نفع شخصی نداریم

از دیگر ویژگی‌های جلسه دیروز، پاسخ‌های علی لاریجانی به تذکرات، اخطارها و برخی اظهارات مخالفان برجام بود؛ او و علیرضا زاکانی در جریان بررسی کلیات طرح اجرای برجام و پس از تذکر زاکانی وارد یک مباحثه لفظی شدند. آنجا که علیرضا زاکانی، رئیس مجلس را متهم به دروغگویی درباره او کرد و در مورد صحبت‌های دو شب گذشته شمخانی و لاریجانی گفت: دوست عزیزی که در آنجا بود به من گفت آقای لاریجانی این صحبت‌ها را درست مطرح نکرده و معلوم شد که مغایرت داشته است. به گزارش «ایلنا»، لاریجانی این‌گونه پاسخ داد که دیشب با آقای شمخانی صحبت کردم و از اول تا آخر طرح را با ایشان خواندیم و ایشان قبول داشتند.لاریجانی در بخش دیگر صحبت‌هایش در پاسخ به زاکانی ادامه داد: آقای زاکانی به من می‌گوید این طرح از دو ماه پیش آماده شده بود و طرح را شما دادید و دو بار این طرح را به مقام معظم رهبری دادید که ایشان هم جواب دادند؛ در پاسخ به این مطالب می‌گویم که هر دو مورد درست نیست و ما نباید از مقام معظم رهبری مطلبی را به این شکل نقل کنیم. همچنین اینکه می‌گویند نظرات دبیرخانه اعمال نشده را قطعا تکذیب می‌کنم؛ چراکه ساعت ۷ شنبه شب با آقای شمخانی جلسه‌ای داشتم و از اول تا آخر طرح را با نظر ایشان بررسی کردیم و وی نیز قبول کرد که همه موارد اجرا شده است؛ حتی بنده از ایشان خواستم امروز به مجلس بیاید که بدانید چیزی پشت صحنه نیست. خود من شب گذشته با آقای شمخانی بررسی کردیم و ایشان قبول کرد که طرح خوبی است.



رد قانون‌گریزی درباره طرح

گرچه مخالفان برجام، این روزها طرح مجلس برای اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام را از منظر محتوا و نیز ارائه به کمیسیون امنیت ملی به جای کمیسیون ویژه برجام، طرحی نامناسب می‌خوانند، اما معاون قوانین مجلس می‌گوید که هیات‌رئیسه و رئیس‌مجلس هیچ بی‌قانونی درباره طرح برجام نکردند. حسین مظفر در این باره به «ایسنا» گفته است که هیات‌رئیسه در مورد این طرح از اختیارات خود استفاده کرد و اتهام‌زنی و برخورد غیرفنی با هیات‌رئیسه مجلس معنا ندارد. سیدحسین نقوی حسینی، عضو کمیسیون امنیت ملی که سخنگویی کمیسیون ویژه برجام را نیز عهده‌دار بود، با اشاره به موضع مخالف خود با برجام و طرح مطرح شده، در گفت‌و‌گو با خبرنگار «دنیای اقتصاد» محتوای طرح را بی‌خاصیت خواند و توضیح داد: محتوای این طرح به یکسری توصیه‌های اخلاقی پرداخته که در روند اجرای برجام تاثیری نخواهد داشت؛ بنابراین و با توجه به اینکه حدود ۲۰۰ پیشنهاد برای جزئیات این طرح وجود دارد، کار هیات‌رئیسه را برای بررسی طرح بسیار سخت توصیف کرد.



تشکر انصاری از مجلس

با همه موافقت‌ها و مخالفت‌ها، مجید انصاری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهوری که در حاشیه جلسه علنی دیروز به میان نمایندگان آمده بود از نمایندگانی که به کلیات طرح اجرای برجام رای مثبت دادند تشکر کرد و افزود: ‌امروز برای مجلس روز خاصی بود و همه شاهد بودیم موافقان و مخالفان با تمام ظرفیت آمده بودند.


به گفته او رای نمایندگان نشان داد نمایندگان مایلند بحث برجام به فرجام برسد و این مورد تاکید رهبری نیز هست که این پرونده دستاویز اختلاف نشود، بلکه عاملی برای وفاق ملی شود. انصاری در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» تاکید کرد که براساس رایزنی‌های صورت‌گرفته با مجلس، جزئیات طرح برجام پیش از تاریخ ۲۶ مهرماه که دولت باید اجرای برجام را آغاز کند، به تصویب نمایندگان خواهد رسید.


مجلسی‌ها با احتساب تعطیلات هفته آینده پارلمان برای سرکشی نمایندگان به حوزه‌های انتخابیه و نیز موعد 26 مهرماه، تنها سه‌شنبه و چهارشنبه این هفته را برای بررسی جزئیات برجام در پیش دارند. این موضوعی است که ممکن است روند جلسات علنی را تغییر دهد. یا نمایندگان این دو جلسه را در دو نوبت صبح و عصر برگزار می‌کنند یا سرکشی به حوزه‌های انتخابیه به هفته‌ای دیگر موکول می‌شود. گرچه هیات‌رئیسه تاکنون در این باره اظهار نظری نکرده است، اما با وجود 200 پیشنهاد برای بررسی جزئیات طرح، به‌نظر می‌رسد در غیر این صورت کار تصویب جزئیات به تاخیر بیفتد.



صالحی: در چارچوب ترسیم شده مذاکره کردیم


معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی دیروز در دفاع از طرح برجام در مجلس گفت: ما اگر مذاکره کردیم در یک چارچوبی بود، کف و سقفی برای ما تعیین شده بود. تا به امروز سکوت کردم، اما چند روز پیش در تلویزیون آقایی صحبت‌هایی کرد که آرزوی مرگ می‌کردم. به گزارش «ایرنا» علی‌اکبر صالحی ادامه داد: آقایی آمده در تلویزیون می‌گوید، برنامه برجام ۱۰ سال است، سن این آقا ۶۶ سال است - بنده را می‌گفت - متوسط عمر ایرانی‌ها ۷۲ سال است او تا آن موقع مرده است. آیا این نحوه حرف زدن است؟ او جای خدا نشسته است که بداند ما تا چه زمانی زنده هستیم، این چگونه صحبت کردن است؟ رئیس سازمان انرژی اتمی اضافه کرد: اکنون برادرعزیزی اینجا آمده، خیلی عجیب است با قسم جلاله می‌گوید، روی تو سیمان می‌ریزیم و تو را می‌کشیم. این بیان است در نظام جمهوری اسلامی؟ این نحوه گفتار و صحبت است برای کسانی که می‌خواهند به این نظام خدمت کنند؟ بگویند سیمان می‌ریزیم روی شما و در همان قلب رآکتور اراک دفنتان می‌کنیم؟ صالحی تاکید کرد : عنایت کنید که چگونه جو‌سازی می‌کنند، سکوت کرده‌ام، می‌گویند پلوتونیوم مهم است و ما آن را از دست داده‌ایم. به‌عنوان دانشمند می‌گوید این پلوتونیوم برای گداخت هسته‌ای به کار گرفته می‌شود و نباید آن را صادر کنیم. گوش کنید چگونه مسائل دارد مخدوش می‌شود.صالحی که در این بخش از بیانات خود با سر و صدای نمایندگان مخالف مواجه شد، تاکید کرد: من یک بار دیگر به‌عنوان کسی که ۴۰ سال در این کار است شهادت می‌دهم و زمان ثابت خواهد کرد؛ والله والله والله در مسائل هسته‌ای نه با کندی و نه با توقف روبه‌رو خواهیم شد. آب سنگین خواهد بود. تحقیقات سرجایش خواهد بود و غنی‌سازی را اجرا خواهیم کرد.


حاشیه‌های جلسه دیروز مجلس

حدود 25 نفر از نمایندگان مخالف برجام برای جلوگیری از به رای‌ گذاشتن طرح اقدام متناسب از این نمایندگان با تجمع روبه‌روی جایگاه هیات‌رئیسه تهدید به آبستراکسیون و خروج از صحن علنی کردند. این اعتراض در حالی رخ داد که درخواست مکرر بیان تذکر و اخطار آنان که در حین صحبت مخالفان و موافقان فریاد می‌زدند با مخالفت رئیس مجلس مواجه شد.


لاریجانی خطاب به این نمایندگان گفت: به‌نظر می‌رسد نمی‌خواهید اجازه دهید که جلسه جلو برود.


در جریان صحبت‌های علی‌اکبر صالحی در صحن علنی مجلس به‌عنوان نماینده دولت،چند نماینده قصد هجوم به جایگاه ناطق و جلوگیری از ادامه صحبت‌های رئیس سازمان انرژی اتمی را داشتند که برخی نمایندگان با مداخله مانع این کار شدند.


حمید رسایی برای بیان یک تذکر خود و همچنین صحبت با مهرداد بذرپاش، عضو هیات‌رئیسه مجلس، چیزی حدود ۱۳ بار به جایگاه هیات‌رئیسه رفت که ۷ بار آن برای صحبت با بذرپاش بود.


جمع کثیری از نمایندگان مجلس پس از سخنرانی علی‌اکبر صالحی به سمت وی رفته، با وی خوش و بش کردند و او را در آغوش گرفتند این در حالی بود که پیش از آن تعداد کمی از مخالفان برجام قصد به حاشیه راندن سخنان صالحی را داشتند.

اجرای برجام از هفته آینده

اجرای برجام از هفته آینده