کارت اوباما در برابر کنگره باراک اوباما/ هافینگتون پست

دنیای اقتصاد: در شرایطی که کشمکش‌های سیاسی میان کاخ سفید و کنگره ایالات‌متحده بر سر رد برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در واشنگتن به اوج خود رسیده است، خبرگزاری آسوشیتدپرس، سناریوی باراک اوباما، رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده در صورت رد توافق هسته‌ای در کنگره را مورد تحلیل قرار داد. به نوشته آسوشیتدپرس، حتی اگر قانون‌گذاران آمریکایی به توافق هسته‌ای ایران رای منفی دهند و وتوی اوباما را هم وتو کنند، بازی برای کاخ سفید به پایان نمی‌رسد. آسو‌شیتدپرس اضافه کرده است که اوباما حتی در این شرایط قادر خواهد بود میلیارد‌ها دلار پول بلوکه‌شده ایران را آزاد کند. این خبرگزاری در ادامه اضافه کرده اوباما می‌تواند دستورات جدیدی صادر کند که بر اساس آن، اجازه مجموعه‌ای از تعاملات مالی که هم‌اکنون ممنوع هستند، صادر شود. آسوشیتدپرس در ادامه این تحلیل آورده است که در بخش مالی، اوباما می‌تواند دستورات اجرایی برای حذف نام برخی افراد و موسسات ایرانی از فهرست آمریکا را صادر کند تا از این پس آنها مشمول تحریم‌های اقتصادی نشوند. اوباما پیش‌تر بارها هشدار داده بود در صورت رد توافق هسته‌ای در کنگره آمریکا، این تصمیم را وتو خواهد کرد. با این همه کنگره آمریکا برای بی‌اثر کردن وتوی اوباما نیاز به دست‌کم دوسوم آرا در هر دو مجلس نمایندگان و سنا دارد.


گروه ترجمه، شادی آذری: رای ماه سپتامبر به توافق هسته‌ای ایران، به مانع بزرگی بین رئیس‌جمهوری آمریکا و کنگره تبدیل شده است. آسوشیتدپرس در این رابطه نوشته است که حتی اگر قانونگذاران آمریکایی به توافق هسته‌ای ایران رای منفی بدهند هم بازی برای کاخ سفید به پایان نمی‌رسد. گرچه ممکن است اوباما با انتقادات بسیاری مواجه شود، اما این جریان وی را قادر خواهد ساخت که این پیشرفت در سیاست خارجی را به فهرست دستاوردهای دومین دوره ریاست‌‌جمهوری خود بیفزاید.

اوباما برای آزادسازی میلیاردها دلار بلوکه شده بر اثر تحریم‌های اقتصادی ایران نیازی به تایید کنگره ندارد و ایران بر اساس توافق هسته‌ای و در ازای محدودسازی برنامه هسته‌ای خود به این پول دست خواهد یافت. رابرت ساتلوف، مدیر اجرایی موسسه سیاست خاور نزدیک واشنگتن می‌گوید: «صدور قطعنامه‌ای علیه توافق هسته‌ای ایران می‌تواند بازتاب وسیع سیاسی داشته باشد، اما تاثیر عملی چندانی نخواهد داشت و نمی‌تواند اختیارات اوباما برای اجرای این توافق را از بین ببرد.» قانونگذاران آمریکایی در تعطیلات تابستانی خود تصمیم می‌گیرند که چه رایی بدهند. با توجه به آنکه جمهوری‌خواهان کنترل هر دو بخش کنگره یعنی مجلس نمایندگان و سنا را در اختیار دارند، این احتمال وجود دارد که این توافق را رد کنند. اوباما گفته است که در صورت صدور رای منفی، آن را وتو خواهد کرد؛ بنابراین پرسش مطرح‌شده تغییر کرده است: آیا کنگره می‌تواند برای کنار گذاشتن اوباما رای جمع کند و آرای دو حزب را برای رای عدم اعتماد به رئیس‌جمهوری به‌دست آورد تا به این ترتیب اوباما را مجبور کند که از اختیارات خود در لغو تحریم‌هایی که کنگره وضع کرده است، چشم‌پوشی کند؟ دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان پیش‌بینی کرده‌اند که وتوی اوباما پابرجاست و مخالفان آرای کافی برای فائق‌آمدن بر اوباما را در دست ندارند.

بیش از نیمی از 34 نماینده دموکرات‌ سنا و نمایندگان مستقلی که برای وتو رای آنها مورد نیاز است، هم اکنون از توافق هسته‌ای ایران حمایت کرده‌اند. تاکنون یک فرد مهم از این همدلی دموکرات‌ها سر باز زده است؛ چاک شومر، نماینده دموکرات سنا و رهبر احتمالی آینده حزب. در مجلس نمایندگان، بیش از 45 دموکرات حمایت خود را از این توافق اعلام کرده‌اند. نانسی پلوسی، رهبر حزب دموکرات از ایالت کالیفرنیا با اطمینان گفته است که آرای لازم برای حمایت از توافق به‌دست می‌آید. 10 تن از دموکرات‌های مجلس نمایندگان اما مخالفت خود را اعلام کرده‌اند. در مورد اینکه اوباما به نوبه خود چه کاری می‌تواند انجام دهد باید گفت رئیس‌جمهوری آمریکا می‌تواند برخی از تحریم‌های آمریکا را به حال تعلیق درآورد. علاوه‌بر این وی می‌تواند دستورات جدیدی صادر کند که بر اساس آن اجازه آن دسته از تعاملات مالی‌ که هم‌اکنون ممنوع هستند، داده شود. در بخش مالی، اوباما می‌تواند دستورات اجرایی برای حذف نام برخی از افراد و موسسات ایرانی از فهرست آمریکا را صادر کند تا از این پس آنها مشمول تحریم‌های اقتصادی نشوند. فقط کنگره می‌تواند تحریم‌های قانونی که برخی از آنها بسیار سخت هستند و به بخش انرژی، بانک مرکزی و بخش‌های اساسی اقتصاد ایران مربوط می‌شوند را متوقف کند. با وجود این کارشناسان بر این باورند که اوباما به نوبه خود می‌تواند اثرات برخی از این تحریم‌ها را خنثی کند و در همکاری با اروپایی‌ها از شدت سایر تحریم‌ها نیز بکاهد.

مارک دوبوویتز یکی از مدافعان تحریم‌ها از موسسه‌ای به نام «دفاع دموکراسی‌ها» در واشنگتن می‌گوید: «اوباما می‌تواند بخش اعظم تحریم‌ها را با دستورات خود بی‌اثر کند.» اگر اوباما و اروپایی‌ها بانک‌های ایرانی را از فهرست تحریم‌ها حذف کنند، این نهادها قادر خواهند بود به سیستم مالی جهان دوباره دسترسی یابند. یکی از پرسش‌هایی که در کنگره مورد بحث قرار می‌گیرد، این است که آیا کنگره باید قانون تحریم‌های ایران را دوباره به تصویب برساند؟ این قانون خود مجوز بسیاری از تحریم‌های کنگره بوده است. سناتورها؛ باب منندز دموکرات و مارک کرک جمهوری‌خواه، قانون جدیدی را به‌عنوان بازنویسی قانون تحریم ایران ارائه کرده‌اند. منندز می‌گوید که اگر قوه‌مجریه در اعمال دوباره تحریم‌ها در صورت تخطی ایران از مفاد توافق جدی است، باید قانونی جایگزین برای پاسخ به آن اقدام ایران وجود داشته باشد. ممکن است ایران این اقدام آمریکا را تخطی از توافق هسته‌ای تلقی کند. مقامات دولت آمریکا بدون اشاره به اینکه آیا این یک تخطی هست یا نه، فقط گفته‌اند که صحبت در این‌باره بسیار زود است. آیا کنگره آمریکا باید برای یک توافق متفاوت با ایران به دولت اوباما فشار آورد؟ دولت آمریکا می‌گوید مذاکره دوباره برای یک توافق دیگر، پیش از شروع ناکام خواهد ماند. در تاریخ آمریکا بیش از 200 پیمان و توافق بین‌المللی وجود داشته که کنگره آمریکا رد کرده یا خواستار ایجاد تغییر در آنها شده است و از این میان 80 مورد به پیمان‌ها و توافق‌های چندجانبه مربوط می‌شود.