«دنیای اقتصاد» مشکلات پرداخت مالیاتی را بررسی می‌کند
۸ راهکار برای دو دغدغه مودیان
دنیای اقتصاد: در حالی که پژوهش‌های اقتصادی بر این موضوع تاکید دارند که با بهبود نحوه برخورد کارکنان امور مالیاتی، سطح تمکین مالیاتی مودیان افزایش می‌یابد اما اظهارنظرهای مودیان نشان می‌دهد همچنان برای پرداخت مالیات خود به هنگام مراجعه به سازمان امور مالیاتی با مشکلاتی در زمینه نحوه تعامل با کارکنان مالیاتی مواجه هستند.
دنیای اقتصاد: در حالی که پژوهش‌های اقتصادی بر این موضوع تاکید دارند که با بهبود نحوه برخورد کارکنان امور مالیاتی، سطح تمکین مالیاتی مودیان افزایش می‌یابد اما اظهارنظرهای مودیان نشان می‌دهد همچنان برای پرداخت مالیات خود به هنگام مراجعه به سازمان امور مالیاتی با مشکلاتی در زمینه نحوه تعامل با کارکنان مالیاتی مواجه هستند. در نظام‌های اداری رفتار کارکنان می‌تواند در نحوه مراودات آنها تاثیرگذار باشد که این امر در سازمان‌هایی که نیاز به ارتباط نزدیک و صمیمی با ارباب رجوعان سازمان است، نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. یکی از سازمان‌هایی که دارای اهمیت بالایی در زمینه ارتباط با مشتری است، سازمان امور مالیاتی است که باید در مورد آن و نحوه رفتار کارکنان با مودیان مالیاتی نیز مطالعاتی صورت پذیرد.
۷ زیرساخت لازم مالیاتی
به اعتقاد کارشناسان دستیابی به سیستم موثر خوداظهاری مالیاتی به فراهم بودن زیرساخت‌های مختلفی در این زمینه نیازمند است. «قوانین مالیاتی ساده»، «خدمات به مودیان به نحوی که تشکیلات مالیاتی باید به مودیان در انجام تعهدات خود کمک کند»، «فراهم کردن رویه‌های ساده برای ثبت نام، تشکیل پرونده، پرداخت و استرداد و فرم‌های مالیاتی»، «شناسایی سریع مودیانی که اظهارنامه مالیاتی خود را تسلیم نمی‌کنند»، «حسابرسی»، «مجازات» و «امکان تجدیدنظر مستقل در تصمیم‌ها» هفت موضوعی است که به منظور دستیابی به سیستم موثر خوداظهاری مالیاتی باید مورد توجه قرار بگیرد.
به اعتقاد کارشناسان نحوه تعامل مودیان مالیاتی با مسوولان و کارشناسان سازمان امور مالیاتی همواره یکی از چالش‌های موجود در راستای پرداخت مالیات بوده است و این موضوع با سطح تمکین مالیاتی رابطه مستقیم دارد. در همین راستا پژوهش‌های اقتصادی صورت گرفته نشان می‌دهد با بهبود نحوه برخورد کارکنان امور مالیاتی، سطح تمکین مالیاتی مودیان نیز افزایش می‌یابد. همچنین رعایت ادب و حقوق دیگران از جمله مواردی هستند که به راحتی می‌توانند قدرت فردی افراد را افزایش دهند. در شرایطی که کارشناسان اقتصادی و پژوهش‌های اقتصادی بر این موضوع تاکید دارند که نحوه تعامل کارکنان سازمان امور مالیاتی با مودیان مالیاتی در نهایت به افزایش سطح تمکین مالیاتی مودیان منجر می‌شود اما اظهارنظر مودیان مالیاتی نشان می‌دهد باوجود تاکیدهای صورت گرفته از سوی مسوولان و کارشناسان اقتصادی در این زمینه، همچنان مودیان مالیاتی در این زمینه با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستند.
دو مشکل مودیان برای پرداخت مالیات
در شرایطی که الکترونیکی شدن ارائه اظهارنامه مالیاتی و اجرای طرح جامع مالیاتی رابطه مستقیم کارکنان مالیاتی و مودیان را کاهش داده است اما همچنان بسیاری از مراجعه‌کنندگان به سازمان امور مالیاتی از نحوه برخورد و راهنمایی کارکنان سازمان امور مالیاتی انتقاد می‌کنند. به اعتقاد این افراد نظام مالیاتی کشور هم اکنون با دو مشکل اساسی مواجه است؛ نخستین مشکل فرهنگ برخورد کارکنان با مودیان است. برخی مودیان معتقدند نگاه کارکنان مالیاتی باید نسبت به مودیان تغییر کند و این موضوع نهادینه شود مودیان برای پرداخت مالیات خود به سازمان مراجعه کرده‌اند و بدهکار افراد نیستند. همچنین برخی دیگر می‌گویند در راستای الکترونیکی شدن ارائه اظهارنامه‌های مالیاتی و آماده نبودن بسترهای لازم برای ثبت اظهارنامه‌ها برخی ناهماهنگی میان کارکنان امور مالیاتی و مودیان ایجاد شده و کارکنان نیز آنچنان که باید نمی‌توانند مودیان را راهنمایی کنند و این موضوع باعث ایجاد سردرگمی در میان مودیان شده است. مودیان مالیاتی معتقدند این مشکل با ابلاغ بخشنامه و مصوبه برطرف نمی‌شود و سازمان امور مالیاتی باید برای حل این مشکل اقدام اساسی کرده و تلاش کند فرهنگ برخورد با مودیان را به کارکنان امور مالیاتی آموزش دهد. البته این موضوع یک پروسه کوتاه مدت نیست اما موضوعی است که باید هرچه سریع‌تر در دستور کار سازمان امور مالیاتی قرار گیرد. دومین مشکلی که در زمینه پرداخت مالیاتی مورد تاکید مودیان مالیاتی قرار می‌گیرد، آماده نبودن زیرساخت‌های لازم برای انجام فرآیند مالیاتی به‌صورت الکترونیکی است. مودیان مالیاتی معتقدند سازمان امور مالیاتی به دنبال کاهش مشکلات موجود در زمینه پرداخت مالیات از طریق طرح جامع مالیاتی و الکترونیکی شدن این موضوع است اما زیرساخت‌های لازم برای این طرح فراهم نیست. در همین راستا بسیاری از مودیان از مشکلات فراوان سامانه ثبت اظهارنامه مالیاتی خبر می‌دادند و این مشکل باعث شده بود مودیان برای ثبت اظهارنامه خود با مشکلات فراوانی مواجه شوند.
اما در حالی که مودیان مالیاتی برای پرداخت مالیات با دو مشکل اساسی مواجه هستند، نتایج به دست آمده از پژوهش‌های صورت گرفته در این زمینه نشان می‌دهد نظام‌های مالیاتی همواره شاهد شکاف‌هایی بین میزان مالیات وصولی و میزان مالیاتی که باید دریافت شود، بوده‌اند و این مساله به‌عنوان یک امر مهم همواره مطرح بوده است و نظام‌های مالیاتی در صدد کاهش این شکاف بوده‌اند. یکی از راه‌های کاهش شکاف بین این دو، شناخت عوامل تاثیرگذار بر رفتار مودیان مالیاتی است. بنابراین می‌توان گفت که به وسیله شناخت عوامل تاثیرگذار روی تمکین مالیاتی مودیان، مطالبات مالیاتی را تسریع و منظم کرد. درجه تمکین مالیاتی در هر نظام مالیاتی به نحوی با فعالیت‌های اقتصادی گره خورده است که در یک نظام اقتصادی سالم، تقریبا تمام هزینه‌های عمومی دولت از سوی فعالیت‌های اقتصادی و فعالان اقتصادی آن کشور، از محل درآمدهای مالیاتی تامین می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد بین ابعاد شهروندی سازمانی، اعم از وجدان کاری، جوانمردی، فضیلت مدنی، نوع دوستی و ادب نزاکت کارکنان امور مالیاتی و تمکین مالیاتی مودیان رابطه معناداری وجود دارد. تحقیقات اولیه‌ای که در زمینه رفتار شهروندی سازمانی انجام گرفته است بیشتر برای شناسایی مسوولیت‌ها و یا رفتارهایی بود که کارکنان در سازمان داشتند، اما اغلب نادیده گرفته می‌شد. این رفتارها با وجود اینکه در ارزیابی‌های سنتی عملکرد شغلی به‌طور ناقص اندازه‌گیری می‌شدند و یا حتی گاهی اوقات مورد غفلت قرار می‌گرفتند، اما در بهبود اثربخشی سازمانی موثر بودند که در این تحقیق به مطالعه رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی کارکنان مالیاتی و تمکین مالیاتی مودیان پرداخته شد. به نظر می‌رسد داشتن یک راهبرد برای تعریف رفتارهای شهروندی و مصداق‌های آن در هر سازمان و سپس اجرای این راهبرد با اهرم‌های ذکرشده، می‌تواند سازمان‌ها را در سوق دادن کارکنان به بروز رفتارهای شهروندی سازمانی توأم با انجام وظایف عادی یاری کند که این امر می‌تواند نتایج مفیدی به بار آورد.
۸ راه‌حل رفع دغدغه‌های مالیاتی
پژوهشی که از سوی حسین قلی پور و مهدی روحی به منظور بررسی رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی کارکنان مالیاتی و تمکین مالیاتی مودیان صورت گرفته است به منظور رفع دغدغه‌های مودیان مالیاتی 8 پیشنهاد را مطرح کرده است.
نخستین پیشنهاد این است که مسوولان اداره کل امور مالیاتی دوره‌هایی را برای آموزش و بالا بردن رفتار شهروندی سازمانی کارکنان امور مالیاتی برگزار کنند. پیشنهاد دوم بر این موضوع دلالت دارد که مدیران باید قوانین، مقررات و رویه‌های انجام کار در اداره کل امور مالیاتی را به‌طور واضح تبیین کنند که این امر منجر به کاهش رفتار ضدشهروندی سازمانی می‌شود.
«عدالت اجتماعی و تعهد سازمانی به منظور افزایش رفتارهای شهروندی سازمانی» و «رضایت شغلی در اداره امور مالیاتی» پیشنهادهای سوم و چهارم به منظور حل مشکلات مذکور است. «به کارگیری کادر تشخیص مالیاتی متخصص و متعهد در ادارات امور مالیاتی»، «شناخت ضعف‌های اطلاعاتی و خدمات مالیاتی و تلاش در برای بهبود آن»، «تلاش در راستای افزایش اعتماد مؤدیان مالیاتی نسبت به صحت فرآیند وصول مالیات» و «معرفی پروژه‌های درحال پیشرفت از محل منابع مالیاتی به‌طور علنی و همگانی از طریق رسانه‌های جمعی» 4 پیشنهاد دیگری است که به منظور رفع دغدغه‌های مالیاتی مطرح شده است.
ارسال نظر