گروه‌خبر: گزارش 19 بخشی اقدامات نظارتی مجلس نهم در سومین سال کاری قوه مقننه یعنی از تاریخ 7 خرداد 1393 تا 15 اردیبهشت 1394 دیروز در صحن علنی مجلس قرائت شد .

براساس بخش اول گزارشی که حسین مظفر، معاون نظارت مجلس شورای اسلامی در صحن علنی مجلس قرائت کرد، مقایسه عملکرد دولت یازدهم طی ۹ ماه ابتدای تشکیل و ۱۲ ماه بازه زمانی این گزارش نشان می‌دهد که تعداد روزهای تاخیر رئیس‌جمهوری در ابلاغ قوانین به دستگاه‌های اجرایی و روزنامه رسمی، ۷۰ درصد کاهش یافته است.

این گزارش می‌افزاید: البته دولت در ۹ ماه ابتدای تشکیل، ۲۳ درصد از قوانین را در مهلت قانونی ۵ روزه به دستگاه اجرایی و روزنامه رسمی ابلاغ کرده بود، درحالی که در بازه زمانی این گزارش، ۳ درصد از قوانین در مهلت قانونی به روزنامه رسمی ابلاغ شده است.

بخش دوم این گزارش که مربوط به نظارت بر تهیه و تصویب آیین‌نامه‌های اجرایی و سایر مقررات تصریح شده در قوانین می‌شود، نشان می‌دهد مجلس، در سومین سال دوره نهم، به لزوم تهیه و تصویب ۴۰ فقره آیین‌نامه اجرایی و سایر مقررات توسط هیات‌وزیران حکم کرده است و این در حالی است که از این تعداد، مهلت تهیه و تصویب ۲۷ مقرره به پایان آمده و تنها یک مقرره به تصویب رسیده است و ۲۶ مقرره در حدود ۵۱ ماه است که در انتظار تهیه و تصویب در هیات‌وزیران قرار دارد.

از سوی دیگر این گزارش می‌افزاید: درحالی که کمتر از یک سال به پایان اجرای قانون برنامه پنجم توسعه باقی مانده است، از ۸۳ فقره آیین‌نامه مربوط به این قانون، ۳۸ فقره هنوز در دولت تصویب نشده است. با توجه به اینکه عدم تصویب آیین‌نامه‌های اجرایی قوانین مصوب، موجب توقف یا اجرای ناقص قوانین می‌شود، لازم است دولت در این زمینه تلاش جدی‌تری را معمول دارد.


تذکرات کتبی و شفاهی به وزرا و رئیس‌جمهوری

بخش دیگری که در گزارش معاونت نظارت مجلس آمده است، میزان تذکرات کتبی و شفاهی مجلسی‌ها به وزرا و رئیس‌جمهوری است. براساس این گزارش نمایندگان مجلس نهم از هفت خرداد 1393 تا 15 اردیبهشت 1394 در مجموع 3324مرتبه به اعضای هیات‌وزیران تذکر کتبی داده‌اند که از آن میان رئیس‌جمهوری مخاطب بیشترین تذکر با 450 فقره و وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح مخاطب کمترین تذکر با 13 فقره بوده‌اند. بررسی مقایسه‌ای عملکرد نظارتی مجلس بین اجلاسیه‌های دوم و سوم در موضوع «تذکر» نشان می‌دهد میزان تذکرات کتبی نمایندگان 23 درصد کاهش یافته است.

از سوی دیگر، در میان 450 تذکر کتبی به رئیس‌جمهوری، تنها 33 تذکر مربوط به عملکرد شخص رئیس‌جمهوری بوده است و 56 تذکر آن مربوط به عملکرد سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، 47 تذکر مربوط به عملکرد وزارت کشور و 314 تذکر نیز مربوط به عملکرد 29 دستگاه و نهاد دیگر بوده است.

همچنین در اجلاسیه سوم، 1721مرتبه تذکر شفاهی نمایندگان در صحن علنی به ثبت رسیده است که 1526 مورد آن به اعضای هیات‌وزیران دولت یازدهم بوده است. از این میان رئیس‌جمهوری مخاطب بیشترین تذکر شفاهی با 268 فقره و وزیر اطلاعات، مخاطب کمترین تذکر شفاهی با چهار فقره بوده است.

از میان 268 تذکر به رئیس‌جمهوری، تنها 32 مورد مربوط به عملکرد وی بوده و مابقی تذکرات در خصوص عملکرد دستگاه‌های زیرمجموعه است. تفکیک موضوعی تذکرات شفاهی در بازه زمانی مذکور نیز حاکی از آن است که موضوعات «تولید و انتقال آب»، «کشاورزی» و «جاده‌های شهری و روستایی» بیشترین تعداد تذکر شفاهی نمایندگان را به خود اختصاص داده است.


سوال از وزرا و رئیس‌جمهوری

آنچه در چهارمین بخش از گزارش معاونت نظارت مجلس از اجلاسیه سوم مجلس نهم آمده است، درباره تعداد سوال مجلسی‌ها از وزیران کابینه و رئیس‌جمهوری است. براساس این گزارش، در مجموع ۹۷۰ تقاضای سوال از وزرا به هیات‌رئیسه تقدیم شده است.

این گزارش همچنین از افزایش سوال از وزرا در سال سوم مجلس نسبت به دومین سال آن حکایت دارد؛ براساس گزارش مذکور، تعداد سوالات نمایندگان در اجلاسیه دوم نسبت به اجلاسیه نخست مجلس نهم، از ۱۰۷۹فقره به ۶۷۵ فقره کاهش یافته بود ولی این رقم در اجلاسیه سوم به ۹۷۰ فقره افزایش یافته است.

از این تعداد سوال، وزیر نیرو با ۱۰۷ سوال مخاطبِ بیشترین و وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و وزیر اطلاعات با ۱۳ سوال مخاطبِ کمترین سوال نمایندگان بوده‌اند و کمیسیون کشاورزی با ۱۴۱ سوال بیشترین و کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات با ۳ سوال کمترین سوالات ارجاعی را داشته اند.

همچنین، مقایسه تعداد و فراوانی موضوعات در سه ابزار نظارتی (تذکرات کتبی و شفاهی و سوال ) حاکی است که نمایندگان مجلس در پیگیری مشکلات سه حوزه آبرسانی، کشاورزی و اجرای پروژه‌های راهسازی، از ابزارهای نظارتی بیشتری استفاده کرده‌اند.