سخنان انتخاباتی جرج بوش برای برادرش

امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا جرج بوش رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا با ابراز نگرانی نسبت به سیاست‌های باراک اوباما در خاورمیانه از تلاش‌های رئیس‌جمهوری کنونی آمریکا برای حصول یک توافق هسته‌ای با ایران انتقاد کرده است. بوش با اشاره به ارتقای جایگاه ایران به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای تاکید کرده که لغو تحریم‌ها علیه تهران، خطر از دست دادن ابزار فشار بر ایران را به دنبال خواهد داشت. جمهوری‌خواهان آمریکا از زمان آغاز مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ همواره نسبت به این مذاکرات موضع سخت و بدبینانه پیش گرفته و برای ایجاد اختلال در آن تلاش کرده‌اند. درباره این مخالفت‌ها باید گفت که یک اصلی در فضای آمریکا وجود دارد مبنی بر اینکه جمهوری‌خواهان به شکل یکدست رویکرد دولت دموکرات اوباما را برای مذاکرات هسته‌ای با ایران نمی‌پسندند. در واقع چه آن گروهی که متصدی امور هستند و چه کسانی که در کنگره آمریکا کرسی‌هایی در اختیار دارند، نسبت به موفق نبودن مذاکرات هسته‌ای اصرار دارند و معتقدند ایران از طریق مذاکره با غرب فرصتی را می‌خرد تا در نهایت به فناوری ساخت بمب اتم دست پیدا کند. با توجه به چنین رویکردی، اظهارات جرج دبلیو بوش چندان تعجب‌برانگیز نیست، به‌ویژه اینکه برادر کوچکش جب بوش در حال حاضر یکی از شانس‌های اصلی جمهوری‌خواهان است.

با این حال آنچه در صحنه عمل رخ داده فارغ از تلاش‌های جمهوری‌خواهان در کنگره، رویکرد دولت اوباما در مورد برنامه هسته‌ای ایران همچنان رو به جلو است و این مخالفت‌ها نتوانسته جهت‌گیری کلی را تغییر دهد. از این رو می‌توان گفت حداقل تا دو سال دیگر که دولت در اختیار اوبامای دموکرات خواهد بود، مسیر مذاکرات رو به پیشرفت خواهد بود، اما اینکه رئیس‌جمهوری بعدی چه دموکرات و چه جمهوری‌خواه همین مسیر را ادامه دهد، جای بررسی بیشتری دارد.

درباره تاثیر این اظهارنظرها بر طرح کروکر- منندز در سنای آمریکا هم می‌توان گفت که این طرح کمیته روابط خارجی با رای بسیار بالایی در سنا تصویب و همین‌طور به تصویب مجلس نمایندگان و در نهایت به امضای اوباما خواهد رسید. طرح کنونی با طرح اولیه کروکر-منندز تفاوت زیادی دارد و از آنجا که برخی مباحث جنجالی طرح اولیه، با لابی‌گری کنار گذاشته شد، رضایت دموکرات‌ها را جلب کرد و اوباما هم تهدید به وتو را پس گرفت. با توجه به چنین رویکردی، اگر این طرح در همین شکل به تصویب نهایی برسد، تاثیر بنیادینی بر مذاکرات نخواهد گذاشت، زیرا اصلی ترین نکته طرح کروکر-منندز مبنی بر نظارت کنگره بر لغو تحریم‌ها از اساس در اختیار کنگره بود و این طرح اختیارات فراتری را برای نمایندگان قوه قانون‌گذاری فراهم نمی‌کند.