گام‌های مثبت عربستان به سوی ایران

گروه دیپلماسی: سفیر ایران در ریاض بر این باور است که جمهوری اسلامی سهم و نقش خود را در ارتباط با تحولات جدید عربستان در قالب عزیمت وزیر امور خارجه به‌عنوان نماینده رسمی جمهوری اسلامی به ریاض و همچنین ارسال پیام‌های تسلیت و تبریک مقامات ایرانی برای مسوولان عربستانی به خوبی ایفا کرده است، بنابراین انتظار می‌رود در چنین بستری گام‌های خوبی از سوی دوستان سعودی برداشته شود. حسین صادقی از مرداد ماه سال ۱۳۹۳ به عنوان سفیر ایران در عربستان معرفی شد. صادقی پیش از این نیز علاوه بر سابقه‌ای که به عنوان سفیر در ابوظبی و کویت داشته، در دوره دیگری نیز به عنوان سفیر ایران در ریاض حضور داشته است. خبرگزاری «مهر» در گفت‌وگویی با سفیر ایران در عربستان، روابط دوجانبه و فراز و نشیب‌های پیش آمده را مورد بررسی قرار داده است. سفیر ایران در ریاض در پاسخ به این پرسش که آیا دلیل لغو سفر وزیر امور خارجه اظهارات تند سعود الفیصل بود، گفت: «سفر و رایزنی بین کشورها به منظور توسعه و تحکیم روابط است، بنابراین انجام سفر زمانی مطلوبیت خواهد داشت که تمام زمینه‌ها برای تحقق اهداف تعریف شده فراهم باشد. چنانچه مجموعه عوامل لازم برای انجام سفر و نیز بسترهای آن فراهم شود، طرفین تمایل جدی برای رایزنی دارند.» حسین صادقی با بیان اینکه سفر حسین امیر عبداللهیان، معاون وزارت خارجه و دیدار وی با سعود الفیصل در چارچوب رایزنی‌های متقابل بوده است، گفت: «گفت‌وگوهای خوبی در ریاض انجام شد. لازمه اخذ نتایج از رایزنی‌ها تداوم و تسلسل گفت‌وگوها است. به هر حال عوامل و عناصر مختلفی در عرصه روابط ایران و عربستان دخیل هستند. مهم این است که دو کشور تصمیم بگیرند فراتر از این مسائل در راستای توسعه روابط تلاش کنند.» صادقی درباره سفر محمدجواد ظریف برای تسلیت درگذشت پادشاه عربستان و تاثیری که این دیدار بر روابط دوجانبه خواهد گذاشت، افزود: «بدون تردید چنین سفرهایی به واسطه اینکه می‌تواند حامل پیام همدردی و مبتنی بر نوع دوستی باشد تاثیرات گسترده‌ای بر جای خواهد گذاشت. این مهم می‌تواند با ایجاد اثرات ملموس بسترهای نوینی را برای روابط فراهم سازد.» سفیر ایران در عربستان همچنین درباره رویکرد پادشاه جدید این کشور و تاثیر بر روابط دوجانبه نیز گفت: «با درگذشت پادشاه عربستان در یک روند مسالمت‌آمیز انتقال قدرت در این کشور صورت گرفته است. با آغاز به‌کار پادشاه جدید بروز برخی تغییرات و جا به‌جایی‌ها طبیعی و عادی است، ضمن آنکه سرعت این تحولات نیز حائز اهمیت است. جمهوری اسلامی سهم و نقش خود را در ارتباط با تحولات جدید عربستان در قالب عزیمت وزیر خارجه به‌عنوان نماینده رسمی جمهوری اسلامی ایران به ریاض و همچنین ارسال پیام‌های تسلیت و تبریک مقامات ایرانی برای مسوولان عربستانی به‌خوبی ایفا کرده است و بنابراین انتظار می‌رود در چنین بستری گام‌های خوبی از سوی دوستان سعودی برداشته شود.» حسین صادقی در پاسخ به این سوال که آیا سفر آیت‌الله هاشمی به عربستان می‌تواند در بهبود روابط موثر باشد، گفت: «تغییر و تحرک در روابط ایران و عربستان مستلزم رایزنی و گفت‌وگو است، بنابراین باید از پتانسیل‌های موجود در این خصوص بهره‌برداری کرد، اما در عین حال لازم است مدیریت مناسبی صورت گیرد تا نتایج لازم از رایزنی‌ها حاصل شود. صرف انجام سفر اگرچه گام مثبتی است اما کافی نیست و باید بسترها فراهم شود. در قالب اراده متقابل رایزنی‌ها به حصول نتایج مطلوب منجر خواهد شد.» او درباره سفر ناگهانی سعود الفیصل به وین در بحبوحه مذاکرات هسته‌ای نیز گفت: «مواضع رسمی عربستان در خصوص مذاکرات هسته‌ای ایران کاملا مشخص بوده و بارها نیز اعلام شده است. به هر حال کشورها راهبردی را بر اساس منافع ملی خود تدوین و دنبال می‌کنند، اما انتظار و توصیه جمهوری اسلامی این است که کشورهای اسلامی و منطقه باید سعی کنند در مسیر اهداف دیگران قرار نگیرند، چون چنین راهبردی نمی‌تواند به تحکیم مناسبات منطقه‌ای کمک کند.» صادقی در ادامه در پاسخ به این سوال که انتقادهایی به دولت یازدهم وارد است که در قبال عربستان سیاست مناسبی را در پیش نگرفته است، گفت: «عربستان در زمره اولین کشورهایی بوده است که در اولین ساعات اعلام پیروزی دکتر روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری در سه سطح پادشاه، ولیعهد و ولی ولیعهد مبادرت به ارسال پیام تبریک برای آقای دکتر روحانی کرد. مزید بر آن با وجود اینکه سعودی تصمیم داشت سفیر اسبق خود در تهران را برای مراسم تحلیف دکتر روحانی به تهران اعزام کند اما با تغییر این تصمیم، یکی از وزرا که مورد وثوق ملک بود و پیام‌های وی را برای سران کشورها تقدیم می‌کرد، به تهران اعزام کرد. همه این اقدامات به خوبی گویا است که اقدام رئیس‌جمهور فراتر از روابط دو کشور جنبه نوع دوستی داشته و می‌تواند تاثیرات خاص خود را برجای گذارد.» سفیر تهران در ریاض همچنین در ادامه گفت وگوی خود به مساله حجاج ایرانی اشاره کرد و افزود: «همانگونه که وزیر امور خارجه اعلام کردند دعوت وزرای خارجه دو کشور مفتوح است. مساله تعداد حجاج کشورها از یک معیار و فرمول پذیرفته شده سازمان همکاری‌های اسلامی تبعیت می‌کند و بر اساس فاکتور جمعیت کشورها لحاظ می‌شود. عربستان طی سال‌های اخیر درگیر توسعه حرم بوده است و بر همین اساس نیز مبادرت به کاهش ۲۰ درصدی سهمیه همه کشورها بدون تبعیض کرده است. کارهای خوبی در زمینه توسعه برای برگزاری آسان حج و عمره صورت گرفته که قابل تقدیر است.»

صادقی در پایان این گفت وگو با اشاره به دعوت سعود الفیصل از ظریف برای سفر به عربستان گفت: «به هرحال همانگونه که وزیر محترم امور خارجه اعلام کردند دعوت وزرای خارجه دو کشور مفتوح است. عربستان بعد از درگذشت ملک عبدالله و انتصاب ملک سلمان درگیر انجام تحولات داخلی است. بنابراین باید اجازه داد تا زمان، بستر مناسبی برای گفت‌وگوها فراهم کند. جمهوری اسلامی سهم و نقش خود را در تحولات اخیر این کشور به خوبی ایفا کرد.»