کنگره میخواهد درباره ایران حرف آخر را بزند
دشواریهای اوباما در مواجهه با کنگره
باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا در تلاش است توافق با ایران را برای جلوگیری از دستیابی این کشور به تسلیحات هستهای، نهایی سازد؛ اما احتمالا در این روند با کنگره درگیر خواهد شد و این در شرایطی است که اعضای حزب دموکرات، همحزبیهای رئیسجمهور، از جمله مشکلسازان در گفتوگوهای هستهای هستند. در شرایطی که دولت اوباما و دیگر کشورها در تلاشند تا در گفتوگوهای ششجانبه با ایران به توافق دست یابند، جمهوریخواهان که اخیرا کنترل کنگره را در دست گرفتهاند، به دنبال اعمال تحریمهای جدید علیه ایران هستند.
باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا در تلاش است توافق با ایران را برای جلوگیری از دستیابی این کشور به تسلیحات هستهای، نهایی سازد؛ اما احتمالا در این روند با کنگره درگیر خواهد شد و این در شرایطی است که اعضای حزب دموکرات، همحزبیهای رئیسجمهور، از جمله مشکلسازان در گفتوگوهای هستهای هستند. در شرایطی که دولت اوباما و دیگر کشورها در تلاشند تا در گفتوگوهای ششجانبه با ایران به توافق دست یابند، جمهوریخواهان که اخیرا کنترل کنگره را در دست گرفتهاند، به دنبال اعمال تحریمهای جدید علیه ایران هستند. بسیاری از دموکراتها در کنگره رویکردی منعطفتر را ترجیح میدهند، اما در عین حال، حاضر به چشمپوشی از تهدید ایران به تحریمهای شدیدتر نیستند. آنها همچنین میخواهند در مذاکرات و در هر توافقی که حاصل میشود، حرف آخر را بزنند. به این ترتیب، کنگره این قدرت را خواهد داشت که هرگونه توافق در زمینه برنامه هستهای ایران را رد یا تایید کند. عموما تحریمهای شدید اقتصادی را در راضی شدن ایران به حضور بر سر میز مذاکره موثر میدانند. ارزش ریال، ۱۶ درصد کاهش یافته و در این میان کاهش بهای نفت در بازار جهانی بر وخامت اوضاع افزوده است. توافق اولیه حاصله در سال گذشته برای ایران امکان فروش میزان محدودی نفت را در بازارهای جهانی فراهم آورد. اما مقامات دولتی (در آمریکا) بر این مساله اصرار میورزند که تحریمها به ایران در دستیابی به توافق و تلاش برای لغو تحریمهای بینالمللی، انگیزه میبخشد. برخی قانونگذاران حتی تهدید ایران به اعمال تحریمهای بیشتر در صورت حاصل نشدن توافقنامه تا مهلت ماه ژوئن را خواستار هستند. اما اوباما هشدار داده است این تهدید، وعده به ایران را در زمینه خودداری آمریکا از اعمال تحریمهای بیشتر در دوره مذاکرات، نقض میکند. اوباما همچنین تاکید کرد تحریمهای جدید علیه ایران علاوه بر منزوی کردن این کشور، احتمالا خوشایند کشورهایی که همکاریشان برای دستیابی به توافق لازم است، نخواهد بود. اوباما در سخنرانی سالانه خود گفت: «تحریمهای جدید در صورت تصویب در کنگره، در این زمان و در این شرایط، تنها میتواند تضمینکننده شکست دیپلماسی باشد.» او در ادامه هشدار داد هر گونه لایحه تصویبی در کنگره را در مورد ایران، وتو خواهد کرد. بسیاری از قانونگذاران میگویند به این مساله اطمینان ندارند که ایران مطابق تعهداتش (در توافقنامه) عمل کند. پیام اصلی آنها این است: «دست نیافتن به توافق بهتر از دستیابی به توافقی نامناسب است.» جیمز ریچ (سناتور جمهوریخواه از ایالت آیداهو) در گفتوگو با آنتونی بلینکن معاون وزیر امور خارجه در جلسه کمیته روابط خارجی (سنا) اضافه کرد: «فکر میکنم دارید فریب میخورید و با تمام وجود امیدوارم که در این باره اشتباه کنم!» رابرت منندز (سناتور دموکرات از ایالت نیوجرسی) و یکی از اعضای ارشد کمیته روابط خارجی سنا در مورد دستیابی به توافق ابراز امیدواری کرد، اما افزود: «ایران باید بداند که شکست (در دستیابی به توافق) عواقبی دارد و آن هم اعمال تحریمهای شدیدتر است.» حتی دموکراتهای لیبرال که عموما ارتباط نزدیکی با کاخ سفید دارند نیز خواستار اقدامی در مقابل ایران هستند. باربارا باکسر (سناتور دموکرات از ایالت کالیفرنیا) اعلام کرد با همراهی رند پل (سناتور جمهوریخواه از ایالت کنتاکی) لایحه جدیدی را برای اعمال تحریم علیه ایران در صورت شکست مذاکرات، آماده میکند. اوباما به طور قطع میتواند در شرایط کنونی هر لایحهای را که به مذاکرات لطمه زند یا به تحریم بیشتر علیه ایران منجر شود، وتو کند؛ اما به طور قطع اندکی بعد با مشکل مواجه خواهد شد؛ زیرا لغو همیشگی تحریمهای اعمال شده علیه ایران بهعنوان بخشی از توافقنامه، باید با تایید کنگره صورت بگیرد و اگر کنگره از توافق نهایی با ایران راضی نباشد یا مخالف توافق با ایران باشد، به لغو تحریمها علیه این کشور رای نخواهد داد و بنابراین تلاشهای اوباما بر باد خواهد رفت. در عین حال، اختلافنظر و مشکلات اوباما و کنگره بر سر ایران زمانی به اوج خود رسید که جان بینر رئیسجمهوریخواه مجلس نمایندگان از ایالت اوهایو اعلام کرد بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی را برای شرکت در جلسه کنگره به واشنگتن دعوت کرده است. دعوت از نتانیاهو بدون اطلاع کاخ سفید صورت گرفت و نخستوزیر اسرائیل نیز برای قبول این دعوت با دولت آمریکا رایزنی نکرد. بینر اعلام کرد قصدش از این اقدام بیاحترامی به دولت (اوباما) نبوده است. اما هدف بینر کاملا مشخص است: «نتانیاهو منتقد تند و تیز تلاشهای دیپلماتیک برای کنترل و نظارت بر فعالیتهای هستهای ایران است؛ هدف بینر از دعوت از نتانیاهو، منزویسازی اوباما، دستکم در چشم طرفداران اسرائیل است. با این حال، مذاکرات هستهای با ایران برای دستیابی به توافق جامع همچنان ادامه دارد.»
منبع: دیپلماسی ایرانی به نقل از نیوزنت
ارسال نظر