تغییر نگاه حماس از دوحه به تهران
دنیای اقتصاد: به اعتقاد برخی حضور خالد مشعل در ترکیه، کشوری که به‌تازگی با قطر بر سر اخوان‌المسلمین اختلاف پیدا کرده، این گمانه‌زنی را تقویت کرده است که حماس در پی دوری کردن از دوحه و تاسیس دفتر خود در نقطه‌ای دیگر است.

اینک با انتشار خبر حضور خالد مشعل در تهران- که هنوز تاریخ قطعی آن مشخص نشده است- گفته می‌شود که مشعل به نمایندگی از حماس در پی برقراری دفتر خود در تهران است. خبرگزاری الجزایر به نقل از خبرگزاری فارس می‌نویسد که خالد مشعل قرار است به تهران سفر کند اما هنوز تاریخ دقیق آن مشخص نشده است. این سایت به نقل از امیر عبداللهیان، معاون وزیر امور خارجه ایران ضمن رد برخی شایعه‌ها مبنی بر قطع ارتباط ایران با حماس، گفت هرگز روابط ایران با حماس متوقف نشده بود. همزمان با خبر حضور مشعل در تهران، وی در گفت‌وگو با یک شبکه ماهواره‌ای به‌نام «الاقصی» ضمن تایید سخنان امیر عبداللهیان گفته بود این جنبش فلسطینی هرگز ارتباط خود را با تهران قطع نکرده بود.

روز شنبه اما پیش از انتشار خبر حضور مشعل در تهران، وی با حضور ناگهانی خود در جشن سالانه حزب حاکم ترکیه، این گمانه‌زنی را در بین ناظران سیاسی تقویت کرد که روابط قطر و حماس به بن‌بست رسیده و این بن‌بست سیاسی ناشی از برقراری رابطه دوباره مصر با قطر است. مصر به‌نوعی مدعی است که حماس زیرشاخه اخوان‌المسلمین است و قطر نیز به‌تازگی مجبور شده است ارتباطات خود را با اخوان‌المسلمینی‌ها قطع کند. حتی در این شرایط آنها به قرضاوی که یکی از رهبران سیاسی اخوان‌المسلمین است اعلام کرده‌اند که باید خاک این کشور را ترک کنند. جایی که از آن نام برده می‌شود که مقصد بعدی قرضاوی خواهد بود، ترکیه است. با این وجود یک مقام ارشد جنبش حماس اخبار منتشرشده درخصوص اعمال فشار قطر به این جنبش و تصمیم دوحه برای توقف حمایت‌های خود از حماس را تکذیب کرد و گفت این شایعات کاملا بی‌پایه و اساس است.

محمود الزهار، عضو ارشد جنبش مقاومت اسلامی حماس اعلام کرد: اخباری که اخیرا درباره اعمال فشارهای قطر به حماس و تصمیم مقامات این کشور جهت قطع حمایت‌های خود از حماس با هدف جلب رضایت مصر منتشر شده، صحت ندارد و شایعاتی بی‌اساس است. الزهار در تشریح سیاست این جنبش در قبال مصر خاطرنشان کرد که مصر رسما اعلام کرده حماس هیچ دخالتی در امور داخلی این کشور نداشته و هرگز امنیت ملی آن را به خطر نینداخته و حتی دست به هیچ‌گونه تبلیغات منفی علیه قاهره نزده است. وی در ادامه با طرح این سوال که چه نیازی به تغییر سیاست حماس در قبال مصر است، گفت: دولت مصر هیچ اتهامی به ما وارد نکرده است و مطالب مطرح شده در رسانه‌ها بی‌ارزش و بی‌اهمیت است. الزهار در عین حال از بهبود روابط قطر و مصر ابراز خرسندی کرد و گفت: ما خواهان بهبود روابط تمامی کشورهای عربی و خروج آنها از دایره جبهه‌بندی‌ها هستیم تا همان‌طور که در طول تاریخ شاهد بودیم، همگی در صف یکپارچه خدمت به مساله فلسطین قرار گیرند. وی افزود: ما مخالف هدر رفتن ظرفیت‌ها و استعدادهای کشورهای عربی در جریان اختلافات داخلی هستیم؛ چرا که دشمن از همین فرصت برای تجاوز به ما و مصادره حقوقمان استفاده می‌کند. از سال ۲۰۱۲، خالد مشعل در قطر حضور پیدا کرده و دفتر کار خود را به دوحه منتقل کرده است. سایت «بیزینس اینسایدر» می‌نویسد که تاسیس دفتر حماس در قطر در واقع برای این بوده است که دوحه به قاهره نشان دهد تنها قدرت عربی در روابط دنیای عرب نیست و آنها نیز جزو بازیگران منطقه‌ای به حساب می‌آیند. با وجود این، زمانی که السیسی در مصر به قدرت رسید و اخوانی‌ها را یکایک روانه زندان کرد، قطر مامن اخوانی‌ها شد تا همچنان فاصله خود را با قاهره حفظ کند اما همین موضوع باعث شد امارات متحده عربی و عربستان سعودی سفیران خود را از قطر فرا بخوانند و روابط دیپلماتیک خود را با دوحه به حالت تعلیق درآورند. در نهایت با کوتاه آمدن قطر در برابر خواسته‌های ریاض و امارات، این کشور روابط خود را با قاهره ترمیم کرده است.

این چرخش قطر در سیاست خارجی، باعث گمانه‌زنی‌های اخیر شده و اعتقاد برخی از ناظران سیاسی این است که روابط بین دوحه و حماس در حال گسستن است.