نامه ظریف به وزرای خارجه کشورهای جهان:
تعلق خاطر شدید به تحریم‌ها در مسیر حصول به توافق هسته‌ای مانع ایجاد کرده است
گروه دیپلماسی- تمدید هفت ماهه مذاکرات هسته‌ای ایران و ۱+۵ در ضرب‌الاجل سوم آذر ماه (۲۴ اکتبر) اگرچه به‌زعم تحلیلگران امور هسته‌ای، دستاورد مثبتی در مقابل گزینه شکست مذاکرات محسوب می‌شد، اما موضوع تحریم‌ها و اختلافات موجود بر سر لغو یا تعلیق و جدول زمانی رفع تحریم‌ها اصلی‌ترین عامل تمدید مذاکرات بوده است.
ظریف در نامه‌های جداگانه به وزیران خارجه کشورهای جهان
اصرار بر تحریم‌ها مانع اصلی توافق است
در همین ارتباط وزیر خارجه ایران در نامه‌های جداگانه به وزیران خارجه کشورهای جهان، ضمن برشمردن مواضع هسته‌ای ایران، گفته است که تعلق خاطر شدید به تحریم‌ها، نه تنها در مسیر حصول به یک توافق جامع دراز مدت ایجاد مانع کرده، بلکه نتوانسته اعتماد مردم ایران را مجددا جلب کند، بنابراین رفع تمام تحریم‌ها جزء اساسی هر توافقی است. وزیر خارجه ایران همچنین گفته است اطمینان دارد که توافق جامع کاملا در دسترس است. همزمان سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز گفته است که ایران و ۱+۵ بیش از هر زمانی به توافق جامع هسته‌ای نزدیک شده‌اند.
ایران و گروه ۱+۵ در نوامبر سال گذشته میلادی (سوم آذر ۹۲) به توافق موقت ژنو تحت عنوان برنامه اقدام مشترک رسیدند و طبق آن قرار شد مذاکرات را به مدت ۶ ماه (تا تیر ۹۳) برای رسیدن به توافق جامع هسته‌ای ادامه دهند، اما از آنجا که بعد از ۶ ماه توافق جامع حاصل نشد، مذاکرات به مدت چهار ماه دیگر و تا ۲۴ نوامبر (سوم آذر ۹۳) تمدید شد که بعد از آن نیز به دلیل وجود اختلافات بر سر تحریم‌ها و تعداد سانتریفیوژها، رایزنی‌ها مجددا تا پایان ماه ژوئن ۲۰۱۵ (تیر ۹۴) تمدید شد.
در همین خصوص محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران طی نامه‌های جداگانه به وزیران امور خارجه کشورهای مختلف جهان مواضع اصولی ایران را درخصوص مذاکرات هسته‌ای تشریح کرد. به گزارش اداره کل دیپلماسی رسانه‌ای وزارت امور خارجه، ظریف در این نامه تاکید کرده است که در «برنامه اقدام مشترک»، ما یک هدف مشترک را برای این مذاکرات در نظر گرفتیم که عبارت بود از «نیل به یک راه‌حل جامع درازمدت و مورد توافق که تضمین کند برنامه هسته‌ای ایران منحصرا صلح‌آمیز خواهد بود» و «منجر به رفع کامل تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد و نیز تحریم‌های چندجانبه و ملی مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران بشود.»
ظریف در مورد هدف اول برنامه اقدام مشترک تاکید کرد: «دستیابی به هدف اول کار دشواری نیست، چرا که ایران نه خواهان سلاح‌های هسته‌ای است و نه به آنها نیاز دارد. از دید ما سلاح‌های هسته‌ای ابزارهایی هستند متعلق به گذشته، که کارآیی خود را از دست داده‌اند و از ایجاد امنیت خارجی یا ثبات داخلی عاجز هستند. این موضوع به‌ویژه در مورد ایران صدق می‌کند، ایرانی که از وسعت، جغرافیا، منابع طبیعی و سرمایه انسانی خود خرسند است و در تمام سه قرن گذشته آغاز‌گر هیچ جنگی نبوده است، یک ارزیابی راهبردی هوشیارانه نشان خواهد داد که سلاح‌های هسته‌ای برای امنیت ایران مضر هستند.»
وزیر امور خارجه افزود: «ایران بر مبنای آموزه‌های دینی خود دارای سابقه‌ای ثابت و مستحکم در مخالفت با تمامی سلاح‌های کشتار‌جمعی است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای مقام معظم رهبری همانند سلف خویش حضرت امام خمینی (ره) اعلام کرده‌اند که تمام سلاح‌های کشتار جمعی موکدا در اسلام حرام هستند.
به همین دلیل وقتی که صدام حسین، نیروهای نظامی و شهروندان ما را در مقیاسی که از جنگ جهانی اول به این سو مشاهده نشده بود مورد حمله شیمیایی قرار داد، ایران حتی برای مقابله‌به‌مثل نیز از سلاح‌های شیمیایی استفاده نکرد.»
رئیس دستگاه دیپلماسی در مورد دومین هدف برنامه اقدام مشترک نیز تاکید کرد: «رفع تمام تحریم‌ها جزء اساسی هر توافقی است، اما برخی نسبت به دست کشیدن از این ابزار غیرانسانی، غیرقانونی و غیرسازنده حتی به بهای مخاطره افکندن تمام فرآیندی که ایجاد اطمینان کرده و شفافیت را تضمین می‌کند، تردید دارند. تعلق خاطر شدید به تحریم‌ها نه‌تنها در مسیر حصول به یک توافق جامع درازمدت ایجاد مانع کرده، بلکه موجب شده حتی پس از انعقاد برنامه اقدام مشترک نیز نتواند اعتماد مردم ایران را مجددا جلب کند.»
محمدجواد ظریف در ادامه از برخی تلاش‌ها در آمریکا و اروپا که به جای پایبندی به تعهدات خود مبنی بر سهل کردن تحریم‌ها، کوشیده‌اند تا اقدامات بیشتری را برای حفظ و تقویت رژیم تحریم‌ها تحمیل کنند، ابراز تاسف کرد و افزود: «این در حالی است که ایران با اجرای تعهدات خود، حسن نیت لازم را نشان داده است.»
ظریف در مورد برنامه غنی‌سازی ایران نیز تاکید کرد: «محدودیت‌ها نباید شامل محدودیت‌های بی‌دلیلی که هدف از آن محدود کردن برنامه غنی‌سازی ایران تا حد یک برنامه نمایشی است بشود. چنین چیزی نه عملی و نه واقع‌گرایانه است.»
ظریف افزود: «ایران در همین راستا راه‌حل‌هایی عملی، متوازن و واقع‌گرایانه ارائه کرده است، اما عزم و اراده راسخ ایران برای رسیدن به توافقی عادلانه و عاقلانه براساس منافع و احترام متقابل را نیز به نمایش گذاشته‌ایم.» وزیر امور خارجه در پایان این نامه خطاب به همتایان خود در کشورهای مختلف جهان تاکید کرد: «من اطمینان دارم که توافق جامع کاملا در دسترس است. آنچه مورد نیاز است، آینده‌نگری، اراده سیاسی و قبول واقعیت‌ها و نیز جسارت برگزیدن یک انتخاب صحیح است تا به جای تسلیم شدن در برابر منافع خاص و حامیان گروه‌های فشار
پر‌سر‌و صدایی که به‌طور فزاینده محبوبیت خود را از دست داده‌اند، تمامی جامعه جهانی از آن منتفع شوند.»
نزدیکی به توافق جامع هسته‌ای
همزمان با نامه ظریف، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز تاکید کرد که بیش از هر زمانی ایران و ۱+۵ به توافق جامع هسته‌ای نزدیک شده‌اند و این یک دستاورد بسیار چشمگیر است.
به گزارش «خبرگزاری فارس»، مری‌هارف سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در کنفرانس خبری خود در ارتباط با مساله هسته‌ای ایران و مذاکرات با ۱+۵ گفت: «اگر به جایگاه کنونی که در آن قرار داریم، نگاهی بیندازیم، می‌بینیم، وقتی سال را شروع کردیم، برنامه هسته‌ای ایران متوقف نشده بود و برنامه اقدام مشترک هنوز اجرایی نشده بود.»
براساس گزارش پایگاه اینترنتی وزارت امور خارجه آمریکا هارف افزود: «ما بر سر میز مذاکرات نشستیم تا ببینیم که آیا می‌توانیم به توافق جامع دست پیدا کنیم و هم‌اکنون بیش از هر زمانی به توافق جامع هسته‌ای نزدیک شده‌ایم و این در حالی است که برای اولین بار در یک دهه، برنامه هسته‌ای ایران متوقف شده است. این چیزی است که من فکر می‌کنم یک دستاورد بسیار چشمگیر بوده است.»
پیشتر هم مقامات آمریکایی و از جمله جان کری وزیر خارجه آمریکا ابراز امیدواری کرده بودند که دو طرف بتوانند در مهلت مقرر به توافق هسته‌ای دست پیدا کنند. همچنین رئیس‌جمهور روسیه در کنفرانس سالانه خبری خود ابراز امیدواری کرده بود که توافق هسته‌ای ایران به زودی امضا شود. او گفت: «مساله هسته‌ای ایران به حل نهایی بسیار نزدیک است. من متعجبم که چرا این توافق‌نامه تاکنون امضا نشده است. امیدوارم این مهم به زودی انجام شود.»
تاکید مقام فرانسوی بر توافق نهایی
از سوی دیگر «آرمل سوزین» مدیر مرکز بین‌المللی بررسی‌های راهبردی فرانسه گفت که ایران و ۱+۵ باید به فکر توافقی فراگیر و نهایی باشند. سوزین روز سه‌شنبه در گفت‌وگو با رادیو بین‌المللی فرانسه گفت: «بدون شک موضوع هسته‌ای ایران یکی از موضوعات دیپلماتیک بین‌المللی در سال‌های گذشته است و تاکنون مذاکرات غرب و ایران به‌خوبی پیش رفته است.
مقام فرانسوی تنها راه پایان دادن به موضوع هسته‌ای ایران را تداوم مسیر گفت‌وگوهای دیپلماتیک دانست. سوزین گفت: «در حال حاضر بزرگ‌ترین اختلاف میان دو طرف چگونگی لغو تحریم‌ها است. ایرانی‌ها به این فکر می‌کنند که آیا وعده آمریکا درباره لغو تحریم‌ها عملی خواهد بود یا خیر؟ شاید هدف این بی‌اعتمادی، بیشتر از آنکه رئیس‌جمهوری آمریکا باشد، متوجه کنگره آمریکا است.»
پیشتر نمایندگان فرانسه و بریتانیا در مذاکرات هسته‌ای مدعی شده بودند که ایران در مذاکرات هسته‌ای انعطاف زیادی از خود نشان نداده است. نماینده فرانسه در این زمینه گفته بود: «با توجه به انعطاف ناکافی نشان داده‌شده ازسوی ایران در این مرحله، ما بر این باوریم که ایران خواستار دستیابی به توافق بلندمدت نیست... ما از ایران انتظار داریم دست به انتخاب‌های استراتژیک و اتخاذ تصمیمات شجاعانه بزند.» نماینده بریتانیا نیز ضمن تایید این اظهارات، خواستار انعطاف بیشتر ایران شده است.
ارسال نظر