هفتمین دور مذاکرات هسته‌ای روز جمعه پایان یافت
برداشت‌های متفاوت از مذاکرات هسته‌ای نیویورک
گروه دیپلماسی: «پیشرفت کند در مذاکرات هسته‌ای» عبارتی است که پایان مذاکرات هشت روزه نیویورک در هفتمین دور گفت‌وگوهای ایران و ۱+۵ را بدون دیدار وزرای خارجه رقم زد. رئیس‌جمهوری ایران در نشست خبری خود گفت: پیشرفت‌هایی که در روزهای گذشته مشاهده کرده‌ایم، «بسیار بسیار کند» بوده است. موضوعی که وزیر خارجه فرانسه نیز به آن اشاره کرد و گفت که مذاکرات ایران و ۱+۵، پیشرفتی نداشته و به همین دلیل دیدار وزرای خارجه طرفین لغو شده است.
برداشت‌های متفاوت از دور نیویورک
در مقابل اما وزیر خارجه آمریکا و همچنین وندی شرمن مذاکره‌کننده ارشد این کشور با قبول پیشرفت در مذاکرات، ابراز امیدواری کردند که ظرف چند هفته آینده توافق با ایران حاصل شود. همزمان وزیر خارجه روسیه روز جمعه اعلام کرد که به‌رغم اعلام فرانسه مبنی بر اینکه مذاکرات در مورد برنامه هسته‌ای ایران پیشرفتی نداشته است، اما او در مورد این مذاکرات خوشبین است. این برداشت‌های متفاوت و گاه متضاد در روزهای گذشته فضای مذاکرات نیویورک را در‌بر‌گرفت که به‌زعم ناظران، همچنان حکایت از اختلافات موجود بر سر غنی‌سازی و زمان لغو تحریم‌ها دارد. با این همه، طرفین همچنان امیدوارند بتوانند در هشت هفته باقیمانده از مهلت تمدیدشده تا ۳ آذر‌ماه، توافق اولیه ژنو، موسوم به برنامه «اقدام مشترک» را تبدیل به توافق جامع کنند. در همین ارتباط، رئیس‌جمهوری ایران عصر روز جمعه به وقت نیویورک در یک نشست خبری با بیان اینکه زمان باقی مانده برای مذاکره کوتاه است، گفت: «پیشرفت‌هایی که در روزهای گذشته مشاهده کرده‌ایم، بسیار بسیار کند بوده است. ما باید حرکتی سریع‌تر در پیش گرفته و با توجه به واقعیت‌ها، این توافق را به نتیجه برسانیم. این توافق نه تنها به نفع ایران و ۱+۵، بلکه به نفع ثبات و امنیت کل منطقه و آغازی برای راه طولانی همکاری و مشارکت خواهد بود.» به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، روحانی در بیان تاکیدات ایران در مذاکره با ۱+۵، تاکید کرد: «به‌هیچ‌عنوان تحریم، مسیر صحیح و درستی نیست و ادامه تحریم، کارساز نخواهد بود. تحریم به ضرر همه ملت‌ها و دولت‌های تحریم‌کننده و تحریم‌شونده است. هیچ‌گاه تحریم نتوانسته بر اراده ملت ایران برای حرکت در مسیر فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای کارساز باشد، چون ملت ایران در این راه متحد است.» رئیس‌جمهوری با تاکید بر اینکه ایران هیچ‌گاه از فعالیت صلح‌آمیز هسته‌ای دست بر نخواهد داشت، افزود: «غنی‌سازی در ایران ادامه خواهد یافت و هر توافقی که در آن غنی‌سازی لحاظ نشده باشد، از نظر ما قابل قبول نخواهد بود؛ همچنین تحریم‌ها باید برداشته شود و هر توافقی که مساله پایان تحریم به صراحت و قاطعانه در آن بیان نشده باشد، از دید مردم ایران قابل قبول نخواهد بود.»
لغو تحریم‌ها مبنای اصلی توافق
روحانی همچنین درباره انتظارات ایران مبنی بر لغو تحریم‌ها پس از حصول توافق هسته‌ای گفت: «وقتی راجع به تحریم صحبت می‌کنیم، مقصود ما همه تحریم‌هایی است که از نظرمان غیرقانونی است؛ چه تحریم‌های یکجانبه آمریکا، چه تحریم‌های اتحادیه اروپا و چه قطعنامه‌هایی که مربوط به شورای امنیت است باید در توافق به‌طور کامل برداشته شود.»
امیدواری جان کری
همزمان خبرگزاری فرانسه دیروز،شنبه گزارش داد که وزیر امور خارجه آمریکا امیدوار است ظرف چند هفته آتی در مورد برنامه هسته‌ای ایران توافق حاصل شود. خبرگزاری فرانسه به نقل از جان کری وزیر امور خارجه آمریکا گزارش داد: «ما همچنان امیدواری زیادی داریم که ایران و ۱+۵ بتوانند ظرف هفته‌های آینده به توافقی برسند که به نفع جهانیان باشد». همچنین معاون وزیر خارجه آمریکا از پیشرفت در گفت وگوهای هسته‌ای با ایران خبر داد. شرمن در گفت‌وگو با رسانه‌های آمریکایی درباره پیشرفت عمده در این مذاکرات گفت: «در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک پیشرفت‌هایی به دست آورده‌ایم و بسیاری از رهبران و وزرای خارجه کشورهای گروه ۱+۵ با ایران مذاکرات دوجانبه‌ای داشته و این مذاکرات به بهبود درک متقابل کمک کرده است.»
دیدار سه‌جانبه
جمعه چهارم مهر‌ماه به وقت آمریکا، نیویورک بار دیگر محل دیدار محمد جواد ظریف و جان کری، وزیران خارجه ایران و ایالات متحده بود. برای دومین بار کاترین اشتون، نماینده ارشد اتحادیه اروپا در سیاست خارجی نیز در این دیدار که به گفته وزارت خارجه آمریکا دو ساعت طول کشید، حضور داشته است. این مذاکرات سه جانبه به مدت دو ساعت و ١٥ دقیقه در فضایی کاملا جدی و صریح برگزار شد و ابعاد مختلف فنی، سیاسی و حقوقی برنامه هسته‌ای ایران و نیز تحریم‌ها را در بر گرفت. به گفته یک منبع آگاه، این مذاکرات در مجموع مفید و سازنده بوده، اگرچه منجر به پیشرفت قابل ملاحظه‌ای در موضوعات مورد اختلاف نشد، اما طرفین تصمیم گرفتند مشورت‌ها در آینده نزدیک از سر گرفته شود.
تفاهم دیگری هم لازم است
از سوی دیگر معاون وزیر امور خارجه ایران با اشاره به روند مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ گفت: «فعلا تمرکز بر استفاده کامل از فرصت باقی مانده یعنی تا سوم آذر است، زیرا شرایط و مقدمات فراهم شده است، تفاهم مقدماتی وجود دارد که بر اساس اصولی که در آن قرار دارد باید تفاهم دیگری صورت گیرد.» عباس عراقچی در مصاحبه‌ای درباره آخرین نتایج مذاکرات ایران با گروه ۱+۵ افزود: «در برخی موارد درباره جزئیات مسائل فنی پیشرفت‌های خوبی صورت گرفته است و به برداشت‌هایی دست یافته ایم و راه حل‌هایی نیز وجود دارد، اما هنوز درباره موضوعات کلان و اساسی به یک درک مشترک و تفاهمی که بتواند پایه یک توافق باشد نرسیده ایم البته ناامید نیستیم و تلاش‌ها ادامه دارد.»
لاوروف: مسائل پیچیده‌ای وجود دارد
در همین شرایط وزیر خارجه روسیه روز جمعه اعلام کرد که باوجود اعلام فرانسه مبنی بر اینکه مذاکرات در مورد برنامه هسته‌ای ایران پیشرفتی نداشته است، اما او در مورد این مذاکرات خوشبین است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه در مقر سازمان ملل در نیویورک گفت: «اگر ما به پیش نویس روند متن‌ها نگاهی بیندازیم، به هدف مان بسیار نزدیک هستیم، اما بخش‌هایی وجود دارند که بسیار پیچیده است.» با این حال لاوروف اضافه کرد که همچنان زمان برای رسیدن به توافق وجود دارد. وزیر خارجه روسیه ادامه داد: «ما تا ۲۴ نوامبر همچنان زمان داریم و نهایت تلاش خود را به کار خواهیم بست تا اطمینان حاصل شود و بخش کوچک باقی مانده اما بسیار مهم به گونه‌ای حل و فصل شود که مورد قبول همگان باشد.»
احتمال توافق روی رآکتور اراک
از سوی دیگر لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه گفت که مذاکرات ایران و ۱+۵، پیشرفتی نداشته است و به همین دلیل دیدار وزیران خارجه طرفین لغو شده است. به گزارش «انتخاب»، فابیوس که در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در جمع خبرنگاران سخن می‌گفت، افزود: «ما مجددا دیدارهایی خواهیم داشت و بسیار متاسفیم که پیشرفتی حاصل نشده است.» فابیوس اضافه کرد: «ما باید در مورد رآکتور اراک و سانتریفیوژها مذاکره کنیم. فابیوس افزود: «احتمال توافق روی اراک وجود دارد اما در مورد مسائل دیگر پیشرفتی اتفاق نیفتاده است.»
وزیر خارجه آلمان: تا این حد نزدیک نبوده‌ایم
فرانک والتر اشتاین مایر، وزیر امور خارجه آلمان نیز فرصت مجمع عمومی سازمان ملل را برای تبادل‌نظر کشورها در حاشیه اجلاس مغتنم شمرد و گفت: «برداشت من به‌عنوان کسی که سال‌ها است پیگیر مساله هسته‌ای ایران بوده، این است که ما هرگز تا این حد به حل مساله نزدیک نبوده‌ایم.» او با بیان اینکه در یک سال گذشته مذاکرات ایران و ۱+۵ به لطف تلاش‌های ایران با جدیت و پیشرفت واقعی روبه‌رو بوده است، گفت: «ما اکنون اجازه نداریم که این مذاکرات را به شکست بکشانیم.»
سخنگوی اشتون: تلاش‌های دیپلماتیک ادامه دارد
همچنین سخنگوی کاترین اشتون با اشاره به باقی ماندن اختلافات میان ایران و گروه ۱+۵ گفت: «براساس مذاکرات فشرده این هفته، ۱+۵ به تلاش‌های دیپلماتیک خود برای دستیابی به راه‌حل تا ۲۴ نوامبر ادامه می‌دهد.» به گزارش «ایرنا»، مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون در صفحه توییتر خود با اشاره به پایان هفتمین دور مذاکرات ایران و ۱+۵ در نیویورک نوشت: «مذاکرات دوجانبه اعضای ۱+۵ با ایران در سطوح عالی انجام گرفت که نشان از تعهد این گروه برای دستیابی به راه‌حل در مساله هسته‌ای ایران بود.» همچنین وانگ مین مذاکره‌کننده ارشد هیات چین درباره مذاکرات گفت که همه طرف‌ها موافقند دور بعدی مذاکرات را هر چه زودتر برگزار کنند. به گزارش خبرگزاری شینهوا، به گفته وانگ مین، طی این مذاکرات، همه طرف‌ها مذاکراتی را به شیوه‌ای انعطاف‌پذیر، جدی و سازنده انجام دادند.
ارسال نظر