شیخ صباح احمد الصباح در راس هیاتی بلندپایه امروز وارد ایران می‌شود
امید منطقه به سفر امیر کویت به تهران
گروه دیپلماسی، کامران کرمی: سومین مقام بلندپایه عربی امروز یکشنبه در راس هیاتی بلندپایه وارد تهران می‌شود. قرار بود شیخ صباح احمد الصباح امیر کویت در سفری رسمی و دو روزه امروز، یکشنبه وارد تهران شود. این اولین سفر امیر کویت به تهران است که بعد از نشستن بر تخت امیری در سال ۲۰۰۶ انجام می‌شود. پیش‌تر او در کسوت وزیر امور خارجه و در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی وارد تهران شد و تشکیل دولت جدید در ایران را به رسمیت شناخت. وزرای اقتصاد، تجارت، نفت و خارجه، امیر کویت را در این سفر همراهی می‌کنند. خبرگزاری دولتی کویت به نقل از بیانیه شورای وزیران کویت نوشت که امیدوار است این سفر به نتایج مثبتی که می‌تواند در تقویت امنیت، صلح و ثبات در منطقه کمک کند، منتهی شود و به گفته وزیرخارجه عراق، «منطقه به سفر امیر کویت به تهران امید بسته‌است.»
سفر امیر کویت به تهران در ادامه دیدار ماه‌های اخیر سلطان قابوس پادشاه عمان و نوری مالکی نخست وزیر عراق به تهران و همچنین سفر حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران به سلطان‌نشین عمان است و به موازات سفر ده‌ها هیات سیاسی، اقتصادی، بازرگانی و پارلمانی به تهران نشانگر درک مشترک ایران و منطقه بر ضرورت افزایش سطح همکاری‌های سیاسی، امنیتی، اقتصادی و فرهنگی در منطقه حساس و مهم خلیج‌فارس است.
کویت و ایران دارای روابطی تاریخی هستند. ایران از نخستین کشورهایی بود که در سال ۱۹۶۱ استقلال کویت از بریتانیا را به رسمیت شناخت. روابط ایران و کویت در طول سال‌های بعد از انقلاب از فراز و نشیب زیادی برخوردار بوده است. با شروع جنگ تحمیلی، دولت کویت در راستای حمایت سیاسی از رژیم عراق، سفیر خود از تهران را فرا خواند و ایران نیز با اتمام دوره ماموریت اولین سفیر خود در سال ۱۳۶۲، روابط دیپلماتیک خود با کویت را به سطح کاردار تنزل داد.
پس از اشغال کویت توسط عراق در ۱۹۹۰، ایران با اتخاذ یک موضع دوستانه، این اقدام را محکوم کرد و در طول دوره اشغال این کشور نیز میزبان ده‌ها هزار کویتی آواره بود. در پایان اشغال در سال ۱۹۹۱میلادی نیز متخصصان ایرانی بنا به درخواست دولت کویت، نقش موثری در خاموش کردن چاه‌های مشتعل نفت این کشور ایفا کردند. موضع‌گیری اصولی و دوستانه ایران در دوران اشغال کویت، زمینه‌های گسترش مناسبات دو کشور را فراهم کرد و در پی معرفی سفرای جدید دو کشور، سطح روابط سیاسی فی‌مابین ارتقا یافت.
به‌رغم فراز و نشیب‌های روابط دو کشور در طول سال‌های گذشته، در مجموع مناسبات و همکاری‌های دوجانبه در ابعاد گوناگون، از روند مطلوبی برخوردار بوده و هیات‌های متعددی در سطوح مختلف میان دو کشور مبادله شده و اسناد متعددی نیز در زمینه‌های مختلف همکاری بین دو کشور به امضا رسیده است.
در دو دوره سازندگی و اصلاحات شاهد گسترش روابط میان ایران و کویت و ثبات نسبی آن بودیم؛ اما در سال‌های اخیر و تحت‌تاثیر سرد شدن روابط ایران و عربستان و همچنین تحولات بهار عربی و ناآرامی‌های بحرین، روابط دو کشور بار دیگر به پایین‌ترین سطح خود رسید. با پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری، تمایل به بهبود روابط متقابل ایجاد شده است. به باور کارشناسان به نظر می‌رسد امیر کویت میانه‌روی در روابط خود با همه همسایگان را اساس سیاست خارجی خود قرار داده و در چارچوب نظریه «همکاری به جای تقابل» عمل می‌کند.
این کشور کوچک اهمیت قابل‌توجهی در مناسبات جهانی دارد و از اقتصادی بسیار پویا بهره می‌برد.۱۰ درصد کل ذخیره نفت جهان در این کشور واقع است که قدرت خرید ۱۶۸ میلیارد دلار در سال و درآمد سرانه بیش از ۴۶ هزار دلار برای هر یک از شهروندان را در کارنامه اقتصادی خود دارد. همچنین کویت از یک شبکه بسیار معتبر بانکی در سطح جهان برخوردار است که در صورت هر گونه تغییر در زمینه تحریم علیه ایران می‌تواند نقش مهمی در گسترش روابط مالی ایران ایفا کند.
در همین ارتباط محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، سفر امیر کویت به تهران را ایجاد فصل جدیدی در روابط ایران و کویت خواند و آن را باعث تقویت روابط دو کشور همسایه و مسلمان ارزیابی کرد. بر اساس گزارش خبرگزاری فارس، ظریف روز جمعه در دیدار با شیخ صباح الخالد الصباح وزیر خارجه کویت، با اشاره به چالش‌های موجود در منطقه ابراز امیدواری کرد تا با درایت مقامات و رهبران کشورهای منطقه و با همفکری و همکاری جمعی این چالش‌ها و نگرانی‌ها رفع شود و به تقویت ثبات و آرامش در منطقه کمک شود.
ظریف در این دیدار که در حاشیه هفدهمین اجلاس وزرای خارجه کشورهای عضو جنبش غیر‌متعهد‌ها در الجزیره برگزار شد، گفت: «هیچ دلیلی برای وجود اختلاف و مانعی برای روابط خوب و برادرانه بین کشورهای مسلمان و همسایه در منطقه وجود ندارد.» ظریف در دسامبر (آذر) گذشته در سفری چند روزه به کشورهای منطقه از کویت، امارات‌متحده عربی، عمان و قطر دیدار کرد.
جزئیات برنامه‌های امیر کویت در تهران
در ارتباط با سفر امیر کویت، رئیس اداره خلیج‌فارس وزارت امور خارجه ضمن تاکید بر اینکه با سفر امیر کویت به تهران فصل جدید در روابط ایران و کویت آغاز خواهد شد، گفت: «به دنبال دعوتی که آقای روحانی از امیر کویت داشت، او در پاسخ به این دعوت امروز وارد تهران می‌شود.»
محمد علی بک، رئیس اداره خلیج‌فارس وزارت امور خارجه ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر درباره سفر امیر کویت به تهران با اشاره به اینکه روابط با کشورهای همکاری شورای خلیج‌فارس در اولویت سیاست خارجی ایران قرار دارد، افزود: «در دولت یازدهم نیز همین سیاست در دستورکار قرار گرفت و تلاش شد روابط با کشورهای همسایه توسعه پیدا کند.»
علی بک با بیان اینکه امیر کویت در سفر دو روزه خود به تهران با رئیس‌جمهور و مقام معظم رهبری دیدار خواهد کرد، افزود: «توسعه همکاری‌های دو جانبه و پیگیری توافقات و موافقت‌نامه‌های بین دو کشور در طول چند سال گذشته و رایزنی درباره تحولات منطقه و به ویژه خاورمیانه در دستورکار دو رئیس کشور است.»
او همچنین ادامه داد: «در این سفر شاهد امضای پنج توافق‌نامه و یادداشت تفاهم و مبادله اسناد امنیتی بین دو کشور خواهیم بود. حمل و نقل و گردشگری، همکاری ورزشی، محیط زیست، گمرک و مبادله اسناد امنیتی اموری هستند که در دستورکار روسای دو کشور قرار دارد.» علی بک درباره حضور تجار کویتی در هیات همراه امیر کویت، گفت: «سه هفته پیش کمیته بازرگانی دو کشور در تهران برگزار و کارهای مقدماتی صورت گرفت و اقدامات مربوطه در کمیته مذکور و با حضور تجار انجام شده است.»
همچنین روزنامه الرأی چاپ کویت، بحث و گفت‌وگو درباره حقوق میدان‌های گازی مشترک کویت با ایران در آ‌ب‌های خلیج‌فارس را از اولویت‌های سفر امیر کویت به تهران می‌داند.
امیر کویت میانجی ایران و عربستان
به نظر می‌رسد که سفر دو روزه امیر کویت به تهران فراتر از بررسی روابط دو جانبه است و فضای میانجیگری بین ایران و عربستان بر آن حاکم خواهد شد. به خصوص که در ماه گذشته وزیر خارجه کویت از آمادگی این کشور برای میانجیگری میان تهران و ریاض خبر داده بود. موضوعی که روزنامه اماراتی البیان به آن پرداخته است و در گزارشی می‌افزاید: «سفر امیر کویت به تهران در راستای فضای منطقه‌ای است که منافع و مسائل کشورها از سوریه، عراق، مصر و امنیت کشورهای خلیج (فارس) به هم گره خورده‌اند، مسائلی که خالد جارالله، معاون وزیر امور خارجه کویت گفت با توجه به نشانه‌های مثبتی که از زمان روی کار آمدن حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران وجود دارد (این مسائل) نیازمند گفت‌وگو با ایران هستند.»
به گزارش «ایسنا» روزنامه البیان در ادامه گزارش خود می‌گوید که ایران علاقه‌مند به این است که نشان دهد این سفر کم‌اهمیت‌تر از عربستان و اقدامش در دعوت از ایران برای سفر به ریاض نیست.
البیان افزود: طرف ایرانی حساسیت مسائل مورد بحث در سفر امیر کویت به تهران را پنهان نکرده است و در این‌باره حسین امیر عبداللهیان، معاون وزیر امور خارجه ایران گفت که قرار است طی این سفر روابط دوجانبه، مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی و همچنین راه‌های مقابله با چالش‌های امنیتی در منطقه از جمله تندروی‌ها و فتنه‌انگیزی‌های طایفه‌ای مورد بررسی قرار گیرد.
او همچنین به اهمیت تقویت روابط تهران با عربستان اشاره کرد و افزود که گام‌های متقابلی در حال انجام است و امید است که موفقیت‌آمیز باشد، به ویژه اینکه همکاری با عربستان نقش مهمی در ایجاد امنیت در منطقه دارد. موضوعی که روزنامه کویتی الرای الیوم به آن اشاره کرده و می‌نویسد: «سفر صباح احمد الجابر امیر کویت به تهران نشان‌دهنده تمایل بی‌پایان کشورهای حاشیه خلیج‌فارس برای مصالحه با همسایه ایرانی خود است.»
هر چند این میانجیگری کویت میان ایران و عربستان با مشکلاتی نیز مواجه خواهد بود. می‌توان گفت دستاورد قابل لمس این سفر همان‌گونه که علی رضا عنایتی سفیر ایران در کویت، تاکید کرده، فعال شدن کمیسیون‌های مشترک و تغییرات محسوس در فعالیت‌های تجاری میان دو کشور است. عنایتی در
گفت وگو با «ایسنا» دورنمای روابط و همکاری‌های مشترک دو کشور همسایه و مسلمان را روشن و امیدبخش توصیف کرد و با بیان اینکه امروز نگاه همه ناظران سیاسی به سوی تهران معطوف شده تا نتایج دیدار مهم شیخ صباح احمد از تهران و بازتاب آن در روابط ایران و اعراب را ببینند، تاکید کرد: «این دیدار در یک مقطع زمانی حساس و بغرنج صورت می‌گیرد که منطقه آبستن حوادث پیاپی است.»
او تاکید کرد: «اعتمادسازی و گسترش روابط سیاسی با کشورهای همسایه و مسلمان به خصوص با دولت کویت در سرلوحه اهداف و برنامه‌های وزیر امور خارجه ایران است و این دیدار نقطه عطفی در روابط ۵۰ ساله دو کشور به شمار می‌آید و نه تنها برای هر دو ملت سودمند و ثمربخش است، بلکه برکات آن به همه کشورهای اسلامی خواهد رسید.»
عنایتی ضمن اشاره به نقش ایرانیان در شکوفایی عمرانی و اقتصادی کویت و مبادلات تجاری دیرینه میان دو کشور افزود: «کویت با امکانات اقتصادی و پیشینه تجاری می‌تواند پلی برای ورود کالای صنعتی ایران و کشورهای آسیای میانه به سوی جهان عرب باشد و ایران نیز با پیشرفت‌های علمی و امکانات ارتباطی قادر است دروازه ورود دستاوردهای زراعی و صنعتی کشورهای عربی به ایران و کشورهای آسیای میانه باشد.»
منطقه به سفر امیر کویت امید دارد
از سوی دیگر وزیر خارجه عراق اعلام کرده است که سفر پیش روی صباح احمد الجابر الصباح پادشاه کویت به ایران بسیار مهم بوده و در منطقه به آن امید فراوانی داریم. به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از خبرگزاری کویت (کونا)؛ هوشیار زیباری، وزیر خارجه عراق اعلام کرده است که سفر پیش روی صباح احمد الجابر الصباح امیر کویت به ایران بسیار مهم بوده و در منطقه به آن امید فراوانی داریم. زیباری در گفت‌وگو با خبرگزاری کویت تاکید کرد که در حاشیه اجلاس وزرای کشورهای عدم تعهد به دلیل اهمیت سفر امیر کویت و هیات همراه او به تهران، در انتظار این سفر هستند.
حلوفصل مسائل منطقه
سفیر کویت در تهران دیگر مقامی است که به اهمیت سفر امیر این کشور به تهران پرداخته است. او سفر دو روزه امیر کویت به ایران را فرصتی برای تقویت روابط دوجانبه و هماهنگی تلاش‌ها برای حلوفصل موضوعات منطقه‌ای خواند. به گزارش خبرگزاری تسنیم؛ مجدی الظفیری به خبرگزاری کونا گفت سفر شیخ صباح به تهران برای حلوفصل موضوعات منطقه‌ای حیاتی است. به گفته او ایران کشوری مهم در منطقه است و روابط کویت با تهران بر اساس
منافع مشترک و همکاری استوار است و از آنجا که کویت ریاست دوره‌ای شورای همکاری را بر عهده دارد، سفر امیر کویت به تهران اهمیت سیاسی بالایی دارد. این دیپلمات کویتی تاکید کرد دو کشور خواستار تقویت بیشتر روابط دوجانبه هستند.
گامی جدید در مسیر همکاری‌های منطقه‌ای
معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه تاکید کرد که حضور امیر کویت در تهران، فرصت مناسبی برای تقویت پیوند‌های دیرین دو کشور و دو ملت و توسعه و تحکیم بیش از پیش مناسبات ارزیابی می‌شود. حسین امیرعبداللهیان در آستانه سفر امیر کویت به تهران در یادداشتی به «ایسنا» با عنوان، «سفر امیر کویت به تهران؛ گامی جدید در مسیر همکاری‌های منطقه‌ای» نوشت: «برای ایجاد و تقویت امنیت و ثبات در منطقه، نیازمند ایجاد یک چارچوب مورد توافق هستیم که امنیت را در کنار آزادی‌های اساسی در نظر بگیرد.»
خلیج‌فارس بخش حساس و جداناشدنی از منطقه غرب آسیا است. خلیج‌فارس به عنوان منطقه‌ای نفت‌خیز، ژئوپلیتیک و ژئو استراتژیک همچنان دارای اهمیت راهبردی در نظام بین‌الملل به شمار می‌رود. شبح مسائلی همچون افراط گرایی، تروریسم و دامن زدن به درگیری‌های مذهبی بر منطقه سایه افکنده است.
از این روی دیدار و گفت‌وگوهای سازنده، همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای و اعتماد متقابل، مهم‌ترین اولویت و ضرورت در منطقه ما به شمار می‌رود. برای فائق آمدن بر این مشکلات مشترک منطقه‌ای، ضروری است از لحاظ سیاسی چارچوبی ایجاد شود که روی همکاری‌ها و پاسخگویی تاکید و تکیه شود. حضور امیر کویت در تهران، فرصت مناسبی برای تقویت پیوند‌های دیرین دو کشور و دو ملت و توسعه و تحکیم بیش از پیش مناسبات است.
ارسال نظر