روزنامه واشنگتن‌پست به نقل از صاحب‌نظران سیاسی، اقدام عربستان در دعوت از محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران برای سفر به ریاض را قبول واقعیات منطقه و نه صرفا تلاشی برای رفع اختلافات فیمابین ارزیابی کرد. لیز اسلای و ارنستو لاندو نویسندگان این مطلب افزوده‌اند: «کشور پادشاهی عربستان با چشم‌انداز ذوب کردن یخ روابطش با ایران و در شرایطی که مذاکرات هسته‌ای ایران به نقطه عطف خود رسیده، از وزیر امور خارجه ایران برای سفر به عربستان دعوت به عمل آورده است.» سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان اعلام کرد که ریاض آماده میزبانی از وزیر امور خارجه ایران در هر زمانی است که مد نظر تهران باشد. فیصل اعلام کرد: «عربستان آماده استقبال از ظریف است. ما با آنها صحبت خواهیم کرد و امیدواریم ایران هم جزئی از تلاش‌ها برای هرچه باثبات‌تر ساختن منطقه باشد.» واشنگتن‌پست افزود: «یک ماه قبل علائمی از جانب دو کشور ظاهر شد که حکایت از آن داشت این دو قدرت رقیب به سمت کاستن از تنش‌های منطقه‌ای از جمله جنگ سوریه، اختلافات و درگیری‌ها در عراق، لبنان، بحرین و یمن پیش می‌روند.» روزنامه آمریکایی افزوده است: «هنوز نمی‌توان به صراحت پیش بینی کرد که آیا این اقدام غیرمنتظره عربستان، نویدبخش نزدیکی وسیع‌تر میان دو کشور خواهد بود یا نه. ایران هنوز به این دعوت پاسخ نداده و تاریخی هم برای آن مشخص نشده است.»

از تابستان گذشته که حسن روحانی سمت ریاست‌جمهوری را در ایران به عهده گرفت، این کشور در جهت رفع خصومت‌ها میان ایران و اعراب حاشیه خلیج فارس پیش می‌رود. عامل دیگر نگرانی پادشاهی عربستان از این بابت است که در این مقطع که روابط تهران با غرب و همچنین با بسیاری از همسایگان عربستان رو به گسترش است، عربستان بی یار و یاور و منزوی بماند. اعتقاد صاحب‌نظران سیاسی غربی و عربستانی بر این است که این حرکت عربستان در دعوت از وزیر امور خارجه ایران، در حقیقت به نوعی پذیرفتن واقعیات موجود منطقه است و نه صرفا تلاش برای یافتن راه‌حلی برای اختلافات فیمابین. عبدالله العسکر رئیس کمیته روابط خارجی مجلس شورای مشورتی عربستان گفت: «ما واقع‌بین هستیم. ایران همسایه ماست و نمی‌توانیم از حیث جغرافیایی با آن وارد جنگ شویم. اما این به معنای آن هم نیست که ما با سیاست‌های آنها موافقیم.»

مصطفی العانی یک کارشناس عرب در دبی هم گفت: «به نظر نمی‌رسد ریاض بدون آنکه خاطرش از بابت اعطای پاره‌ای امتیازات حداقل در یکی از موضوعات مورد اختلاف از جانب ایران آسوده باشد، راضی به استقبال از یک مقام ایرانی شده باشد.» العانی ادامه داد: «در طرف ایرانی هم همین فرض صادق است. وزیر خارجه ایران فقط برای بوسیدن گونه‌های طرف عربستانی به ریاض نمی‌آید. سعودی‌ها قبل از ارسال دعوت‌نامه از بابت این قضیه اطمینان حاصل کرده‌اند و در این زمینه لاف نمی‌زنند.» از قبل، پاره‌ای از موارد توافق فیمابین مشخص شده و از جمله این موارد، لبنان است. منازعات سیاسی لبنان در ماجرای انتخاب یک نامزد مورد توافق عام برای ریاست‌جمهوری است. سفیر عربستان در لبنان اخیرا به‌دنبال یک غیبت طولانی مدت به لبنان بازگشت و به مذاکرات انتخاب کاندیدای مورد توافق همه جناح‌ها و دسته‌بندی‌های سیاسی پیوست. حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران و عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سابقه تعاملات شخصی با یکدیگر دارند که مربوط به سال ۲۰۰۵ است. در آن دوران هیچ‌یک از این دو در پست‌های کنونی‌شان قرار نداشتند.

یک دیپلمات غربی در ریاض نیز گفت: «بعید به نظر می‌رسد توافق گسترده‌ای به این زودی میان دو کشور حاصل شود. دو کشور نقاط امنی را برای تعامل اولیه پیدا خواهند کرد، اما ما شاهد یک معامله بزرگ که به ثبات خاورمیانه بینجامد، نخواهیم بود.»

آمریکا از دعوت عربستان از وزیر امور خارجه ایران برای سفر به ریاض استقبال کرده است. تقریبا همزمان با این اقدام ریاض، چاک هیگل وزیر دفاع آمریکا راهی عربستان شد تا به کشورهای شکاک حاشیه خلیج فارس اطمینان دهد که واشنگتن با وجود پیشروی در مسیر توافق با ایران، اما همچنان پشتیبان آنها است.

عربستان از مخالفان سرسخت توافق هسته‌ای ایران است و آن را عامل تقویت جایگاه ایران در منطقه به قیمت از دست رفتن هیمنه عربستان می‌داند. ریاض همچنین از رویکرد سست آمریکا در قبال جنگ سوریه ناراضی است. آمریکایی‌ها سفر هیگل به عربستان را بی ارتباط با آغاز دور جدید گفت وگوهای هسته‌ای با ایران می‌دانند.