بروکینز تحلیل کرد
چشمانداز مذاکرات هستهای
در آستانه دور جدید مذاکرات هستهای بین تهران و جامعه بینالمللی، رهبر معظم جمهوری اسلامی بر مواضع خود در قبال واشنگتن تاکید کردند. ایشان نسبت به نتیجه مذاکرات ابراز تردید کردند. باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا نیز بر این باور است که شانس موفقیت مذاکرات بهمنظور دستیابی به توافق جامع ۵۰ درصد یا کمتر است. به این ترتیب درحالی که دیپلماتهای ایرانی و آمریکایی به همراه دیگر اعضای گروه ۱+۵، در وین گرد هم آمدهاند تا نخستین دور از مذاکرات با هدف دستیابی به توافق نهایی را آغاز کنند، مقامات غربی نسبت به پیشرفت زودهنگام یا یک نتیجه طولانی مدت موفق چندان خوشبین نیستند.
در آستانه دور جدید مذاکرات هستهای بین تهران و جامعه بینالمللی، رهبر معظم جمهوری اسلامی بر مواضع خود در قبال واشنگتن تاکید کردند. ایشان نسبت به نتیجه مذاکرات ابراز تردید کردند. باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا نیز بر این باور است که شانس موفقیت مذاکرات بهمنظور دستیابی به توافق جامع ۵۰ درصد یا کمتر است. به این ترتیب درحالی که دیپلماتهای ایرانی و آمریکایی به همراه دیگر اعضای گروه ۱+۵، در وین گرد هم آمدهاند تا نخستین دور از مذاکرات با هدف دستیابی به توافق نهایی را آغاز کنند، مقامات غربی نسبت به پیشرفت زودهنگام یا یک نتیجه طولانی مدت موفق چندان خوشبین نیستند. هرچند رهبر معظم جمهوری اسلامی در ماه سپتامبر از نرمش قهرمانانه در دیپلماسی ایران سخن گفتند که به حمایت از دیپلماسی سازندهتر تعبیر شد، اما ایشان در جمع فرماندهان سپاه خاطرنشان کردند این واشنگتن است که جنگ و فقر را اشاعه داده و از مساله هستهای برای تضعیف قدرت انقلابی جمهوری اسلامی استفاده میکند. با وجود این سخنان اخیر رهبر معظم جمهور اسلامی در رسانههای بینالمللی انعکاس گستردهای داشت. ایشان همان سخنانی را مطرح کردند که نزدیک به یکسال قبل مطرح کرده بودند:عدم مخالفت با مذاکرات؛ اما در عین حال عدم خوشبینی به حصول نتیجه.
هرچند ایشان با مذاکرات مخالفتی نکردند، اما گفتههایشان به شدت مورد توجه مذاکرهکنندگان در وین قرار گرفت؛ چرا که رهبر معظم جمهوری اسلامی تصمیمگیرنده نهایی هستند. بهطور تاریخی، اظهارات ایشان گزینههای موجود برای حل مساله هستهای ایران را تعیین میکند.
باید گفت پس از ده سال، دوباره همان مردی هدایت مذاکرات هستهای را بر عهده گرفته که پیشتر تا حدودی به توافق هستهای دست یافته بود. حسن روحانی در سال ۲۰۰۳، با انگلیس، فرانسه و آلمان به توافقی بر سر برنامههای هستهای ایران دست یافت که پس از نزدیک به دو سال این توافق به شکست انجامید. اکنون روحانی در جایگاه رئیس جمهور ایران است و رئیس تیم مذاکره کننده هستهای او نیز محمد جواد ظریف است که ده سال پیش با او در تیم مذاکره کننده هستهای، همراه بود. البته روحانی و ظریف هنوز هم به خاطر توافقی که در سال ۲۰۰۳ انجام دادند، هدف انتقاد قرار دارند.
با این حال هم در آمریکا و هم در ایران مانع تراشیهایی در راه دیپلماسی انجام میشود. اخیرا گروهی تندرو در کنگره آمریکا به دنبال تصویب تحریمهای بیشتر علیه ایران بودند که البته با تلاش اوباما به جایی نرسید. اوباما حتی پیش از اینکه دولت جدید در ایران بر سر کار بیاید و فضا چندان امیدوار کننده نبود، شعار تعامل با ایران را سر داد. او شرایط حداکثری را درخواستهایی غیرواقعبینانه توصیف کرد و با جدیت برای دستیابی به راه حلی دیپلماتیک برای مساله هستهای ایران لابی کرد. اکنون ظریف و همتایاناش در گروه ۱+۵، حدود یکسال فرصت دارند که نشان دهند مذاکرات هستهای سرانجام به نتیجه میرسد یا خیر.
منبع: دیپلماسی ایرانی
ارسال نظر