گروه خبر- نهمین اجلاس اتحادیه مجالس کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی همزمان با پانزدهمین سال تاسیس آن، در شرایطی به میزبانی تهران و در سالن اجلاس سران آغاز به کار کرد که حسن روحانی رئیس‌جمهور سخنران ویژه افتتاحیه این اجلاس بود و ریاست دوره‌ای این اتحادیه به جمهوری اسلامی ایران منتقل شد.
روحانی اگر چه کشورهای اسلامی را در محوریت سخنان خود مورد خطاب قرار داد و از وضعیت اقتصادی و وجهه جهانی جهان اسلام در جامعه جهانی سوالاتی را مطرح کرد و حتی در بخش‌هایی از سخنانش منتقدانه به تشریح وضعیت جهان اسلام پرداخت؛ اما با تمام توصیف‌های منتقدانه اش از امید خود به روزهای بهتر برای جهان اسلام نیز سخن گفت.
رئیس‌جمهور گردهمایی کشورهای اسلامی را «فرصتی مغتنم» برای «بیان اندیشه‌ها، فهم متقابل‌،‌ حرکت در مسیر جهانی، متعادل‌تر و توسعه‌یافته‌تر برای همه مسلمانان» معرفی کرد و از به‌کارگیری نامناسب منابع عظیم طبیعی،‌ انسانی و جغرافیایی جهان اسلام برای مقابله با مشکلات مسلمانان به عنوان یک «واقعیت» نام برد. او که در این سخنرانی «مسلمانان» را با «بحران‌های بزرگی» مواجه دانست، گفت: «بدون تردید مسلمانان باید بهتر از آنچه امروز شاهدیم در جهان زندگی کنند.»
توجه ایران به منافع سیاسی همه کشورهای اسلامی
رئیس‌جمهور «رویکرد ایران به جهان اسلام» را این‌گونه معرفی کرد که در «تصمیمات خود منافع سیاسی و امنیتی همه کشورهای اسلام به ویژه کشورهای مسلمان همسایه را به صورت متقابل مدنظر داریم.»
روحانی اما توجه حاضران را با سوالی که خطاب به آنان مطرح کرد برانگیخت؛ او پرسید که «جایگاه کشورهای اسلامی در میان اقتصادهای در حال ظهور و نوظهور جهانی به چه صورت است؟» و درپاسخ به این سوال به آمارهایی اشاره کرد که نشان از این داشت که «سهم شرق آسیا و آمریکای لاتین به مراتب بالاتر از کشورهای اسلامی است.»
رئیس‌جمهور در ادامه این سخنرانی از «اقتصاد کشورها و بنیان‌های تولیدی، تجاری، بانکی و مالی» و «رضایتمندی شهروندان و احترام به حقوق، ارزش‌ها و خواست‌های آنها» به عنوان «استوانه‌های عزت، استقلال و حفظ هویت و فرهنگ کشورها» نام برد و جهان اسلام را «محتاج به یک نظریه بزرگ تحول‌آفرین» دانست که به وسیله آن «جهان امروز بهتر شناخته شده و از ظرفیت‌های مسلمانان با مدیریت کارآمد نهایت بهره‌برداری برای تثبیت جایگاه جهان اسلام به عمل آید.»
ارتقای اعتماد به نفس مسلمانان، نیاز امروز جهان اسلام
جایگاه اقتصادی کشورهای اسلامی در جهان تنها سوال روحانی از حضار نبود. او منتقدانه این سوال را مطرح کرد که «آیا در شأن مسلمانان است که در جهان اسلام ندای افراطی‌گری و تروریسم سر داده شود و درگیری‌های مذهبی و طایفه‌ای هر روز خون مسلمانان را بر زمین بریزد و اسلام‌هراسی در منظومه جهانی، جایگزین دین رحمت و الفت شود؟»
روحانی اما پاسخی دیگر داشت؛ او که «شأن مسلمانان» را بالاتر از آن دانست که «قدرت‌های دیگر» بخواهند مشکلات آنان را حل کنند یا اقدام به «میانجی‌گری» کنند، «فقدان وحدت و انسجام و دوری از آموزه‌های پیامبر(ص)» را به‌وجودآورنده این شرایط معرفی کرد. او جهان اسلام را نیازمند این دانست که به ارتقای «شخصیت و اعتماد‌به‌نفس و خودباوری مسلمانان» مبادرت کنند.
همچنین «تحول در فکر،‌ اندیشه،‌ رویکرد و گفتمان» نکته‌ای بود که حسن روحانی «تحول در جهان اسلام» را به آن نیازمند دانست تا «جایگاه جمعی مسلمانان در نظم جهانی مشخص و مسلمانان از کارآمدترین و موثرترین ملت‌ها و شهروندان جهان محسوب ‌شوند.»
روحانی در ادامه با بیان اینکه «اعمال فشار و وضع تحریم‌های غیرعادلانه، جلوه دیگری از خشونت است»، این حرکت‌ها را «ذاتا» ضد صلح و ضد حقوق بشری معرفی کرد که بیش از همه «مردمان عادی» را «قربانی دعواهای سیاسی» خود می‌کند.
حسن روحانی با تمام توصیف‌های منتقدانه‌ای که از وضعیت جهان اسلام ارائه کرد؛ اما از امید خود به روزهای بهتر برای جهان اسلام نیز سخن گفت؛ او با بیان اینکه «امید واثق دارم که در فرصت‌های پیش رو و طی نشست‌ها و گفت‌وگوهای این اجلاس، تفاهم و همکاری بیشتر میان جمهوری اسلامی ایران با همه کشورهای اسلامی فراهم آید»، افزود: «ما نیازمند تفاهم و تبادل‌نظر هرچه گسترده‌تر هستیم تا آنکه به برنامه‌ها، سیاست‌گذاری‌ها و راهبردهای مشترک دست یابیم.»
رئیس‌جمهور از «بایدها» هم سخن گفت. او تاکید کرد که «ما باید بتوانیم اقتصاد و امنیت در جهان اسلام را به هم پیوند بزنیم تا از این طریق صلحی دائمی، رشدی پایدار وگسترش فرهنگ اسلامی را به ارمغان آوریم.»
ریاست اتحادیه بین‌المجالس اسلامی به ایران رسید
در نخستین روز این اجلاس که در آن حدود ۳۰ رئیس مجلس و هیات‌های پارلمانی از کشورهای عضو به همراه میهمانان داخلی و خارجی حضور دارند، به طور رسمی ریاست دوره‌ای اتحادیه مجالس کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی به علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی ایران واگذار شد.
یه گزارش «ایرنا»، فاتح عزالدین منصور رئیس مجلس سودان که ریاست این اتحادیه را در دوره قبل بر عهده داشت، پس از سخنرانی در مراسم افتتاحیه، این مسوولیت را به علی لاریجانی محول کرد.
لاریجانی: ایران هوشیارانه مسیر مذاکرات را پیگیری می‌کند
علی لاریجانی رئیس مجلس پس از پذیرش مسوولیت ریاست دوره‌ای این اتحادیه، در جمع میهمانان اجلاس سخنرانی کرد. او علاوه‌بر آنکه به لزوم «همگرایی» و «وحدت» کشورهای اسلامی تاکید کرد، «برخورد ماجراجویانه غربی‌ها با پرونده هسته‌ای ایران» را نمونه‌ای از «فریبکاری قدرت‌های بزرگ» دانست و از «پیگیری هوشیارانه مسیر مذاکرات» توسط «جمهوری اسلامی ایران» سخن گفت. او همچنین پیام اجلاس مجالس کشورهای اسلامی را «همبستگی هرچه بیشتر جهت تحقق عدالت و پیشرفت» دانست و ابراز امیدواری کرد که «اجلاس تهران» در «ساحت عزت امت اسلامی و حل چالش‌ها توسط خود کشورهای اسلامی» موفق باشد.
علاوه‌بر آنکه ۳۰ رئیس مجلس و هیات‌های پارلمانی از کشورهای عضو و برخی میهمانان خارجی دعوت اتحادیه بین‌المجالس اسلامی را برای حضور در اجلاس تهران پذیرفتند، این اجلاس میهمانان داخلی هم داشت؛ حسن روحانی رئیس‌جمهوری، اکبر‌هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، محمدرضا مهدوی‌کنی رئیس مجلس خبرگان، احمد جنتی دبیر شورای نگهبان، محمدی گلپایگانی رئیس دفتر رهبر معظم انقلاب و سید حسن خمینی یادگار‌امام‌(ره) و نمایندگان مجلس در اجلاس تهران حضور داشتند. این در شرایطی است که علی‌اکبر ناطق نوری رئیس دفتر بازرسی مقام معظم رهبری و علی‌اکبر ولایتی رئیس مرکز مطالعات استراتژیک که قرار بود در افتتاحیه اجلاس بین‌المجالس حضور یابند، در این مراسم حاضر نشدند. غیبت ناطق‌نوری از آنجا حائز اهمیت است که او در سال ۷۷ و در زمان ریاست مجلس، اتحادیه بین‌المجالس کشورهای اسلامی را تاسیس کرد.
اتحادیه بین‌المجالس کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی که در سال ۱۹۹۹، با هدف معرفی و ترویج اصول والای اسلام، با تاکید بر جنبه‌های گوناگون تمدنی آن و نیز تقویت روابط پارلمانی بین کشورهای عضو تشکیل شد، ۵۳ عضو دارد که در این دوره اجلاس، حدود ۳۰ کشور در سطح رئیس مجلس در آن شرکت کرده‌اند که در مقایسه با مشارکت کشورها در سال‌های گذشته، رشد حدود ۲ برابری دارد و نشان‌دهنده نقش و جایگاه ایران در مناسبات بین‌المللی و منطقه‌ای به‌ویژه در جهان اسلام است.