مهر- رئیس اسبق سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی سودآوری بورس ایران را ناشی از «نوآوری» ندانست و گفت: «بورس ما یک سوداگر است که در درون آن، نوآوری وجود ندارد، ضمن اینکه مادامی که سودآوری را متکی به نوآوری نکنیم، همین بساط خواهد ماند و وضعیت اقتصادی را نمی‌توان پیش‌بینی کرد.» فرهاد رهبر رئیس دانشگاه تهران و نخستین رئیس سازمان مدیریت در دولت احمدی‌نژاد (معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری) یکشنبه شب با حضور در برنامه پایش به بررسی علت متصل نشدن دانشگاه و صنعت پرداخت.

او در این برنامه گفت: «اعتقاد دارم تا زمانی که پول نفت را به معنای واقعی کلمه اتلاف کنیم نه صنعت به دانشگاه نیاز دارد و نه دانشگاه به صنعت، ما اکنون پول نفت را به معنای واقعی کلمه اتلاف می‌کنیم. صنعت بی‌نیاز از دانشگاه خود را به خارج متصل کرده و تحت‌لیسانس در حال انجام یکسری فعالیت‌های تولیدی است.»

رئیس دانشگاه تهران اظهار کرد: «از طرف دیگر ما یک صنعت نسبتا انحصاری داریم که بازارهای داخلی برای آن تضمین شده است و نیازی به ارتقای کیفیت نمی‌بیند و همین اتصال به خارج باعث می‌شود که دانش محصول و قطعات آن در اختیار آنها قرار داده شود.»

او افزود: دانشگاه ما هم مانند صنعت ما است و در حال حاضر یک فضای وارداتی دارد، اکنون یکسری متون را که متناسب با کشورهای دیگر است ترجمه و در اختیار دانشجو قرار می‌دهیم، هیچ ارتباطی هم بین آموزش و پژوهش و پژوهش و صنعت وجود ندارد؛ بنابراین هر دو پول نفت را می‌گیرند و مصرف می‌کنند دغدغه‌ای نیز برای ارتباط صنعت و دانشگاه ندارند. رئیس دانشگاه تهران با مثال وضعیت کنونی بورس عنوان کرد: سود آوری ما ناشی از نوآوری نیست، ناشی از سوداگری است. بورس ما یک سوداگر است که در درون آن نوآوری وجود ندارد. چرا یک دفعه شاخص بورس بالا می‌آید، چون در نتیجه افزایش قیمت‌ها و ارزیابی دارایی‌ها قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند؛ بنابراین وقتی خبر افزایش نرخ خوراک مطرح می‌شود بورس واکنش نشان می‌دهد. مادامی که سودآوری را متکی به نوآوری نکنیم، همین بساط خواهد ماند و وضعیت اقتصادی را نمی‌توان پیش‌بینی کرد.

رئیس دانشگاه تهران ادامه داد: من دانشگاه‌ها را به سه نسل تقسیم می‌کنم، نسل اول وظیفه‌شان تربیت کادر است، دانشگاه‌های نسل دوم به سمت تولید پژوهش و مقاله روی می‌آورند، برخی از دانشگاه‌های ما اکنون از نوع نسل دوم هستند و اگر آمار تولید مقاله‌هایمان را بگیرید، می‌بینید که سرعت تولید مقاله‌هایمان بالا است، اینکه این مقاله‌ها چه کیفیتی دارند یک بحث دیگر را می‌طلبد. نسل سوم، دانشگاه‌های کارآفرین هستند، این دانشگاه‌ها نیروهای خلاق تربیت می‌کنند. مثلا دانشگاه هاروارد جزو دانشگاه‌های نسل سوم است.

فرهاد رهبر در رابطه با تولید علم در دانشگاه‌ها گفت: ما در دانشگاه‌هایمان تولید علم می‌کنیم، ولی این تولید علم تقاضا محور نیست، عرضه محور است و عمدتا از این علم استفاده نمی‌شود. اکنون نیمه عمر تولید علم خیلی کوتاه شده است و بیشتر مقالات هستند که علم را نشر می‌دهند. به اعتقاد رهبر برای ارتباط صنعت با دانشگاه دولت، صنعت و دانشگاه باید وظایف خود را به خوبی انجام دهند، دولت باید سیاست‌گذاری بکند، صنعت باید اعلام کند که، چه دانشی نیاز دارد و دانشگاه باید متناسب با آن نیاز صنعت به افراد آموزش دهد. اینها سه ضلع یک مثلث هستند. رئیس دانشگاه تهران با انتقاد از نهادهای پژوهشی، اظهار کرد: مدیریت کلان پژوهشی ما مشکل جدی دارد، در عین حالی که نهاد پژوهشی زیادی داریم؛ ولی خلأ نهادی به شدت احساس می‌شود، شاید بیش از ده دستگاه متولی امر پژوهشی داریم، من نمی‌خواهم اسم ببرم برای اینکه اسم هر کسی را ببرم می‌گوید دارد دشمنی می‌کند، این دستگاه‌ها تداخل برنامه‌ای دارند و خیلی وقت‌ها که وظیفه‌ای زمین مانده، هیچ‌کس برای انجامش پیش قدم نمی‌شود. امروز بیشتر دانشگاه‌های ما از ضعف تجهیزات رنج می‌برند.

وی اضافه کرد: ما اکنون ۱۶۰ هزار فارغ‌التحصیل کشاورزی بیکار داریم، این عدد در چند سال گذشته ۴۰ هزار نفر بوده که الان به ۱۶۰ هزار نفر رسیده است؛ درحالی‌که مزارع کشاورزی ما فقر دانشی دارند و شیوه تولید ما در بخش کشاورزی غلط است. روش تولید ما روش تولیدی غلطی است، مثلا اکنون میوه‌ای که از آن سر دنیا می‌آید ارزان‌تر از میوه‌ای است که در کشور تولید می‌شود؛ درحالی‌که انرژی اعطایی به کشاورزان خیلی ارزان است. دانشگاه‌های ما اکنون در نسل اول دانشگاه‌ها گیر کرده و دائم در حال تربیت کادر هستند، ما دیگر به تربیت کادر کشاورز در سطح لیسانس و فوق لیسانس نیازی نداریم.