پایبندی اروپا به توافق ژنو

دنیای اقتصاد- کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از گفت‌وگوی تلفنی با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و همچنین دیدار با سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه، از «پایبندی ۱+۵ به تعهدات توافق ژنو» خبر داده است. عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران که این موضوع را پس از دیدار با اشتون اعلام کرده، افزوده است که خانم اشتون، روند مذاکرات را «بسیار حساس» خوانده و از مواضع و تحریم‌های اخیر آمریکا «به شدت انتقاد کرده است.» ضمن اینکه «قرار شده مذاکرات کارشناسی از سر گرفته شود.» عراقچی پس از دیدار با مذاکره‌کننده ارشد 1+5:

تاکید اشتون بر پایبندی 1+5 به تعهداتش

ظریف اقدامات خزانه‌داری آمریکا را یک عقبگرد بزرگ دانست

گروه دیپلماسی- اقدام تحریمی وزارت خزانه‌داری آمریکا در گنجاندن نام چند شرکت و شخص ایرانی در لیست تحریم‌هایش، باعث شد تا فضای خوشبینی مضاعف به‌وجود آمده پس از توافق هسته‌ای ژنو تا حدود زیادی کمرنگ و البته به زعم تحلیلگران واقعی گردد. این اقدام اگرچه به ادعای مقامات آمریکایی چندان نمی‌تواند موجب نگرانی در چارچوب توافق ژنو و اجرای مکانیسم‌های اجرایی آن گردد، اما توجه به فضای توافق از حیث نفوذ لابی‌های صهیونیستی و همچنین نقش افراطیون در منحرف کردن مسیر مذاکرات، نکته‌ای است که غرب و به خصوص آمریکا باید به آن توجه کند.

به دنبال اعمال تحریم‌های جدید وزارت خزانه‌داری آمریکا علیه ایران در روز پنج‌شنبه هیات مذاکراتی ایران که برای گفت‌وگوها در سطح کارشناسی با گروه ۱+۵ به ژنو سفر کرده بود، میز مذاکرات را ترک کرد. بازگشت هیات کارشناسی ایران از مذاکرات که به گفته برخی کارشناسان به دلیل اضافه شدن افراد و نهادهای جدید به لیست تحریم ایالات متحده تلقی می‌شود، موضوعی است که طی روزهای گذشته، بحث‌های فراوانی را به دنبال داشته و همچنان پس از گذشت چند روز ادامه دارد.

در تازه ترین تحول صورت گرفته در این خصوص باید گفت که کاترین اشتون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از گفت‌وگوی تلفنی با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و همچنین دیدار با سید عباس عراقچی معاون وزیر خارجه و عضو ارشد تیم هسته‌ای ایران، گفت که ۱+۵ به تعهداتش در چارچوب توافق ژنو پایبند است. مذاکره‌کننده ایران با ۱+۵ گفت که در دیدار دیروز با اشتون قرار شد، مذاکرات کارشناسی از سرگرفته شود. به گزارش خبرگزاری مهر، سید عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه پس از دیدار با کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا که صبح سه‌شنبه در بروکسل انجام شد، گفت: در این دیدار از مواضع و تحریم‌های اخیر آمریکا انتقاد شدید صورت گرفت. او افزود: خانم اشتون در این دیدار اطمینان داد که ۱+۵ مصمم به اجرای توافق و پایبند به تعهداتش است.

عراقچی در ادامه افزود: در این ملاقات مواضع خودمان را به خانم اشتون منتقل کردیم که اگر مذاکرات قرار است ادامه یابد باید از سوء تفاهمات و زیاده خواهی‌ها اجتناب شود. او با تاکید بر اینکه باید پایبند به متن توافق باشیم، تاکید کرد: باید از اقدامات تحریک‌آمیز خودداری شود. معاون وزیر خارجه گفت: خانم اشتون نیز بر این امر تاکید داشتند که لازمه اجرای توافق، اصل حسن نیت در مذاکرات است و گروه مذاکره کننده ۱+۵ در وین نیز به همین ترتیب عمل می‌کنند. اشتون روند مذاکرات را بسیار حساس توصیف کرد وگفت: «مسلم است که همواره گفته‌ایم مهم است ما از انجام اقداماتی که این روند را به تاخیر بیندازد، خودداری کنیم.» مذاکرات کارشناسی ایران و ۱+۵ امروز چهارشنبه ادامه خواهد یافت. پیش‌تر هم محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه‌ در گفت‌وگو با روزنامه‌ واشنگتن پست تاکید کرده بود که ایران به مذاکرات ادامه خواهد داد و اگر چه مذاکرات هسته‌ای به مانع برخورده است، اما هنوز نمرده است.

ظریف همچنین در گفت‌وگویی اختصاصی با خبرنگار یورونیوز در حاشیه ملاقات با هیات پارلمانی اتحادیه اروپا در تهران، اقدامات خزانه داری آمریکا را یک «عقبگرد بزرگ» دانست. ظریف گفت: «این نشان‌دهنده کمبود درک درباره نحوه عمل برای حل بحث هسته‎ای است.»

رییس دستگاه دیپلماسی و عضو ارشد تیم هسته‌ای ایران گفت: «من فکر می‌کنم این اقدامات که توسط وزارت خزانه داری آمریکا انجام شده است سودمند نیست، اما در عین حال به معنی تخطی از مفاد توافق‌نامه هم نیست. این اقدامات قصد آنها را برای حل مساله از طریق مذاکره زیر سوال می‌برد و این خود یک گام بزرگ به عقب است. اما باز هم این به آن معنا نیست که آنها می‌خواهند کل روند را از بین ببرند.»

همچنین مرضیه افخم سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست هفتگی خود با خبرنگاران در پاسخ به این پرسش که تحریم‌های اعمال شده علیه ایران را تحریم‌های جدید می‌دانید یا خیر؟ گفت: موضع جمهوری اسلامی ایران درباره تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا قبلا اعلام شده است و واکنش‌هایی را به آن شاهد بودیم. ما اعلام کردیم تحریم‌هایی از این جنس اقدامی خلاف روح توافق و غیرسازنده است. نباید اقداماتی صورت گیرد که توافق ژنو را از مسیر خود خارج کند و در این مسیر ضرورت پایبندی همه طرف‌ها باید مورد توجه باشد. ما اعلام کرده‌ایم هرگونه تحریم جدید به منزله مرگ توافق است و امیدواریم طرف‌ها نسبت به پایبندی به توافق جدی باشند و با حسن نیت روح کلی حاکم بر توافق را حفظ کنند.»

افخم تاکید کرد: سفر عراقچی به اروپا و دیدارش با اشتون تاکید مجددی بر اجرای دقیق و درست برنامه اقدام مشترک است.

تاکید اتحادیه اروپا بر تعلیق تحریم‌ها

بحث کاهش تحریم‌ها از سوی اتحادیه اروپا موضوع تازه‌ای است که اکنون بازتاب زیادی در رسانه‌ها پیدا کرده و می‌تواند نشانه‌های مثبتی از احتمال کاهش تحریم‌های اعمالی در قالب توافق‌نامه ژنو باشد. اقدام جدید اتحادیه اروپا در کاهش تحریم‌ها و همچنین مواضع مثبت آن باعث شده است تا برخی ناظران این فرضیه را مطرح کنند که گویا اکنون اتحادیه اروپا راهی متفاوت می‌پیماید و سعی دارد که در نقش یک وزنه تعدیل کننده ایفای نقش کند.

اتحادیه اروپا اعلام کرده است در صورتی که ایران با «حسن نیت» به تعهداتش در چارچوب توافق اتمی ژنو عمل کند، این اتحادیه نیز بر اساس آن توافق، بخشی از تحریم‌ها را علیه ایران به حالت تعلیق درخواهد آورد. شورای وزیران اتحادیه اروپا در جلسه روز دوشنبه‌ این نهاد در بروکسل، از خانم اشتون در مورد روند مذاکرات هسته‌ای با ایران گزارش دریافت کرده است.

این شورا سپس طی یک بیانیه رسمی از توافق ژنو استقبال و اعلام کرد: «در شرایط کنونی، اجرای سریع تدابیر داوطلبانه توسط دو طرف مساله‌ای کلیدی است.»

این بیانیه می‌افزاید: «ایران باید تعهداتش را با حسن‌نیت اجرا کند و شورا نیز متعهد می‌شود که گام‌های لازم را بردارد و آن بخش از تحریم‌های اتحادیه اروپا که در برنامه اقدام مشترک آمده است پس از اجرای تعهدات ایران و تایید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و بر اساس توصیه کا‌ترین اشتون، نماینده ارشد اتحادیه اروپا به حالت تعلیق درآید.»

رایزنی‌های آمریکا

با این حال، وزارت دارایی آمریکا اعلام کرده است که دیوید کوهن، معاون وزیر دارایی ایالات متحده در امور تروریسم و اطلاعات مالی این هفته در مورد اجرای تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی علیه ایران به چند کشور از جمله آلمان، بریتانیا، ترکیه و اسراییل سفر می‌کند. وزارت دارایی آمریکا پنج‌شنبه گذشته ۱۹ فرد و شرکت ایرانی و خارجی را به فهرست تحریم‌ها اضافه کرده بود. مقامات وزارت امور خارجه ایران این اقدام را بر خلاف روح توافق‌نامه ژنو توصیف کرده بودند.

اظهارات تهدیدآمیز اولاند علیه ایران

رییس‌جمهور فرانسه مدعی شد که اگر ایران از مذاکرات هسته‌ای خودداری کند، سنای آمریکا تحریم‌های جدیدی را علیه تهران اعمال می‌کند.

به گزارش «ایسنا»، فرانسوا اولاند رییس‌جمهور فرانسه روز دوشنبه در جمع خبرنگاران در کاخ الیزه بدون توجه به ماهیت صلح‌آمیز برنامه‌ هسته‌ای ایران، تعهد کشورش به آنچه وی بازداشتن ایران از دستیابی به سلاح هسته‌ای خواند تکرار کرد. به گزارش روزنامه‌ تایمز آو اسراییل، اولاند مدعی شد که اگر جمهوری اسلامی به خودداری از گفت‌وگوها با غرب ادامه دهد، سنای آمریکا با اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران واکنش نشان خواهد داد.