توقف مذاکرات و مشورت با تهران

دنیای اقتصاد - پنج‌شنبه وزارت دارایی آمریکا با صدور بیانیه‌ای ۱۷ شرکت ایرانی و خارجی را به دلیل نقض تحریم‌های اعمالی علیه ایران در فهرست سیاه قرار داد. به گفته مقامات آمریکایی، این اقدام اجرای تحریم‌های گذشته است و این شرکت‌ها را به‌دلیل اینکه تحریم‌های گذشته را نقض کرده‌اند، به لیست تحریم‌ها اضافه می‌کنند.ساعاتی پس از اعلام این خبر، گزارش شد که هیات کارشناسی ایران که از روز دوشنبه گذشته در وین، پایتخت اتریش، در مورد سازوکار توافق‌نامه ژنو مذاکره می‌کرد، پنج‌شنبه شب به این مذاکرات پایان داده‌است. دلیل این اقدام هیات کارشناسی ایران، «مشورت» با تهران عنوان شده‌است. گفت‌وگوهای کارشناسی ایران و ١+٥ متوقف شد

مشورت با تهران یا واکنش به تحریم‎ها

گروه دیپلماسی- بر‌اساس توافق انجام شده در سوم آذر میان ایران و گروه ۱+۵ در ژنو، قرار شد ایران طی ۶ ماه پیش رو بخشی از فعالیت‎های هسته‎ای خود را متوقف کند، تا در مقابل هیچ تحریمی علیه ایران اعمال نشود. اما همزمان با تلاش دولت باراک اوباما برای به تعویق انداختن دور جدید تحریم‌ها علیه ایران و جلوگیری از هرگونه اخلال در روند مذاکرات ایران و ۱+۵، وزارت دارایی این کشور طی بیانیه‌ای ۱۷ شرکت را به لیست تحریم‌ خود اضافه کرد. البته به گفته مقامات آمریکایی این اقدام، اجرای تحریم‌های گذشته است و این شرکت‌ها را به‌دلیل اینکه تحریم‌های گذشته را نقض کرده‌اند، به لیست تحریم‌ها اضافه می‌کنند.

در همین حال ساعاتی پس از اعلام این خبر، گزارش شد که هیات کارشناسی ایران که از روز دوشنبه گذشته در وین، پایتخت اتریش، در مورد سازوکار توافق‌نامه ژنو مذاکره می‌کرد، پنج‌شنبه شب به این مذاکرات پایان داده‌است. در شرایطی که دلیل این اقدام هیات کارشناسی ایران، «مشورت» با تهران عنوان شده، چند خبرگزاری از جمله ایرنا این احتمال را مطرح کرده‌اند که این هیات در واکنش به تحریم‌های تازه علیه جمهوری اسلامی وین را ترک کرده‌است.

در همین رابطه «ایسنا» از قول یک عضو هیات مذاکره‌کننده ایران با گروه ۱+۵ خبر داد که هیات کارشناسی ایران برای مشورت‌ با تهران، مذاکرات را متوقف کرده ‌است. اما مایکل‌مان، سخنگوی کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، دلیل توقف مذاکرات را پیچیدگی موضوعات فنی دانست و اعلام کرد که باید کار بیشتری در این زمینه‎‌ها انجام گیرد. به گفته مان، نمایندگان کشورهای حاضر در گفت‌وگوها باید با مقامات دولت‎های خود مشورت کنند و انتظار می‎رود، گفت‌وگوها به زودی از سر گرفته شود. مان هیچ‌گونه جزییاتی درباره‌ احتمال بروز اختلاف در مسایل خاصی در این مذاکرات ارائه نداد. در جلسات وین، تیم‌های کارشناسی ایران و ۱+۵ بر سر جزییات و نکات فنی توافق‌نامه ژنو مذاکره می‌کنند تا به گفته عباس عراقچی، سرپرست مذاکرات هسته‌ای ایران، مکانیزم اقداماتی که هر دو طرف باید انجام دهند، مشخص شود؛ اما اقدام اخیر وزارت دارایی آمریکا، نشست اخیر را بی‌نتیجه ساخت.

عراقچی: تحریم‏ها، خلاف روح توافق‌نامه ژنو است

یک روز پس از اضافه شدن نام چندین فرد حقیقی و حقوقی به فهرست تحریم‌های ایران، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی، روز جمعه، ۲۲ آذرماه، از این اقدام تازه دولت آمریکا به‌شدت انتقاد کرد. به گزارش «ایرنا»، عباس عراقچی، سرپرست تیم مذاکره‌کننده ایران در پرونده اتمی، با انتقاد شدید از این اقدام دولت باراک اوباما، آن را «خلاف روح توافق‌نامه ژنو» دانست. به گفته عراقچی، وزارت خارجه ایران به دنبال این اقدام تحریمی دولت باراک اوباما در حال ارزیابی شرایط موجود است.

سرپرست تیم مذاکره‌کننده ایران می‎گوید: این بازی‌های دوگانه و سردرگمی که مشاهده می‌شود اصلا به‌نفع فضای مذاکراتی نیست. در عین حال او درباره نقض اجرای بندهای توافق‌نامه از سوی طرفین به «ایسنا» گفت: هر طرف هر زمان به این نتیجه برسد که طرف مقابل تعهدات را نقض کرده ‌است، می‌تواند اجرای توافق را ادامه ندهد و به گام اول بازگردد. عراقچی با بیان اینکه آمریکایی‌ها مدعی هستند که این اقدام، اجرای تحریم‌های گذشته است و این شرکت‌ها را به‌دلیل اینکه تحریم‌های گذشته را نقض کرده‌اند، به لیست تحریم‌ها اضافه می‌کنند، گفت: «به‌نظر ما در شرایط فعلی و در شرایطی که قرار است در یک فضای همکاری حرکت کنیم، چنین اقدامی اصلا سازنده نیست.

انتقاد افخم از سردرگمی مقامات آمریکایی

سخنگوی وزارت خارجه ایران نیز به اقدام اخیر آمریکا واکنش نشان داد. مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران درباره تحریم‌های اخیر وزارتخانه‌های خزانه‌داری و خارجه آمریکا گفت: «متاسفانه شاهد یک سردرگمی جدی در رویکرد، تصمیمات و اظهارات مقامات آمریکایی هستیم.» افخم با اشاره به اینکه گروهی در داخل و خارج از دولت آمریکا تلاش دارند توافق ژنو را از بین ببرند، ادامه داد این افراد با درک ناقص و بدفهمی خیال می‌کنند که تحریم‌ها و نرسیدن به تفاهم راه‌حل نهایی است. سخنگوی وزارت امور خارجه با تاکید بر جدیت جمهوری اسلامی ایران برای رفع نگرانی‌های منطقی طرف‌های گفت‌وگو در خصوص برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، ادامه داد: «این‌گونه اقدامات را غیرسازنده و خارج از مسیر تفاهم انجام شده در ژنو ارزیابی و دولت ایالات متحده آمریکا را به پایبندی، واقع‌بینی و مرعوب نگردیدن در برابر برخی تندروهای مخالف روند مذاکرات ژنو توصیه می‎کنیم.» افخم افزود: مسوولیت عواقب اقدامات نسنجیده تماما بر عهده دولت آمریکا است.

لیست تحریم‎ها طولانی‎تر شد

روز پنج‌شنبه وزارت دارایی آمریکا با صدور بیانیه‌ای ۱۷ شرکت ایرانی و خارجی را به دلیل نقض تحریم‌های اعمالی علیه ایران در فهرست سیاه قرار داد. شرکت‌های عیوض تکنیک، مارو صنعت، نگین پرتو خاور، صنایع هوایی قدس و سازمان صنایع هوایی ایران در لیست تحریم‎ها قرار دارند. علاوه بر این، شرکت مید اویل آسیا، شرکت سنگا تانکر که در سنگاپور به ثبت رسیده‌اند و شرکت فرلاند که گفته شده‌ است در انتقال تانکر به تانکر نفت ایران فعالیت داشته‌ است نیز تحریم شده‌اند.

وزارت دارایی آمریکا طی بیانیه‌ای اعلام کرده‌ است که با وجود مذاکرات هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ برای رسیدن به یک توافق جامع و بلند‌مدت، ایالات متحده به اجرای تحریم‌های خود به ویژه در حوزه‌ نفتی و نظام بانکی مصمم است. در این بیانیه آمده است: «ما همچنان متحد هستیم که تحریم‌ها را به طور جدی اجرا کنیم و تلاش‌های ایران برای دور زدن تحریم‌های اعمالی علیه برنامه‌ هسته‎ای‌‌اش را اعمال کنیم.» این خبر زمانی اعلام شد که وندی شرمن معاون سیاسی وزارت امور خارجه و دیوید کوهن، معاون وزیر دارایی در امور تروریسم و اطلاعات مالی در جلسه علنی کمیته بانکی سنا حاضر شدند، تا بتوانند تحریم‌های جدید علیه ایران را به عقب بیندازند.

آیا تحریم‌های جدید توافق ژنو را زیر سوال برده است؟

بعد از انتشار خبر تحریم‎های جدید آمریکا، اخبار ضد و نقیضی از دلیل توقف مذاکرات کارشناسی در وین در خبرگزاری‎های داخلی منتشر شد؛ برخی دلیل ترک مذاکرات را مشورت با تهران و برخی دیگر واکنش به تحریم‎ها اعلام کردند. این در شرایطی است که مقامات آمریکایی این تحریم‎ها را ناقض توافقنامه ژنو نمی‎دانند. در همین رابطه، دیوید کوهن، مسوول بخش اجرا و پیگیری تحریم‌ها در وزارت خزانه‌داری آمریکا، اعلام کرده‌است که توافق‌نامه موقتی ژنو، تداخل و منافاتی با تلاش آنها برای شناسایی و جریمه اشخاص و شرکت‎هایی که به برنامه هسته‏ای ایران کمک کرده یا در دور زدن تحریم‎ها این کشور را یاری می‎کنند، ندارد.