آژانس در راه بازدید از تاسیسات اراک
گروه دیپلماسی- چند روز پس از توافق هسته‌ای ژنو، جمهوری اسلامی ایران حسن نیت خود مبنی بر بازدید از تاسیسات آب سنگین اراک را نشان داد و در این خصوص از بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دعوت کرد. در این ارتباط، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنج‌شنبه اعلام کرد که آژانس دعوت ایران برای فرستادن بازرسانش برای بازدید از تاسیسات آب سنگین اراک در ۸ دسامبر (۱۷آذر) را قبول کرده است. به گزارش «ایسنا»، به نقل از خبرگزاری سی‌ان‌ان، یوکیا آمانو ادامه داد: «ما هنوز پاسخ خود را به این دعوت اعلام نکرده‌ایم؛ اما این بازدید انجام می‌شود. ما از این تاسیسات بازدید می‌کنیم و فعالیت‌های لازم را انجام خواهیم داد و واقعیت‌های موجود را به شورای حکام گزارش می‌کنیم.» او اضافه کرد: «این بازدید بخشی از فعالیت‌های پادمانی و آزمایشی است.» آمانو افزود: «این دعوت تنها برای بازدید از تاسیسات آب سنگین اراک است، و اجازه بازدید از رآکتور آب سنگین هنوز داده نشده است.»
مدیرکل آژانس ادامه داد: «بازرسان آژانس به‌طور دائمی در آنجا نخواهند بود؛ به‌طور معمول دو تیم دو نفره از بازرسانان از این تاسیسات بازدید می‌کنند.»
از سوی دیگر، رضا نجفی نماینده دائم ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در گفت‌وگو با «ایسنا»، در پاسخ به این پرسش که برخی رسانه‌های خارجی اعلام کردند که ایران در چارچوب اجرای تفاهم ژنو از بازرسان برای سفر به ایران دعوت کرده است، گفت: «ایران صرفا در چارچوب توافق تهران با آژانس از بازرسان خواسته است تا برای بازدید از تاسیسات تولید آب سنگین اراک به ایران بیایند و هیچ درخواستی برای حضور بازرسان در ایران و بازرسی از تاسیسات و مراکز هسته‌ای در چارچوب توافق ژنو نداشته است.»
بازتاب دعوت ایران از آژانس برای بازدید از رآکتور اراک از جمله موضوعاتی است که در مطبوعات بین‌المللی انعکاس داشته است. سایت خبری «گلوبال پست» در این زمینه می‌نویسد برای نخستین بار طی بیش از دو سال، ایران از اعضای آژانس دعوت کرده‌است که از رآکتور آب سنگین اراک بازدید کنند. این سایت ادعا می‌کند که برای کشورهای خارجی به‌طور دقیق مشخص نیست این رآکتور چه استفاده‌ای برای ایران خواهد داشت؛ اما برخی از کشورهای غربی می‌گویند که ایران می‌تواند از آن برای ساخت بمب پلوتونیومی استفاده کند. با وجود این، بازدید بازرسان آژانس که قرار است در تاریخ هشتم دسامبر انجام شود، می‌تواند سبب کاهش نگرانی‌ها در این زمینه شود.
شرکت‌های ایرانی در فهرست تحریم‌ها
در سوی دیگر ماجرا و در اقدامی متفاوت با حسن نیت ایران، اتحادیه اروپا ۱۶ شرکت کشتیرانی و یک شرکت دیگر را به فهرست تحریم‌های خود اضافه کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، شورای اتحادیه اروپا طی اعلامیه‌ای که در سایت رسمی خود منتشر کرده، اعلام کرده که ۱۷ شرکت ایرانی را به فهرست تحریم‌های خود اضافه کرده است. در اعلامیه شورای اتحادیه آمده است که این اتحادیه به موجب تصمیمی که در ۲۳ مارس سال ۲۰۱۲ اتخاذ شده، اعمال محدودیت بر برخی شرکت‌های ایرانی را ادامه می‌دهد.
شرکت مدیریت ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای ایران و ۱۶ شرکت کشتیرانی، شرکت‌هایی هستند که در فهرست تحریمی اتحادیه اروپا قرار گرفته‌اند. پیش‌تر دادگاه عمومی اروپا در ۱۶ سپتامبر سال جاری رای به لغو تحریم برخی از شرکت‌های ایرانی داده بود.
شورای اتحادیه اروپا همچنین تحریم‌ها علیه سه شرکت «ایران ترانسفو»، شرکت «توربوکمپرسور نفت آسیا»، و شرکت «ساخت توربوپمپ» و «کمپرسور ساتاک» را لغو کرده بود. همچنین دادگاه اروپا پس از دو سال رسیدگی و تحقیق در مورد پرونده شرکت فولمن، عاقبت رای خود را بر حقانیت این شرکت و بنیانگذارش فریدون محمودیان و محکومیت اتحادیه اروپا صادر کرد. دادگاه تجدید نظر اروپا نیز پس از رسیدگی و بررسی‌های لازم رای دادگاه بدوی را به‌طور قطعی در تاریخ ٢٨ نوامبر ٢٠١٣ تایید کرد.
پست بانک ایران، بیمه ایران، کشتیرانی گودلاک، بانک توسعه صادرات، بانک بین‌المللی پرشیا، بانک رفاه کارگران و شرکت مهندسی و ساخت تاسیسات دریایی شرکت‌هایی بودند که به علت نبود شواهد و مدارک معتبری از همکاری آنها با برنامه هسته‌ای ایران از تحریم‌ها معاف شده بودند.
انتقاد عراقچی از اتحادیه اروپا
معاون وزیر امور خارجه با انتقاد از اقدام اتحادیه اروپا در اضافه کردن ۱۷ شرکت ایرانی به فهرست تحریم های خود، گفت: «اجرای تحریم‌های گذشته خلاف توافقنامه جدید نیست، اما خلاف روحیه همکاری و حسن نیت است.»
سید عباس عراقچی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزیر امور خارجه و عضو ارشد مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر درباره اقدام اتحادیه اروپا مبنی بر گنجاندن ۱۷ شرکت دیگر ایرانی در فهرست شرکت‌های تحریم شده با انتقاد از اقدام اتحادیه اروپا، گفت: «اجرای تحریم‌های گذشته خلاف توافقنامه جدید نیست، اما خلاف روحیه همکاری و حسن نیت در شرایطی است که در حال آماده‌سازی توافق جدید بین ایران و کشورهای ۱+۵ هستیم.» او ادامه داد: «توافق جدید شامل بسیاری از تحریم‌های قبلی نمی‌شود و البته این توافق نیز هنوز اجرایی نشده است.»
شرکت‌های اروپایی برای ورود به بازار ایران آماده می‌شوند
همزمان خبرگزاری رویترز دیروز، جمعه، در گزارشی به پیامدهای اقتصادی توافق هسته‌ای برای ایران پرداخته و نوشته‌است که شرکت‌های خارجی خود را برای ورود به بازار ایران آماده می‌کنند. به گزارش خبرگزاری فارس، رویترز ایران را «کشور واقع در منطقه‌ای راهبردی» و «دارای منابع عظیم گازی» توصیف کرده، اما سابقه بی‌اعتمادی و مذاکرات ۱۰ ساله ایران و گروه ۱+۵ موضوعی است که به نوشته رویترز موجب شده‌است تا شرکت‌های خارجی فعلا با احتیاط گام بردارند، چون شکست مذاکرات آتی و بر هم خوردن توافق حتی ممکن است به تشدید تحریم‌ها نیز منجر شود.
به نوشته رویترز، اغلب شرکت‌های بزرگ آلمانی فعلا در مورد تحولات اخیر سکوت کرده‌اند. شرکت خودروسازی «مان» و شرکت «زیمنس» دو شرکتی هستند که اعلام کرده‌اند برنامه‌ای برای گسترش فعالیت‌ها در ایران ندارند، اما شرکت «بوش» با اذعان به فراهم بودن موقعیت خوب در بازار ایران، اعلام کرده‌است که در حال رصد کردن وضعیت و چشم‌انداز برای همکاری با ایران است. رویترز نوشته است در صورتی که تحریم‌های ایران لغو شود، این کشور می‌تواند سالانه پنج میلیارد دلار با آلمان مراوده تجاری داشته باشد.
رویترز همچنین نوشته‌است دیگر شرکت‌های اروپایی هم با علاقه در حال رصد اوضاع هستند. به عنوان نمونه شرکت سوئدی ساخت خودروهای سنگین «ولوو» اعلام کرده است که کاهش تحریم‌های ایران، چشم‌انداز مثبتی را برای همکاری با ایران ایجاد کرده‌است.
به نوشته رویترز، این وضعیت در ترکیه متفاوت است و بانک‌های این کشور از الان چراغ سبز را برای مراوده اقتصادی با ایران از دولت خود دریافت کرده‌اند. شرکت «عبدی ابراهیم» اصلی‌ترین کمپانی دارویی ترکیه است که از باز شدن مسیر انتقال پول از ایران استقبال کرده و آن را محرکی خوب برای گسترش فعالیت‌های خود در ایران دانسته است.
شرکت خطوط همراه «ام‌تی‌ان» آفریقای جنوبی هم ابراز امیدواری کرده‌است که تحریم‌ها هرچه زودتر پایان یابد. به نوشته رویترز، حدود ۴۵۰ میلیون دلار از درآمدهای این شرکت فعلا به دلیل تحریم‌ها، در ایران مانده‌است.
شرکت تولید انرژی «او‌ام‌وی» اتریش هم با برداشته شدن همه تحریم‌ها می‌تواند به ایران بازگردد و پروژه استخراج گازی را که از سال ۲۰۰۷ آغاز کرده‌بود و نهایتا آن را به دلیل فشارهای سیاسی نیمه‌کاره رها کرد، ادامه دهد.
ارسال نظر