حمله اوباما به حامیان درشت‌گویی علیه تهران

اوباما: درشت‌گویی سیاسی آسان است، اما برای امنیت آمریکا مفید نیست خط و نشان کشیدن برای تهران راه تامین امنیت آمریکا نیست دفاع رییس‌جمهوری ایالات‌متحده از توافق ژنو:

خط و نشان کشیدن برای تهران، راه امنیت آمریکا نیست

گروه دیپلماسی- باراک اوباما، رییس‌جمهوری آمریکا، اواخر روز دوشنبه به وقت تهران، در جمع گروهی از شهروندان شهر سان‌فرانسیسکو واقع در ایالت کالیفرنیا، ضمن حمایت از توافق اتمی با تهران، خطاب به منتقدان خود گفت:‌‌ «سخن درشت گفتن ممکن است از نظر سیاسی کار آسانی باشد، اما برای امنیت ما مفید نیست.» باراک اوباما با اذعان به اینکه همچنان موانع زیادی برسر راه وجود دارد تاکید کرده‌است که «مواضع تند و خط و نشان کشیدن» برای تهران، راه تامین امنیت آمریکا نیست.

توافق ۶ماهه ژنو، روز یکشنبه به کاهش برخی فعالیت‌های هسته‌ای ایران در برابر کاهش برخی تحریم‌های بین‌المللی منجر شد.

این توافق در مجموع مورد استقبال قرار گرفته است و تنها مخالف آن اسرائیل و کانادا بوده‌اند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صیهونیستی در همین‌باره گفت که این توافق یک «اشتباه تاریخی» است. آویگدور لیبرمن، وزیر خارجه اسرائیل هم که پس از گذشت یک سال دوباره به سمت پیشین خود بازگشته‌است در سخنانی توافق ژنو را یک «پیروزی عظیم» برای تهران توصیف کرد.

اوباما اما برای حمایت از این توافق، شخصا با نخست‌وزیر اسرائیل تماس گرفته و گفته ‌است توافقی که میان ایران و ۶ قدرت جهانی بر سر برنامه هسته‌ای ایران به دست آمده، در راستای تامین منافع اسرائیل است. اما این همه ظاهرا کافی نیست زیرا رژیم صهیونیستی، مشاور امنیت ملی خود را برای گفت‌وگو در این مورد به واشنگتن فرستاده‌است. نتانیاهو همچنین در جمع اعضای حزب لیکود افزود که در گفت‌وگوی تلفنی با باراک اوباما موافقت شده ‌است که ظرف روزهای آینده گروهی را به ریاست یوسی کوهن، مشاور امنیت ملی برای مذاکره با مقامات آمریکایی در مورد توافق نهایی با ایران به آمریکا اعزام کند. به گفته نخست وزیر رژیم صهیونیستی «این توافق باید یک نتیجه داشته باشد و آن هم از بین بردن توانایی نظامی اتمی ایران است.» جان برد، وزیر خارجه کانادا هم گفته‌است که به دیده تردید به این توافق می‌نگرد. این همه در شرایطی است که گزارش‌های تازه منتشر شده هم نشان می‌دهند که توافق به دست آمده با ایران تا آخرین ساعات، همچنان وضعیتی نامشخص داشته و ممکن بود در نهایت از سوی طرف‌های مذاکره امضا نشود. نیویورک‌تایمز از قول یک مقام رسمی وزارت خارجه آمریکا نوشته‌است که «آخرین دیدار (در ژنو)، لحظه بستن یا شکستن بود». علاوه بر اوباما، کشورهای اروپایی طرف گفت‌وگو با ایران و اتحادیه اروپا، در کنار گروهی از دیگر کشورها از این توافق حمایت کرده‌اند. ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا، نیز در همان روزی که اوباما بار دیگر از این توافق حمایت کرد، از اسرائیل و دیگر طرف‌ها خواست در جهت خدشه‌دار کردن توافق با تهران عمل نکنند. همزمان برخی سناتورهای آمریکایی نیز گفته‌اند که در این توافق، ایران آنطور که باید تحت فشار قرار نگرفته‌است. آنها همچنین تهدید کرده‌اند که به دنبال تحریم‌های جدید خواهند رفت. رییس‌جمهوری آمریکا اما در بخش دیگری از سخنانش گفته‌است که «برای اولین بار در یک دهه گذشته، آمریکا توانسته جلوی پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران را بگیرد و بخش‌های کلیدی برنامه هسته‌ای ایران را به عقب براند.» اوباما همچنین مدعی شده‌ است که دسترسی بی‌سابقه ناظران بین‌المللی به تاسیسات هسته‌ای ایران کمک خواهد کرد که «جلوی دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای گرفته شود.» این در شرایطی است که ایران همواره اعلام کرده‌است که هدفش از پیگیری برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز است و گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم این موضوع را تایید کرده‌اند.

اوباما در بخش دیگری از سخنانش گفت که با‌وجود چالش‌های جدی باقیمانده بین دوطرف «نمی‌توان در را روی دیپلماسی بست. نمی‌توان دور راه‌حل صلح‌آمیز برای مشکلات جهانی خط کشید. نمی‌توانیم خودمان را درگیر دور بی‌پایان خشونت کنیم. موضع گیری تند و خط و نشان کشیدن از نظر سیاسی شاید آسان باشد، اما امنیت ما را تامین نمی‌کند.» باراک اوباما همچنین از سیاستی که در نهایت به توافق ژنو انجامید، در کنار دیگر سیاست‌های دولت خود از جمله پایان جنگ عراق، مرگ اسامه بن‌لادن و بیرون آوردن نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان دفاع کرده ‌است. رییس‌جمهوری ایالات‌متحده این همه را «عصری نوین برای رهبری آمریکا» نامیده ‌است.

آغاز روند کاهش تحریم های اتحادیه اروپا

همزمان ویلیام هیگ وزیر امور خارجه بریتانیا گفت که انتظار می‌رود توافق نامه ژنو تا پایان ماه ژانویه عملی شود. به دنبال این توافق، ایران به حدود هفت میلیارد دلار پول برای مخارج معین دسترسی خواهد داشت. هیگ تاکید کرده‌است ۷ میلیارد دلار مورد بحث در توافق ژنو یک جا به ایران داده نمی‌شود و این اتفاق ظرف شش ماه می‌افتد. در همین حال لورن فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه به شبکه یک رادیو فرانسه گفته ‌است: برای این‌کار نیاز به تصمیم کلی اروپا است و برای کاهش موقتی بخشی از این تحریم‌ها این تصمیم‌گیری احتمالا ظرف چندین هفته انجام می شود. به جز آمریکا، بریتانیا، فرانسه، آلمان و همچنین چین و روسیه که با ایران به توافق دست یافته‌اند و آن را «دستاوردی تاریخی» می‌دانند، کشورهای دیگر نیز از حصول این توافق ابراز رضایت کرده‌اند، به ویژه همسایگان ایران، از جمله ترکیه، امارات متحده عربی، بحرین عراق و قطر به استقبال این توافق رفته‌اند. هرچند عربستان سعودی، از رقبای عمده منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران، با احتیاط از این توافق استقبال کرده است. ایران و شش قدرت جهانی سحر‌گاه یکشنبه ۳ آذر (۲۴ نوامبر) در ژنو به توافقی درباره برنامه هسته‌ای ایران رسیدند. مطابق این توافق ۶ ماهه، ایران تعهد کرده که غنی‌سازی اورانیوم خود را محدود کند و طرف مقابل نیز متعهد شده است که ضمن تعلیق محدود بخشی از تحریم‌ها، تا ۶ ماه هیچ تحریم تازه‌ای علیه ایران وضع نکند. این توافق پس از سال‌ها اختلاف نظر و چندین دور مذاکره حاصل شد.

دی ماه، دور جدید مذاکرات

همزمان، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، دوشنبه شب درگفت‌و‌گو با شبکه خبر، اعلام کرد که در «اوایل یا اواسط دی ماه» پیش رو، تهران وارد مرحله بعدی مذاکرات با کشورهای طرف گفت‌وگو می‌شود. ظریف تاکید کرده است که برای مذاکرات «شش ماه فرصت» وجود دارد که «قرار است ظرف یک سال به مرحله نهایی» برسد. او در عین حال ابراز امیدواری کرده‌ است که در مراحل آینده با «همفکری» و «هم‌بستگی» کار مذاکرات به پیش برود. این تازه‌ترین واکنش رسمی وزیر خارجه ایران در مورد مرحله بعدی مذاکرات اتمی ا‌ست. وزیر امور خارجه ایران ارزیابی خود از مذاکرات و توافقنامه ژنو را تشریح و تاکید کرده که این توافقنامه در صورت نبود رضایت طرفین قابل بازگشت است. او گفت که مبنای سندی که مورد توافق قرار گرفته پیشنهادهایی است که او در حاشیه اجلاس مجمع عمومی و در نخستین جلسه مذاکرات ژنو ارائه داده بود و انتظار دارد طی ۶ ماه آینده، توافق نهایی به دست آید و مذاکرات برای دستیابی به این منظور، از اواسط سال جاری میلادی آغاز شود. ظریف یادآور شد که «اقدامات مرحله نهایی همان طوری که در سند وجود دارد، رفع همه تحریم‌ها است، چه تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل و تحریم‌های یکجانبه آمریکا و چه تحریم‌های اتحادیه اروپا و دیگر تحریم‌هایی که کشورهای مختلف علیه ایران به اجرا گذاشته‌اند.» ظریف بار دیگر تاکید کرد که سند مذاکرات ژنو «تعهد حقوقی» برای طرفین ایجاد نمی‌کند، بلکه شامل اقدامات داوطلبانه دو طرف است «و پس از ۶ ماه یا حتی در میان ۶ ماه، اگر هر یک از طرف‌ها احساس کند که طرف مقابل پایبند نیست، قابل بازگشت است.» وزیر خارجه در این مورد تاکید کرد که مذاکره برای لغو تحریم‌ها به این معنی نبوده که جمهوری اسلامی، این تحریم‌ها را قانونی دانسته‌است. وزیر خارجه ایران تاکید کرد که اگر مشاهده شود کنگره آمریکا، تحت فشار داخلی، تحریم‌های جدیدی را علیه ایران تصویب کرده‌است، معلوم می‌شود که در اجرای توافقنامه، موفق نبوده‌اند و در نتیجه، «ضرورتی نخواهد داشت که ما این اقدامات را انجام دهیم.»

حمله اوباما به حامیان درشت‌گویی علیه تهران