علی دادپی دوره جدیدی در اقتصاد ایران آغاز شده‌است. موافقتنامه‌ای که در ژنو در ساعات اولیه صبح روز یکشنبه به امضا رسید، اولین گام در راه حذف تحریم‌ها و بازکردن راه تجارت خارجی و مشارکت تمام عیار در اقتصاد جهانی برای کشور عزیزمان است. درخصوص آثار اقتصادی این توافقنامه، به‌نظر می‌رسد ایران ۲/۴ میلیارد از درآمدهای نفتی ذخیره شده اش را دریافت ‌کند. ایران می‌تواند ۵/۱ میلیارد دلار از نفت خود را صادر کند. تحریم‌های طلا، فلزات گرانبها و بیمه حذف می‌شود. آمریکا اجازه به اجرا درآمدن تراکنش‌ها و مبادلات انسان‌دوستانه بین دو کشور را خواهد داد. بنا به گفته‌های وزیر امورخارجه آمریکا، درآمدهای نفتی ایران در ماه‌های آینده همچنان بلوکه خواهد شد. صحبتی از مکانیسم بانکی نیست، هنوز معلوم نیست که آیا ایران می‌تواند به سیستم نقل و انتقالات بین‌المللی بانکی برگردد یا نه؟ با این حال اولین اثر این توافق و به‌ویژه حذف تحریم فلزات گرانبها در ۲ بازار مهم در تهران احساس خواهند شد: طلا و ارز.

بازار طلا: اول فراموش نکنیم قیمت طلا در بازارهای جهانی در حال کاهش است. حذف تحریم‌ها به معنای افزایش عرضه طلا و کاهش هزینه مبادلات فلزات گرانبها در بازار خواهد بود. این یعنی حجم بیشتری در بازار وجود خواهد داشت. در نتیجه می‌توانیم شاهد کاهش شدید قیمت طلا در بازارهای داخلی باشیم. بسیاری از خانواده‌ها ممکن است پس‌اندازهای خود را در روزهای افزایش قیمت طلا به سکه تبدیل کرده باشند. سقوط قیمت طلا می‌تواند آنها را به فروش موجودی طلای خود در بازار ترغیب کند. در نتیجه عرضه بیشتر افزایش پیدا می‌کند؛ در حالی که تقاضای خرید طلا کاهش پیدا می‌کند. این سقوط می‌تواند بهمن وار شود و کاهش شدید و تاریخی قیمت طلا را به‌دنبال داشته باشد. با این‌حال فراموش نکنید که پس‌انداز کاری است برای افق چند ساله و نه چند ماهه. قیمت‌های جهانی طلا می‌توانند بعد از مدتی افزایش پیدا کنند و به‌دنبال ثبات پیدا کردن بازار و مشخص شدن افق اقتصادی، تقاضا برای پس‌انداز به طلا افزایش پیدا کند. در نتیجه، بهترین کار برای حفظ ارزش پس‌اندازتان صبر در روزهای آینده است. نوسان در بازار طبیعی است. شاید بد نباشد به خرید طلا بیشتر فکر کنید تا فروش آن.

بازار ارز: بسیاری از ما باور داریم که نرخ برابری دلار و ریال در بازار ارز ایران تابعی از انتظارات بازار است. این قرارداد مهمی است و افق اقتصادی بهتر شده است؛ ولی فراموش نکنیم دسترسی اقتصاد ما به ارزهای خارجی افزایش محدودی پیدا کرده است و به‌نظر می‌رسد تحریم‌های بانکی هنوز برقرار هستند. این تحریم‌ها دسترسی به تمام سپرده‌های ارزی و درآمدهای نفتی را دشوار می‌کند. تسهیلات ارزی که تا الان فراهم شده است محدود هستند، ولی توانایی دولت را در تامین نیازهای اولیه افزایش می‌دهد. شاید فکر کنید بخشی که می‌تواند به بازار ارز کمک کند تسهیل مبادلات انسان‌دوستانه است، اما این مبادلات برای ایران بیشتر به معنای افزایش واردات تجهیزات پزشکی و دارویی خواهد بود که خود ارزبر است و برای کشور ارزی تولید نخواهد کرد. امیدی که به آینده ایجاد شده است می‌تواند در ماه‌های آینده باعث افزایش سرمایه‌گذاری و تولیدات داخلی شود. این افزایش تولید می‌تواند افزایش صادرات و در نتیجه ارزش پول ملی را به‌دنبال داشته باشد. در نتیجه احتمال کاهش نرخ برابری تعادلی ارز در آینده وجود دارد، ولی همراه با این فعالیت‌ها، تقاضا برای ارز هم افزایش پیدا خواهد کرد. در نتیجه به‌نظر می‌رسد آنچه در بازار ارز شاهد باشیم بیشتر کاهش قیمت ناشی از کاهش موقتی عرضه توسط صاحبان پس‌انداز خرد و توقف معاملات است. در نتیجه هر کاهشی در بازار ارز فعلا موقتی خواهد بود تا افزایش صادرات یک روند دائمی افزایش ارزش ریال را رقم بزند.

اما اثر واقعی این موافقت نه در بازار ارز و طلا، بلکه در فعالیت‌های اقتصادی ما خواهد بود. این اولین گام به معنای تحقق پایان تحریم‌ها نیست، بلکه به معنای آغاز راه پایان دادن به تحریم‌ها است. راه دائمی کردن این تغییرات افزایش اعتماد و استفاده از این فرصت است. مبادلات انسانی راه خوبی برای گسترش تماس‌های اقتصادی با نیت انسان‌دوستانه با جامعه آمریکا است. این گسترش می‌تواند به افزایش ارتباطات و معرفی پتانسیل‌های اقتصادی ایران به شرکا و سرمایه‌گذاران بالقوه منجر شود. کار فعالان اقتصادی و شرکت‌کنندگان در جنبش ضد تحریم تازه شروع شده است. این توافق اجازه فعالیت علیه تحریم‌ها در جوامع کشورهای حامی تحریم‌ها است. ژنو به ما نشان می‌دهد با‌ تخصص، تعهد و استفاده از دانش روز همراه با رعایت اصول بین‌المللی می‌توانیم از چنین تلاش‌هایی نتیجه بگیریم. هدیه اصلی ژنو باور همدلی ملی موجود در جامعه ایرانیان، در ایران و سراسر جهان است؛ این سرمایه‌ای است که قیمت ندارد و الان آماده بهره‌برداری است.