یک دیپلمات ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌‌ای ایران گفت: با توجه به اینکه اعتماد هیات ایرانی نسبت به نحوه مذاکرات در ژنو قبلی سلب شد، کار دشوارتری در ژنو ۳ در پیش‌رو خواهیم داشت که بخش اول بازگرداندن اعتماد به مذاکره و دیگری کار کردن روی نقاط مورد اختلاف است. سیدعباس عراقچی در گفت‌وگو با «ایسنا» با بیان اینکه «در مذاکرات ژنو ۲ پیشرفت خوبی داشتیم» اضافه کرد: این پیشرفت آن‌قدر خوب بود که در مقطعی امید به رسیدن به تفاهم نهایی پیش آمد، اما این فرصت به دلایلی که همه از آن آگاه هستند از دست رفت اما به معنی این نیست که مذاکرات به نقطه صفر بازگشته باشد. مذاکرات پیشرفت خود را داشته است و ما در بسیاری از زمینه‌ها به برداشت مشترک و حتی متن مشترک نزدیک شده‌ایم.

او تاکید کرد: «به دلیل برخی زیاده‌خواهی‌هایی که در آخرین لحظات و آخرین روز مذاکرات در ژنو ۲ انجام شد، موفق به اتمام سند کار مشترک نشدیم و این کار به جلسه بعدی موکول شد.»

عراقچی با تاکید بر اینکه «این موضوع به معنی «شکست» در مذاکرات نیست» افزود: «ما در مذاکرات پیشرفت خوبی داشته‌ایم و در نشست بعدی در ژنو باید بر نکات مورد اختلاف کار کنیم و اگر امکان داشته باشد به نقطه مشترک برسانیم.»

نه خوش‌بینم، نه بدبین

این دیپلمات ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای افزود: «با توجه به سلب اعتمادی که در ژنو قبلی صورت گرفت و ضربه‌ای که به اعتماد هیات ایرانی نسبت به نحوه مذاکرات طرف مقابل وارد شد، تصور ما این است که کار دشوارتری در ژنو ۳ در پیش‌رو خواهیم داشت که بخش اول بازگرداندن اعتماد به مذاکره و دیگری کار کردن روی نقاط مورد اختلاف است.» عراقچی افزود: «نه می‌توانم بگویم خوشبین هستم و نه بدبینم. روند مذاکرات در ژنو ۳ در روز اول به ما نشان خواهد داد که تا چه اندازه می‌توان امیدوار بود.» او درباره موضع‌گیری‌ها و اظهارات طرف مقابل در مدت گذشته از مذاکرات ژنو۲ تاکید کرد: «در ژنو ۲ به تفاهم نزدیک شده بودیم؛ اما به دلیل اختلافاتی که بین اعضای ۱+۵ پیش آمد، برگشتی به عقب داشتیم و باعث شد موارد بیشتری نسبت به مواردی که قبلا توافق شده بود، طلب شود و این از طرف هیات ایرانی «زیاده‌خواهی» تلقی شد و ما صرف نظر از اینکه ماهیت این زیاده‌خواهی برای ما قابل قبول است یا خیر، اصولا با این روند زیاده‌خواهی در طول مذاکرات مخالفیم.»

او در پاسخ به این پرسش که احتمال دارد مذاکرات به روز جمعه کشیده شود؟ تاکید کرد: «اگر پیشرفت‌ها در مذاکرات به خوبی جلو رود، مذاکرات تا جمعه تمدید می‌شود. البته هفته آینده نشست وزیران خارجه اکو در تهران برگزار می‌شود و جلسات کارشناسان ارشد اکو از روز یکشنبه در تهران آغاز می‌شود؛ بنابراین هیات دیپلماتیک ایران برای انجام امور این نشست باید زودتر به تهران برگردد.»

عراقچی همچنین درباره اظهارات رییس‌جمهور فرانسه و شرط‌هایی که برای توافق با ایران در مذاکرات هسته‌‌ای گفت: «من آنچه را که ایشان گفته است، به عنوان اینکه بخشی از مذاکرات بوده باشد تایید نمی‌کنم. توافق دو طرف مذاکره در ژنو این بود که جزئیات مذاکرات بیان نشود و اعضای طرف مقابل نیز تاکنون به آن پایبند بوده‌اند و جزئیاتی اعلام نشده است. اظهارات آقای اولاند، صرف نظر از اینکه تا چه اندازه به درستی بیان و ترجمه شده باشد، از نظر ما ملاکی برای قضاوت نیست.»

او افزود: «اینکه کشوری پیش از مذاکره شرطی برای مذاکره بگذارد، نمی‌پذیریم و همه چیز باید در مذاکرات بحث شود و به توافق رسیده شود همان‌طور که پیش از این گفته‌ایم، خطوط قرمزی داریم که مبتنی‌بر حقوق ماست.»

غنی‌سازی باید پذیرفته شود

عراقچی در پاسخ به این پرسش که آیا قرار است موضوع غنی‌سازی ایران به عنوان یک «واقعیت» پذیرفته شود یا به عنوان یک «حق» تاکید کرد: «دو بحث در این‌باره وجود دارد. اینکه اصولا غنی‌سازی ایران مورد پذیرش واقع شود و دیگر اینکه با چه عنوانی مورد پذیرش قرار گیرد. درباره اینکه با چه عنوانی پذیرش شود، اختلاف نظری وجود دارد بین ما و غربی‌ها؛ به عبارتی غربی‌ها و بسیاری از کشورهای دیگر. آنها معتقدند در ان‌پی‌تی غنی‌سازی به‌عنوان یک حق وجود ندارد. در شرایطی که ماده ۴ معاهده ان‌پی‌تی تاکید می‌کند که کشورها حق تحقیق، توسعه، تولید و استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای را دارند و اشاره‌ای به غنی‌سازی نمی‌کند؛ اما از آنجا که غنی‌سازی بخشی از این حق محسوب می‌شود، به عنوان یک حق مطرح است؛ اما آنها تفسیر دیگری از آن دارند، اما به‌عنوان یک اقدام عملی و یک واقعیت در صحنه عمل به آن نگاه می‌کند. این اختلاف تفسیر بین کشورهای غربی و بسیاری از کشورهای دیگر از جمله ایران وجود دارد.

این عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده ایران با ۱+۵ گفت: «اینکه در مذاکرات به غنی‌سازی در ایران اشاره شود و غنی‌سازی در ایران مورد پذیرش واقع شود، هم در گفتار و هم در عمل، از نظر ما ضروری است که سند این را بپذیرد که غنی‌سازی در عمل در ایران ادامه پیدا کند و هم اینکه سند اشاره کند که غنی‌سازی وجود خواهد داشت. از نظر ما این موضوع خط قرمز است که بسیاری از هیات‌ها آن را پذیرفته‌اند، اما اینکه در جمله‌بندی‌ها و ادبیات این موضوع چگونه و با چه عنوانی پردازش شود هنوز محل اختلاف است.»

او ادامه داد: «چالش اصلی ما در همه بخش‌ها مربوط به نگارش و ادبیات بیانیه است. ما نسبت به همه قسمت‌های سند حساسیت داریم و باید همه قسمت‌های مربوط به آن دقیق باشد؛ از جمله مباحث مربوط به رفع تحریم‌ها که منافع ایران باید در آن رعایت شود.

او درباره احتمال حضور وزیران خارجه ۱+۵ در مذاکرات ژنو ۳ با بیان اینکه «اگر وزیران خارجه به این نتیجه برسند که در مذاکرات احتمال رسیدن به تفاهم وجود دارد، نشست حتما با حضور وزیران برگزار می‌شود»، گفت: قطعا این بار وزیران خارجه بیشتر از نشست قبلی برای حضور احتیاط می‌کنند. او در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند وزارت خارجه از رایزنی با اعضای ۱+۵ یا کشورهای موثر دیگر غافل شده است و این امکان داشت که نسبت به اقدام فرانسه در مذاکرات ژنو ۲ پیش‌بینی کند، گفت: «وزارت خارجه در این‌باره تلاش‌های خود را کرده است؛ اما هیچ کاری بی‌ایراد نیست.»

عراقچی درباره برخی موضوعات مطرح شده نسبت به عملکرد کلی تیم مذاکره‌کننده ایران تاکید کرد: «مسوولیت پرونده هسته‌ای ایران کماکان با شورای عالی امنیت ملی است و مسوول مذاکره وزارت خارجه انتخاب شده است؛ کما اینکه مسوول بخش‌های فنی آن سازمان انرژی اتمی است و درباره بخش‌های فنی فعالیت هسته‌ای ایران تصمیم‌گیری و اجرا می‌کند.»