فرانسه در دور بعدی مذاکرات مواضعش را تعدیل می‌کند

شمس الدین خارقانی * فرانسوا اولاند، رییس جمهور فرانسه، از سفر به اراضی اشغالی، اهداف متفاوتی را پیگیری می‌کند؛ اهدافی از جمله بررسی بحران سوریه و همچنین مساله هسته‌ای ایران. درواقع به دنبال برگزاری مذاکرات ژنو ۲ و مخالفت‌هایی که فرانسه در این نشست بر سر توافق هسته‌ای با ایران از خود بروز داد همچنین گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر اینکه فرانسه در مذاکرات اخیر به نوعی سیاست‌های اسرائیل را دنبال می‌کرد، برخی این گونه برداشت کردند که سفر اخیر نیز صرفا برای پرداختن به مساله هسته‌ای ایران است. اما در این سفر مسائل دو جانبه و چند جانبه بسیاری مورد بررسی قرار گرفت که یکی از آنها نیز مساله هسته‌ای ایران بود. از آنجا که این مساله هم برای رژیم صهیونیستی و هم فرانسه از اهمیت بالایی برخوردار است در دیدار میان اولاند و مقامات اسرائیل مورد توجه واقع شد.

همچنین نباید از نظر دور داشت که مخالفت‌های فرانسه در نشست اخیر تنها ناشی از اختلافاتش با ایران نبود، بلکه به نظر می‌رسد اختلافات داخلی میان اعضای گروه ۱+۵ مهم‌ترین عاملی بود که فابیوس، وزیر خارجه فرانسه را واداشت تا این مخالفت‌ها را در متن ایجاد کند و برخی موارد را به توافقنامه اضافه کند. چنانچه به خاطر داشته باشیم، آقای ظریف، وزیر امور خارجه ایران، پیش از آنکه به ژنو برود با فابیوس دیدار داشت و در این دیدار، وزیر خارجه فرانسه اظهار تمایل کرده بود که هر چه سریع‌تر مشکل میان اعضای ۱+۵ و ایران بر سر مساله موضوع هسته‌ای به سرانجام برسد. ولی وی وقتی به ژنو آمد، به نوع دیگری واکنش نشان داد. احتمالا تصور فابیوس بر این بوده که ایران با برخی کشورهای دیگر توانسته‌اند متنی تهیه کنند که این متن مورد نظر فرانسه نبوده یا اینکه در فرانسه قبلا همسویی و هماهنگی ایجاد نشده است. همین مساله باعث بروز اختلاف میان اعضای گروه ۱+۵ شد. لذا من این موضع‌گیری‌ها را صرفا ناشی از اختلافات میان ایران و فرانسه نمی‌دانم، بلکه عدم هماهنگی میان اعضای ۱+۵ نیز در این امر تاثیرگذار بود.

در نهایت با توجه به فضای ایجاد شده احتمالا فرانسه در دور آینده مذاکرات مانند دوره قبل با فشار ظاهر نخواهد شد، بلکه اجازه خواهد داد نوعی از روابط و توافق اصولی میان دو طرف حاصل شود. همچنین به این نکته نیز باید توجه داشت که داخل اسرائیل همه در رابطه با مساله هسته‌ای ایران همسو نیستند و این‌گونه نیست که تمامی طرف‌ها حامی نگاه و رویکرد افراطی گونه بنیامین نتانیاهو باشند؛ بلکه هستند گروه‌هایی که اعلام کرده‌اند در قبال مذاکرات از سیاست‌های آمریکا به عنوان دوست و متحد حمایت خواهند کرد و لذا اگر مذاکرات به نتیجه برسد آنها مشکلی با این مساله نخواهند داشت.

* سفیر پیشین ایران در آلمان