روحانی بهترین فرصت غرب برای رسیدن به توافق با ایران است
سیدحسین موسویان و شهیر شهیدثالث در مقالهای نوشتند تا زمانی که رییسجمهور ایران سطح فعلی اعتبارش در زمینه سیاست خارجی ایران را حفظ کند، پنجره فرصت برای رسیدن به توافق و یک راهحل صلحآمیز برای موضوع هستهای ایران باز باقی خواهد ماند. به گزارش «ایسنا»، سیدحسین موسویان عضو پیشین تیم مذاکرهکننده هستهای ایران و شهیر شهیدثالث، تحلیلگر سیاسی و روزنامهنگار مستقل ساکن کانادا در مقالهای که در بخش نظرات ستوننویسهای روزنامه گلفنیوز منتشر شد نوشتند: تفکر استراتژیک بسیاری از تحلیلگران و سیاستگذاران در آمریکا، همانطور که شخص باراک اوباما رییسجمهور آمریکا توصیف کرده این است که «اگر هم یک تهدید قابل اطمینان استفاده از زور و هم تلاشهای شدید دیپلماتیک وجود داشته باشد، میتوان به توافق (با ایران) دست یافت.
سیدحسین موسویان و شهیر شهیدثالث در مقالهای نوشتند تا زمانی که رییسجمهور ایران سطح فعلی اعتبارش در زمینه سیاست خارجی ایران را حفظ کند، پنجره فرصت برای رسیدن به توافق و یک راهحل صلحآمیز برای موضوع هستهای ایران باز باقی خواهد ماند. به گزارش «ایسنا»، سیدحسین موسویان عضو پیشین تیم مذاکرهکننده هستهای ایران و شهیر شهیدثالث، تحلیلگر سیاسی و روزنامهنگار مستقل ساکن کانادا در مقالهای که در بخش نظرات ستوننویسهای روزنامه گلفنیوز منتشر شد نوشتند: تفکر استراتژیک بسیاری از تحلیلگران و سیاستگذاران در آمریکا، همانطور که شخص باراک اوباما رییسجمهور آمریکا توصیف کرده این است که «اگر هم یک تهدید قابل اطمینان استفاده از زور و هم تلاشهای شدید دیپلماتیک وجود داشته باشد، میتوان به توافق (با ایران) دست یافت.» این نظریه که تهدیدات و رعبافکنی آمریکا روی نتایج مثبت و تصمیمات دولت ایران تاثیر میگذارد نادرست است. گرچه وابستگی غرب به این ایدئولوژی دلیل اصلی وضعیت فعلی روابط ایران و آمریکا است. یکی از نویسندگان این مقاله به عنوان یکی از کارشناسان سیاست خارجی به مدت سه دهه بر این عقیده است که تهدیدات آمریکا و هرگونه نهاد دیگری هرگز دلیلی برای تغییر سیاست خارجی ایران نبود. برعکس، ایران سیستم سیاسیاش را یک نهاد مستقل از قدرتهای خارجی و به ویژه آمریکا تعریف میکند. از زمان انقلاب همیشه همینطور بوده است و حتی در حالیکه ایران به دنبال آشتی با غرب است، این مساله در اولویت قرار دارد. قانون استقلال نه تنها نتیجه فرهنگ غنی ایران است، بلکه مقاومت تهران در برابر فشارهای خارجی نیز از سیستم دینسالاری این کشور نشات میگیرد. در نهایت اگر ایران به دلیل ترس از تهدیدات آمریکا کشورش را اداره میکرد، آنگاه تهدیدات بیشتر، مصالحات بیشتر به همراه داشت و باعث میشد دولت اسلامی ایران هویت و استقلالش را از دست بدهد.
تحلیل تاریخ نشان میدهد که وقتی ایران هدفی برای خود تعیین میکند، با وجود فشارها و موانع خارجی به این هدف دست مییابد. برای مثال از زمان انقلاب اسلامی ایران، همه قدرتهای جهان با اتفاق نظر جمعی با توسعه فناوری هستهای صلحآمیز ایران مخالفت کردند. در دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی، غرب تاکتیکهای فشار مختلفی را به رهبری آمریکا روی ایران اعمال کرد.
به همین ترتیب و در زمینه تسلیحات متعارف، غرب و شرق با مجموعه کاملی از تسلیحات متعارف در جریان حمله عراق به ایران که هدف از آن ایجاد تغییر رژیم و تجزیه ایران بود، از صدام حمایت کردند. علاوه بر آن یکی از اولین تحریمهایی که آمریکا علیه ایران اعمال کرد، دستیابی ایران به تسلیحات متعارف و واردات آن بود. این تحولات موجب شد که ایران تصمیم بگیرد صنایع دفاعی خود را توسعه بخشد. این مثالها نشان میدهند که وقتی ایران تصمیم میگیرد به هدفی دست یابد، عزم راسخ آن اغلب و با وجود فشارها و مخالفتهای غرب این هدف را تحقق میبخشد. تصمیم ایران برای اجتناب از ساخت تسلیحات کشتار جمعی از هر نوع آن به دلیل تهدیدها و فشار آمریکا نیست.
انتخاب حسن روحانی به عنوان رییسجمهور ایران فرصت دیگری را برای غرب به وجود میآورد تا به یک راهحل دیپلماتیک در زمینه موضوع هستهای ایران برسد. تجربیات سیاسی او به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران به مدت شانزده سال، رییس کمیته سیاست خارجی پارلمان ایران به مدت هشت سال، مذاکرهکننده اصلی با EU۳ از سال ۲۰۰۳ تا سال ۲۰۰۵ و نمایندگی آیتالله خامنهای در شورای امنیت ملی به مدت ۲۳سال میتواند به پتانسیل مذاکرات موفقیتآمیز درباره موضوع هستهای ایران کمک کند.
اظهارات برخی تحلیلگران آمریکایی درباره اینکه زمان روحانی محدود است، ولی زمان آمریکا محدود نیست، صحت ندارد. از آنجایی که استراتژی آمریکا در زمینه اعمال فشار و تهدید به زور تاثیر نداشته است، میتوان نتیجه گرفت که پنجره فرصت برای رسیدن به توافق و یافتن یک راهحل صلحآمیز با ایران در زمینه برنامه هستهایاش تا زمانی که روحانی سطح فعلی اعتبار در زمینه سیاست خارجی ایران را داشته باشد، باز باقی خواهد ماند. به بیان دیگر پنجره فرصت به همان اندازه که برای روحانی باز یا بسته است، برای آمریکا و قدرتهای جهانی نیز باز یا بسته است. در پایان این مقاله آمده است: علاوه بر آن اگر روحانی در تحقق لغو معنادار تحریمها موفق نشود و در نتیجه موضعاش تا جایی ضعیف شود اعتبارش در زمینه سیاست خارجی ایران را از دست بدهد، چه سناریوهای دیگری غیر از تشدید درگیری بین ایران و آمریکا را میتوان به طور منطقی انتظار داشت؟ تضمینی وجود ندارد که تداوم آن وضعیت بیثبات این رابطه را از وضعیت «جنگسرد» به یک جنگ تمام عیار تبدیل نکند.
ارسال نظر