شاید این آخرین فرصت باشد
آنتونی کوردزمن ایالات متحده آمریکا از تعامل با ایران بینیاز نیست. تعاملی که ایران با تاکتیکهای خاص خود توانسته دائما آن را به تعویق بیندازد و در مذاکرات با خرید زمان وقفه ایجاد کند و در سایه همین وضعیت تواناییهای هستهای خود را تقویت کند. هدف از رسیدن به تکنولوژی هستهای در ایران فقط مساله قومی نیست. ایران به توانایی هستهای نیاز دارد تا در کنار پیشرفتهای نظامیاش قدرت خود را در منطقه تکمیل کند. بهرغم تواناییهای بینظیری که نیروهای ایرانی دارند و ارتش عظیمی که در اختیار ایران است، ایران همچنان در زمینههای دفاع هوایی و زمینی و برخورداری از سلاحهای پیشرفته، کمبودهایی دارد، آنهم در منطقهای که خود به یک موزه بزرگ نظامی تبدیل شده است.
آنتونی کوردزمن ایالات متحده آمریکا از تعامل با ایران بینیاز نیست. تعاملی که ایران با تاکتیکهای خاص خود توانسته دائما آن را به تعویق بیندازد و در مذاکرات با خرید زمان وقفه ایجاد کند و در سایه همین وضعیت تواناییهای هستهای خود را تقویت کند. هدف از رسیدن به تکنولوژی هستهای در ایران فقط مساله قومی نیست. ایران به توانایی هستهای نیاز دارد تا در کنار پیشرفتهای نظامیاش قدرت خود را در منطقه تکمیل کند. بهرغم تواناییهای بینظیری که نیروهای ایرانی دارند و ارتش عظیمی که در اختیار ایران است، ایران همچنان در زمینههای دفاع هوایی و زمینی و برخورداری از سلاحهای پیشرفته، کمبودهایی دارد، آنهم در منطقهای که خود به یک موزه بزرگ نظامی تبدیل شده است.
با وجود اینکه موشکهای ایران دقت بالایی در هدف قرار دادن اهداف دارند، اما با این حال تهدیدی برای کشورهای منطقه و همسایه محسوب نمیشوند. در حالی که توانایی هستهای ایران میتواند این ضعف را بپوشاند.
در شرایط توافق با ایران، در بندهای مختلف بازرسی مداوم از تاسیسات هستهای قید شده است و حتی رفع تحریمهای آمریکایی و اروپایی و بینالمللی باعث نمیشود که آنها از این شروط خود کوتاه بیایند.
در عین حال توافق با ایران با توافق با سوریه ارتباط مستقیم دارد، برای همین هر گونه گشایشی فرآیندی طولانی را میطلبد. طرف غربی خوب میداند که خروج مذاکرات از ریل فرض شده آن به ایران اجازه میدهد که تا آنجا که میخواهد به فکر توسعه برنامه هستهایاش بیفتد و هر میزان که بخواهد غنیسازی اورانیوم داشته باشد و تواناییهای خود را به هر اندازه که میخواهد توسعه دهد.
چنین کاری توانایی آمریکا را در رویارویی با افزایش روزافزون قدرت هستهای ایران از بین میبرد و باعث میشود که اعتماد همپیمانان عرب و ترکیهای و اسرائیلی و کشورهای اروپایی به ایالات متحده نیز از بین برود.
دقیقا همان اتفاقی که برای واشنگتن در مصر افتاد و دنیا را متحیر کرد و تردیدی که همچنان نسبت به تواناییهای آمریکا در سوریه و عراق وجود دارد و می تواند تواناییهای جنگی آن را کاهش دهد و اختلافهای داخلی را در هزینههای دفاعی و توازنات منطقهای تشدید کرده و گمراه سازد.
جوهره روحیه محافظه کاری که نزد هم پیمانان آمریکا در برابر آن به وجود آمده است، به وجود نظریه توطئه نزد کشورهای جهان عرب باز میگردد که میگویند آمریکا آنها را رها کرد و طرف ایران را گرفت، برای همین آمریکا اعتماد کشورهای عربی را از دست داده است.
بیشک مطرح کردن رفع تحریمهای آمریکایی و اروپایی و بینالمللی در قبال رفع خطر جوانب برنامههای هستهای ایران تمرین یا آزمونی است پیچیده برای کنترل بر تواناییهای هستهای ایران که میتواند به یک توافق سخت ولی مهم برسد.
در این میان عادی شدن روابط میان آمریکا و ایران کاری بسیار سخت خواهد بود، دلیل آن نیز به حوادثی بازمیگردد که در طول تاریخ معاصر میان دو طرف به وجود آمده است، از کودتا علیه مصدق در سال ۱۹۵۳ گرفته تا گروگانگیری ۴۴۴ روزه در سفارت آمریکا در تهران تا درگیریهای خفیف میان دو طرف در خلال جنگ ایران و عراق و حمایت آمریکا از عراق در جنگ با ایران بعد از سال ۱۹۸۴.
این پیچیدگی زمانی دوچندان شد که تواناییهای نظامی ایران به شکلی باور نکردنی تقویت شد و ایران تلویحا تهدید به بستن تنگه هرمز در خلیجفارس کرد و خود را درگیر بحران سوریه ساخت و در قبال همکاریهای آمریکا با شورای همکاری خلیج فارس موضع گرفت. همچنین ایالات متحده آمریکا فعالیتهای ایران را در افغانستان بیش از هر چیزی برای خود مضر میبیند.
با این حال مذاکرات با تهران با هدف تعویق حمله نظامی آمریکا به تاسیسات هستهای ایران و برداشتن قدمی رو به جلو در برنامههای هستهای ایران میتواند آخرین فرصت در مذاکرات مربوط به پرونده هستهای ایران باشد که بیش از هر زمانی نیاز به پیشرفت، دقت و یافتن راه حل جدی دارد.
منبع: الحیات/ دیپلماسی ایرانی
ارسال نظر