بازتاب سفر تاریخی به نیویورک

واکنش‌های مختلف به گفت‌وگوی تلفنی با اوباما بازگشت رییس‌جمهور در میان استقبال و انتقادها

در گفت‌وگوی تلفنی روحانی و اوباما چه مطرح شد؟

دنیای‌اقتصاد- سفر ۶ روزه تاریخی به نیویورک تمام شد. مرد تدبیر و امید دیروز صبح با تجربه همه نخستین‌های ایران و آمریکا (بعد از ۳۴ سال) پا به تهران گذاشت. پرواز حسن روحانی دیروز ساعت ۱۱در فرودگاه مهرآباد نشست و همه مردان دولت به استقبال از او شتافتند. البته مردم هم رسم ادب را خوب به جا آوردند.

گرچه دفتر ریاست جمهوری اعلام کرده بودکه مراسمی برای استقبال پیش‌بینی نشده، اما جمعیت به استقبال رییس دولت شتافته بود. بسیاری از جوانان و دانشجویان و حتی به گفته برخی خبرنگاران دانش‌آموزان به استقبال رییس دولت یازدهم رفتند و حمایتشان را با سردادن شعار و نوشتن پلاکاردهای مختلف اعلام کردند. استقبال کنندگان البته تنها محدود به حامیان مواضع روحانی در روابط دیپلماتیک نبودند.

جمعی از دانشجویان بسیجی هم به جمع استقبال کنندگان پیوسته و از این راه به اعلام مخالفت با سیاست‌های روحانی پرداختند. رییس‌جمهور پس از سفر ۶ روزه خود به نیویورک دیروز به تهران برگشت و در فرودگاه مهرآباد مورد استقبال رسمی اسحاق جهانگیری معاون اول و علی اکبر ولایتی مشاور امور بین‌الملل مقام معظم رهبری قرار گرفت.

حسن روحانی همچنین در بدو ورود به فرودگاه در پاویون و در جمع خبرنگاران حاضر شد و به سوالات آنان پاسخ داد. محور سوالات گفت‌وگوی تلفنی حسن روحانی با باراک اوباما رییس‌جمهور آمریکا در انتهای این سفر بود.

جام شیردال به ایران بازگشت

حسن روحانی در بدو ورود به تهران در جمع خبرنگاران به تشریح نتایج سفر خود به نیویورک پرداخت. رییس جمهور در خصوص گفت‌وگوی تلفنی با اوباما گفت: درست در لحظه‌ای که آماده حرکت به سمت فرودگاه بودیم به من اطلاع دادند که کاخ سفید با نماینده‌ دائم ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک تماس گرفته و اعلام کرده که آقای اوباما مایل است که چند دقیقه‌ گفت‌وگویی با ما داشته باشد. ما نیز این کار را انجام دادیم و موافقت شد و آنها با سفیر ما تماس گرفتند و این مکالمه انجام شد. از جمله مباحث مطرح شده در این زمینه مساله‌ هسته‌‌ای بود.

وی در ادامه توضیح مکالمه تلفنی خود با اوباما گفت: ما در این گفت و گوی تلفنی به مذاکرات ایران با ۱+۵ اشاره کردیم و اینکه دریچه‌ای در این زمینه گشوده شده و باید از این فرصت استفاده کرد؛ چرا که فرصت زیادی نیست و باید در این امر تسریع شود. ایشان نیز گفتند که ما در این ایده مشترک هستیم و به وزیر خارجه خود دستور می‌دهیم که در این زمینه تسریع کند، تا کار سرعت بیشتری پیدا کند.

حسن روحانی تاکید کرد: سیاست خارجی دولت یازدهم مبتنی بر منافع ملی ، مصالح ملی و در چارچوب عزت و مصلحت ایران و سیاست‌های کلی است که مقام معظم رهبری ترسیم کرده‌اند.

رییس‌جمهور کشورمان همچنین در تشریح نتایج سفر ۵ روزه خود به نیویورک، با اشاره به ملاقات‌هایی که در حاشیه این سفر داشته است، گفت: در مجموع ۱۳ ملاقات در جریان این سفر انجام شد.

وی همچنین به برگزاری اولین جلسه ایران با گروه ۱+۵ در دولت جدید اشاره کرد و اظهارکرد: این اجلاس در سطح وزرای خارجی برگزار شد که تقریبا در چنین سطحی از سال ۲۰۰۵ برگزار نشده بود. این جلسه گامی به سمت حل و فصل مساله‌ هسته‌ای بود و در واقع گام درست و خوبی بود که

اتخاذ شد.

وی در ادامه گفت‌وگوی خود با خبرنگاران در مورد مباحث مطرح شده در ارتباط با دیدار با رییس‌جمهور آمریکا و اینکه کاخ سفید چنین پیشنهادی را مطرح کرده و ایران نپذیرفته و در پایان سفر مکالمه تلفنی بین مقامات دو کشور صورت گرفته است، گفت: در همان روز اولی که عازم سفر بودم چنین مباحثی مطرح شد و اعلام شد که مقامات آمریکایی ابراز تمایل کرده‌اند که با رییس‌جمهور آمریکا ملاقات داشته باشیم. وقتی وارد نیویورک شدیم در این ارتباط به صورت مفصل بحث شد.

رییس‌جمهور تصریح کرد: در جریان این سفر زمان کافی برای ملاقات به آن صورت دلخواه و مفید به نحوی که تمام نظرات تامین شود، وجود نداشت. و در واقع علت آن این بود که وقت کافی برای هماهنگی جهت ملاقات وجود نداشت. بین ما و آمریکا مسائل فراوانی وجود دارد و چندین سال است که بین ایران و آمریکا خصومت‌هایی است و ملاقات در سطح دو رییس‌جمهور بعد از ۳۵ سال نیاز به مقدماتی دارد. و درسفر به نیویورک فرصت لازم برای این موضوع نبود.

وی ادامه داد: این ملاقات انجام نشد؛ چرا که مقدمات آن فراهم نشده بود. این موضوع باعث سر و صدا شد و رسانه‌های آمریکایی به گونه‌ای مطرح کردند که گویی آمریکا تحقیر شده است. البته این موضوع به این شکل نبود و من در مصاحبه‌ای که داشتم در این زمینه توضیح دادم که زمینه کافی و لازم برای این ملاقات نبوده است.

روحانی همچنین در پاسخ به سوال خبرنگاری در مورد بازگرداندن جام شیر دال به ایران که از سال ۲۰۰۳ نزد آمریکایی‌ها بود، گفت: این اثر یک اثر تاریخی و ارزشمند بود که متعلق به ۲۷۰۰ سال قبل بود یک اثر ذی قیمت است که از سال ۲۰۰۳ در آمریکا بوده است. قبلا تلاش‌هایی برای بازگردندان آن انجام شده بود، ولی به نتیجه نرسیده بود.

وی گفت: روز پنج شنبه آمریکایی‌ها تماس گرفتند که ما هدیه‌ای داریم و این جام را با تشریفات به نمایندگی آوردند و گفتند که این هدیه ما به ملت ایران است.

از حمایت تا پرتاب کفش

آنگونه که خبرگزاری مهر گزارش داده دیروز استقبال کنندگان از حسن روحانی شعارهایی همچون «روحانی روحانی تشکر تشکر»، «هاشمی زنده باد روحانی پاینده باد»، «ابوالفضل علمدار روحانی را نگهدار»، «حمایت از روحانی فرمان رهبر ماست» سر دادند و از این طریق حمایت خود را اظهارات روحانی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل، انجمن آسیایی نیویورک و خلع سلاح هسته‌ای اعلام کردند. اما در مقابل تعداد معدودی از افراد که در قالب مخالفت با مذاکره با آمریکا به استقبال روحانی آمده بودند، پلاکاردهایی همچون «مرگ بر آمریکا»، «آیا گرگ میش شده است» و «مذاکره با شیطان امید و تدبیر نیست» را بالا برده بودند خبرگزاری مهر گزارش داده که مخالفان عموما از دانشجویان دانشگاه‌های تهران بودند و تعدادشان به حدود ۱۰۰ نفر می‌رسید. روحانی پس از گذشتن از حلقه هوارادان در حالی که مخالفان وی در حال اقامه نماز بودند قصد عبور از مسیر کنار آنان را داشت که ناگهان مخالفان با ایستادن جلوی ماشین رییس جمهور مانع از حرکت شدند و شعار مرگ بر آمریکا سر دادند.

در این هنگام یکی از مخالفان کفش خود را به سمت خودرو روحانی پرتاب کرد که به کسی اصابت نکرد. براساس این گزارش در حالی که مخالفان مانع عبور ماشین رییس‌جمهور شدند نیروی انتظامی تلاش کرد راه را برای عبور رییس‌جمهور باز کند و در این میان چندین نفر جلوی ماشین به زمین خوردند که با هدایت نیروی انتظامی و توقف ماشین رییس‌جمهور حادثه‌ای پیش نیامد.

محمدرضا صادق، مشاور رسانه‌های رییس‌جمهور در هنگام ورود به پاویون ریاست‌جمهوری در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر در خصوص تجمع مخالفان و موافقان در فرودگاه گفته بود که این خوب است و نشان‌دهنده آزادی است. صادق همچنین در توضیح مکالمه تلفنی حسن روحانی و اوباما خاطرنشان ساخت: تماس طرف آمریکایی با هیات ایرانی از طریق تلفن کاخ سفید روی موبایل سفیر ایران انجام شد که طی آن آقای روحانی با آقای اوباما صحبت کردند.

آخرین تماس دیپلماتیک ایران و آمریکا کی بود؟

تماس تلفنی تاریخی روحانی - اوباما اولین تماس دیپلماتیک ایران و ایالات متحده آمریکا بعد از حدود ۳۴ سال محسوب می‌شود.

به گزارش پارسینه آخرین تماس رسمی و دیپلماتیک در سطح عالی بین ایران و آمریکا مربوط می‌شود به دیدار سایروس ونس وزیر خارجه آمریکا(در دوران کارتر) و ابراهیم یزدی (وزیر خارجه دولت موقت) در مجمع عمومی سازمان ملل(۱۹۷۹) که در شهریور ۱۳۵۸ در نیویورک انجام شد. مهم‌ترین محور بحث یزدی-ونس در سال ۱۳۵۸ به موضوع استرداد محمدرضا پهلوی، شاه مخلوع بازمی گشت.

هرچند در آبان ۱۳۵۸ دیدار برژنسکی (مشاور امنیت ملی دولت کارتر) با بازرگان، یزدی و چمران در حاشیه سالگرد جشن انقلاب الجزایر حاشیه‌ساز شد و نهایتا به استعفای دولت موقت بازرگان منجر شد، اما آخرین تماس رسمی و دیپلماتیک در سطح وزیران خارجه به دیدار فوق‌الذکر در نیویورک بازمی‌گردد. سایروس ونس در سال ۲۰۰۲ درگذشت.

بازتاب سفر تاریخی به نیویورک