واکنش متفاوت نمایندگان مجلس به نحوه تامین منابع یارانه نقدی

دنیای اقتصاد-سیده زینب موسوی: اجرایی شدن فاز اول قانون هدفمندی یارانه‌ها که در دولت قبل کلید خورد، این روزها به دغدغه بزرگ دولت یازدهم بدل شده است. آنچه از کسری موجود در تامین منابع یارانه‌ها مطرح است دولت را بر آن داشته تا با ارائه راهکارهای خود از این مشکل عبور کند. این امر اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهور را برآن داشته تا در مراسم معارفه رییس جدید بانک مرکزی با طرح موضوع هدفمندی یارانه‌ها به عنوان یکی از چالش‌های پیش روی دولت، از وجود کسری جدی برای پرداخت یارانه نقدی خبر دهد. همچنین محمدباقر نوبخت معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رییس‌جمهور در گفت‌وگو با خانه ملت، کسب درآمد ۵۰ هزار میلیارد تومان از محل هدفمندی یارانه‌ها را که دولت بر مبنای بودجه ۹۲ مکلف به کسب آن است منتفی دانست و بر تقلیل هزینه‌ها متناسب با این درآمد در شرایط موجود تاکید کرد. اهمیت این موضوع تا جایی است که دولت خواستار اصلاحاتی در بودجه ۹۲ برای برون‌رفت از این مشکل شده است. در این میان ارائه برخی راهکارها نظرات مثبت یا منفی برخی نمایندگان مجلس را در پی داشته است. برخی حذف دهک‌های بالا را مثبت ارزیابی کرده‌اند و برخی دیگر آن را دور از عدالت خوانده‌اند.

عزت‌الله یوسفیان ملا، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با منفی ارزیابی کردن حدف سه دهک بالا به خبرنگار پارلمانی دنیای اقتصاد گفت: درآمد حاصل از منابع ملی از جمله نفت به گروه خاصی اختصاص ندارد و برای همه مردم است و تمام جامعه از آن سهم دارند. حذف دهک‌ها با عدالت سازگار نیست. وی با زیر سوال بردن دهک‌بندی جامعه به طور کلی گفت: در قانون حرفی از دهک به میان نیامده و این امری من درآوردی است. این عضو کمیسیون برنامه و بودجه همچنین استفاده از صندوق توسعه ملی را برای رفع کسری موجود امری غلط و به ضرر کشور خواند و تصریح کرد: بدون تعارف باید گفت همه راهکارهای ارائه شده از سوی دولت غلط است. با این راهکارها جز آنکه از هدف قانون هدفمندی دور شویم چیزی به دست نمی‌آوریم. یوسفیان ملا درباره کسری موجود در تامین منابع یارانه‌ای یادآور شد: به طور کلی قرار است پرداخت یارانه‌ها از محل درآمدی صورت گیرد که از فروش حامل‌های انرژی کسب می‌شود. اگر فقط این درآمد در قالب یارانه‌ نقدی بین افراد جامعه بازتوزیع می‌شد سهم هر فرد ۲۲هزار تومان بود. دولت قبل بیش از این سهم، به افراد یارانه می‌پرداخت و از منابع مختلف برای اجرای این پروژه استفاده می‌کرد. وی با بیان اینکه در حال حاضر اگر دولت بخواهد به دلیل کسری قابل توجه در بودجه یارانه‌ها، یارانه‌ها را به صورت واقعی بین مردم توزیع کند با فشار افکار عمومی مواجه می‌شود، گفت: دولت در صورت افزایش قیمت حامل‌های انرژی از جمله بنزین هم با فشار جامعه روبه‌رو خواهد شد و این امور نرخ تورم را بالا می‌برد. یوسفیان ملا با غیرواقعی خواندن اطلاعات اقتصادی به‌دست‌آمده از خانوار یادآور شد: در دولت گذشته جمع‌آوری اطلاعات اقتصادی از خانوار هدفمند نبوده و این امر باعث شد تا قانون هدفمندی یارانه‌ها به خوبی نتواند هدف خود را دنبال کند. همچنین ابراهیم نکو عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد با بیان اینکه اقدام به حذف دهک‌های بالای جامعه، اقدامی انقلابی است، گفت: با حدف سه دهک بالا، درآمد حاصل از این حذف به سمت دهک‌های آسیب‌پذیر سرازیر می‌شود. نکو با اشاره به این نکته که مشکل کسری بودجه برای تامین منابع یارانه‌ها به دلیل عدم اجرای صحیح فاز اول صورت گرفته است، یادآورشد: شیوه‌هایی که دولت به کار خواهد بست به گونه‌ای باشد که اجرای این قانون به نفع همه جامعه به وی‍ژه اقشار آسیب‌پذیر باشد و از سوی دیگر چوب حراج به منابع کشور نخورد.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه راهکارها نباید به گونه‌ای باشد که به منابع کشور لطمه بخورد. و سایر بخش‌های جامعه را به معطلی نکشاند، تاکید کرد: آزادسازی تدریجی نرخ حامل‌های انرژی و برخی کالاها از بهترین شیوه‌های تامین منابع یارانه‌ها است. این شیوه در شرایط فعلی اقتصادی بسیار آسیب‌زننده است و همین امر کار را برای دولت و اتخاذ تصمیم درباره جبران کسری موجود سخت می‌کند. جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد، درباره جمع‌آوری دوباره اطلاعات خانوار، با بیان اینکه دیگر نیازی به جمع‌آوری اطلاعات از خانوار به گونه‌ای که قبلا انجام شد نیست، گفت: شیوه قبلی نشان داد که اطلاعات درست از خانوار به دست نمی‌آید و این بار دولت باید برای جمع‌آوری اطلاعات مالی افراد از پایگاه‌های داده‌ای خود استفاده کند چراکه این روش دسترسی به اطلاعات موثق را میسر می‌کند. وی با بیان اینکه احتمال دارد با حذف دهک‌های بالا کسری موجود در منابع یارانه‌ها رفع شود، گفت: اختصاص یارانه اقشار پردرآمد به اقشار پایین درآمدی در قالب قانون موجود امکان‌پذیر است، اما راه درست این است که دولت برای اصلاح قیمت‌ها به دنبال راه حل باشد. عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره احتمال افزایش سهم بخش تولید از هدفمندی یارانه‌ها نیز اضافه کرد: منابعی که در حال حاضر به عنوان یارانه نقدی بین مردم توزیع می‌شود پاسخگوی کل این بخش نیست مگر اینکه دولت یارانه دهک‌های بالاتر را حذف کند تا بتواند بخشی از آن را به بخش‌های تولیدی پرداخت کند.