کنث کاتزمن کارشناس خاورمیانه در کنگره آمریکا
شانس فرمول تعلیق غنیسازی در برابر تعلیق تحریمها زیاد است
دنیایاقتصاد- پس از توصیه نامه ۱۳۱ عضو مجلس نمایندگان آمریکا به دادن فرصت دیپلماسی و اختلاف نظر کنگره و اوباما بر سر زمانبندی تحریمهای جدید، مجلس نمایندگان آمریکا دور جدید تحریمها و طرح به صفر رساندن صادرات نفت ایران را به تصویب رساند. مسالهای که بهزعم تحلیلگران سیاسی در این برهه زمانی اقدامی نابخردانه محسوب میشود. در این بین با روی کار آمدن دولت حسن روحانی و تلاش برای انتقال پرونده هستهای به وزارت خارجه، امید به حل مساله هستهای ایران افزایش پیدا کرده است. کنث کاتزمن، کارشناس امور خاورمیانه در بخش تحقیقات کنگره آمریکا در گفتوگو با دیپلماسی ایرانی بر این باور است که باوجود دشواریها و موانع پیش رو، فرمول تعلیق تحریمها در برابر تعلیق غنیسازی میتواند به نتیجه برسد. او اخیرا راهکارهای پیش روی اوباما برای تعدیل تحریمها علیه ایران را پیشنهاد کرده است.
کاتزمن در خصوص شکست الگوی مذاکرات هستهای در چارچوب گروه ۱+۵ میگوید: من نمیتوانم در اینجا توصیه داشته باشم. اما آنچه میتوانم بگویم این است که دولت آمریکا همچنان به روند مذاکرات گروه ۱+۵ متعهد است و احتمالا این گفتوگوها در ماه سپتامبر از سرگرفته خواهد شد. از سوی دیگر تاکنون بحث متوقف کردن این روند در آمریکا مطرح نشده است، هرچند که موضوع مذاکرات مستقیم با ایران همواره وجود داشته اما هنوز قطعی نیست.
کارشناس کنگره آمریکا در خصوص تاکید روحانی و ولایتی بر ادامه غنیسازی و اینکه میتوان به مذاکرات امیدوار بود، معتقد است: آمریکا تا کنون برخی پیشنهادها را که برای محدودیت غنیسازی در ایران ضروری بوده، ارائه داده است. موضوع محدودیت فعالیتهای غنیسازی است و این در حالی است که ایران بر حق غنیسازی اورانیوم در خاک خود تاکید دارد. بنابراین این مسالهای پیچیده است که حل آن دشوار خواهد بود.
کنث کاتزمن در مورد چگونگی عملکرد قانون تحریمها میگوید: روسای جمهور آمریکا به طور تاریخی حدودی از اختیارات برای کاهش تحریمها علیه یک کشور را داشته اند. باوجود چندگانه بودن تحریمهای اجرایی علیه ایران، این موضوع نیز با سابقه تاریخی تحریمهای آمریکا علیه دیگر کشورها چندان متفاوت نیست. استانداردهای دولت اوباما برای تعدیل تحریمها بسیار بالا است. برای مثال، تعلیق قانون تحریمهای آمریکا علیه ایران به تاییدیه رییسجمهور نیاز دارد که نشان دهد ایران تلاشها به منظور دستیابی به سلاح هستهای و کشتار جمعی و موشکهای دوربرد را متوقف کرده است. همچنین رییسجمهور آمریکا باید ثابت کند که به موجب گامهای برداشته شده از سوی ایران، نام این کشور از فهرست کشورهای حامی تروریسم بیرون آمده و دیگر جمهوری اسلامی تهدیدی ویژه را متوجه امنیت ملی آمریکا یا متحدانش نمیکند. در حالی که استانداردهای کاهش تحریمها بالا است، برخی کشورهای در حال همکاری با ایران از معافیتهایی بهرهمند شدهاند که رییسجمهور آمریکا آنها را در نظر گرفته است. البته استانداردهای مورد نظر برای ارائه چنین معافیتهایی در سالهای اخیر متغیر بوده و گاهی دولت باید ثابت میکرده که اعمال این معافیتها منافع و امنیت ملی آمریکا را به خطر نمیاندازد. برخی بر این باورند که دستیابی به توافقی با ایران که عدم ورود این کشور به باشگاه هستهای از طریق آن تضمین شود، میتواند امنیت ملی آمریکا را حفظ کند و این توجیهی برای استفاده از معافیتها است.
کاتزمن در ارتباط با مکانیسمهای دیگری که میتواند تحریم را محدود کند، معتقد است: اختیارات مضاعف دیگری وجود دارد که رییسجمهور میتواند در جهت تعدیل تحریمها از آنها استفاده کند. برخی قوانین تحریمی آمریکا به دولت امکان میدهد سقفی برای اعمال آنها در نظر بگیرد. برای مثال، در قانون تحریمهایی که شامل مجازات بانکهای خارجی در ارتباط با بانک مرکزی ایران میشود، میزان این همکاری مشخص نشده و دولت میتواند برای معافیت از تحریمها هر سقفی را در نظر بگیرد. به طور مشابه، در قانون دیگری که در آن باید اطلاعات معتبری در مورد نقض تحریمها ارائه شود، تعریفی از این اطلاعات معتبر مطرح نشده و به همین دلیل دولت فضای مانوری در تعریف این عبارت دارد. همچنین در قانون دیگری، بانکهای خارجی در صورتی که تبادل مالی قابل توجه با بانکهای تحریم شده ایران و سپاه پاسداران داشته باشند، مجازات میشوند. اما مشخص نشده که این تبادل مالی باید چقدر باشد تا تحریمها شامل این بانکها شود. باوجود دشوار بودن تجدید نظر در قانون تحریمهای ایران، دولت همچنان اختیاراتی دارد و میتواند از قدرت مانور خود در کاهش تحریمها به نحوی استفاده کند که راه را برای توافق مذاکرهای بگشاید.
کاتزمن در خصوص تفاوت دولت روحانی با دولت احمدینژاد گفت: دولت روحانی با دولت احمدینژاد متفاوت است. احمدینژاد رییسجمهوری با ایدههای رادیکال بود که از نابودی اسرائیل سخن میگفت. او موضعگیریهای تندی نیز علیه دولت آمریکا داشت. به گمان من آقای روحانی میخواهد در جهت متفاوتی حرکت کند. او به دنبال تعدیل چهره ایران است و روابط تهران را با جامعه بینالمللی احیا کند. او میخواهد مشکلات موجود در روابط ایران با جهان خارج را بهبود ببخشد. کارشناس خاورمیانه در کنگره آمریکا در خصوص انتخاب محمد جواد ظریف اظهار کرد: او را از نزدیک میشناسم و او نیز با من آشنایی دارد.
او مرد جمهوری اسلامی است و به طور حتم اقدامی را مغایر با چارچوبهای جمهوری اسلامی انجام نخواهد داد. ظریف جامعه و سیاست آمریکا را به خوبی درک میکند. او سفیر ایران در سازمان ملل در نیویورک بوده و مقامات زیادی را در ساختار سیاسی ایالات متحده میشناسد. بنابراین او از اصول و مبنای مواضع آمریکا در مورد مساله هستهای ایران آگاه است و حضور او در راس وزارت خارجه ایران میتواند کارآمد باشد.
ارسال نظر