دومین سیگنال مثبت کنگره آمریکا به ایران

لایحه جدید تحریم علیه ایران به تعویق افتاد آیا بادهای موافق وزیدن گرفته است؟ از مذاکره مستقیم با آمریکا تا تعویق تحریم‌ها دنیای‌اقتصاد- پس از نامه نمایندگان کنگره آمریکا به اوباما مبنی بر استفاده از فرصت انتخاب روحانی و تلاش برای مذاکرات مستقیم، در اقدام تازه کنگره آمریکا ارسال قانون تحریم سالانه ایران به کاخ سفید را به دلیل آنچه «ملاحظات خاص» عنوان شده، به تعویق انداخت. همزمان اخباری مبنی بر احتمال مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا در نیمه دوم سال ۲۰۱۳ از سوی معاون پیشین وزیر امور خارجه آمریکا در امور سیاسی مطرح شده است. اخباری که همگی فضای مثبتی را در فضای سیاست خارجی با روی کار آمدن حسن روحانی ترسیم می‌کنند. دیروز خبرگزاری مهر، به نقل از روزنامه آمریکایی واشنگتن پست در گزارشی نوشت:کنگره آمریکا در گذشته قانون تحریم‌های بیشتر علیه ایران را در تابستان به کاخ سفید ارسال می‌کرد، اما تاکنون هیچ دلیل خاصی به طور رسمی برای تعویق ارسال این قانون اعلام نشده است. در سال‌های اخیر هر تابستان به معنی افزایش تحریم‌ها علیه ایران بوده است. تحریم‌هایی که نخست طرح آن از کنگره به کاخ سفید می‌رفت و پس از چند ماه با امضای اوباما به قانون لازم‌الاجرا تبدیل می‌شد. از این رو این دومین اقدام مثبت کنگره طی روزهای اخیر محسوب می‌شود. پیش‌تر نیز شماری از مقامات و سفیران سابق آمریکا با ارسال نامه‌ای به اوباما از وی خواستند با تهران مذاکره مستقیم داشته باشد و همزمان با مراسم تحلیف روحانی برای وی پیام تبریک ارسال کند. در همین ارتباط نیکلاس برنز معاون پیشین وزیر امور خارجه آمریکا در امور سیاسی این احتمال را مطرح کرد که دیپلمات‌های آمریکایی و ایرانی در نیمه دوم سال ۲۰۱۳ برای اولین بار پس از ۳۴ سال با یکدیگر بر سر میز مذاکرات مستقیم بنشینند. به گزارش خبرگزاری ایسنا، نیکلاس برنز، در مقاله‌ای با عنوان «سرگردانی آمریکا -اسرائیل درباره ایران» که بر روی وب سایت تایمز ریکورد قرار گرفت به سخنان اخیر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در گفت‌وگو با شبکه خبری سی.بی.اس‌ در رابطه با ایران پرداخت. وی بخش‌هایی از سخنان نتانیاهو را تایید کرد، اما افزود که نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در این باره اغراق می‌کند. برنز در این مقاله نوشت که بخش عمده‌ای از آنچه نتانیاهو می‌خواهد که شامل تحریم سنگین و تهدید به زور است، توسط باراک اوباما و جورج بوش، روسای جمهور فعلی و پیشین آمریکا به اجرا درآمده است. هیچ کارشناس متبحری هم پیش‌بینی نمی‌کند که ایران در سال ۲۰۱۳ به سلاح هسته‌ای دست یابد. بنابراین اکنون زمان دیپلماسی است و دلیلی برای کوبیدن بر طبل جنگ وجود ندارد. برنز در پایان مقاله خود معتقد است که همچنان امکان رسیدن به توافق با ایران از طریق مذاکره، بر یک جنگ عجولانه با پیامدهایی غیرقابل پیش‌بینی برای آمریکا، اسرائیل، مردم ایران و خاورمیانه آشفته ارجحیت دارد. روحانی شانسی برای معامله هسته‌ای پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری از همان آغاز، بحث اعمال تحریم‌ها علیه ایران و تاثیر آن بر دیپلماسی با دولت جدید را زیر سوال برد و بسیاری از مقامات سابق و کنونی در ایالات متحده به اوباما توصیه کردند دست کم تحریم‌های تازه‌ای را علیه جمهوری اسلامی اعمال نکند تا فرصتی برای آزمودن عزم روحانی در توافق با جامعه بین‌المللی ایجاد شود. در این خصوص خبرگزاری رویترز به نقل از یک دیپلمات غربی گزارش داد که از نظر ۱+۵ احتمال دارد حسن روحانی در قبال مصالحه در بحث هسته‌ای انعطاف‌پذیرتر باشد. به گزارش «ایسنا»، این دیپلمات غربی در سخنان خود گفت که حسن روحانی با وعده احیای اقتصاد، پیروز انتخابات شد و در ماه‌های آینده برای عمل به این وعده تحت فشار خواهد بود. انتخاب روحانی می‌تواند فرصتی را فراهم کند و ما انتظار داریم که شاهد تغییری در لحن باشیم. اظهارات این دیپلمات در حالی مطرح می‌شود که هفته گذشته دیپلمات‌های ارشد شش کشور برای هماهنگی درباره ایران با یکدیگر در بروکسل دیدار کردند. این دیپلمات در ادامه افزوده است که با توجه به سابقه روحانی در مذاکرات هسته‌ای احتمالا او در مقایسه با احمدی‌نژاد در دیپلماسی هسته‌ای بیشتر دخیل خواهد بود؛ چرا که روحانی علاقه خاصی به پرونده هسته‌ای دارد و آن را خیلی خوب می‌شناسد. با این حال بسیاری از کارشناسان عرصه دیپلماتیک معتقدند با جو مثبتی که در فضای بین‌المللی به وجود آمده است، برای کنگره و دولتمردان آمریکایی یک اشتباه استراتژیک خواهد بود که فرصت ناشی از پیروزی روحانی در انتخابات را از دست بدهند. در واقع از این فرصت می‌توان برای پیشرفت در جهت یک توافق معتبر استفاده کرد. واکنش عراقچی به مذاکره مستقیم ایران و آمریکا سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در ارتباط با مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا که مدتی است از سوی مقامات سابق و کنونی آمریکا مطرح می‌شود، گفته: هیچ تحولی درباره موضوع مذاکره مستقیم ایران و آمریکا رخ نداده است. سیدعباس عراقچی در گفت‌وگو با «ایسنا»، درباره اظهارات نیکلاس برنز معاون پیشین وزیر امور خارجه پیشین آمریکا مبنی بر احتمال برگزاری مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا در نیمه دوم سال ۲۰۱۳ خاطرنشان کرد: درباره انجام مذاکره مستقیم هیچ موضوع جدیدی مطرح نشده است، گمانه‌زنی‌هایی که از طرف‌های مختلف یا توسط افراد یا موسسات مطالعاتی مختلف مطرح می‌شود، هیچ مبنای مشخصی ندارد و از سوی دولت جدید هم تصمیمی در این خصوص گرفته نشده است. برای تصمیم‌گیری درباره هرگونه مذاکره‌ای بین ایران و آمریکا منتظر تغییر در رویکردها و رفتارهای طرف آمریکایی هستیم.