دنیای‌اقتصاد- مرجان توحیدی: دامنه انتخابات ایران به ایرلند شمالی یعنی محل برگزاری اجلاس جی ۸ (هشت کشور صنعتی جهان) رسید. آنجا که اوباما و ولادیمیر پوتین رییس‌جمهور روسیه نسبت به انتخاب حسن روحانی محتاطانه ابراز خوشبینی و امیدواری کردند. خوش‌بینی و امیدواری به در پیش گرفتن گفت‌وگوهایی که حل مساله هسته‌ای ایران را ممکن سازد. ایالات متحده گرچه پیشتاز ارسال پیام‌های مختلف به ایران پس از برگزیده شدن حسن روحانی به عنوان رییس‌جمهور منتخب مردم بوده، اما این بار بالاترین مقام این کشور یعنی باراک اوباما وارد میدان شده و از نشانه‌های امیدواری برای حل مساله هسته‌ای ایران سخن می‌گوید. اوباما اگرچه انتخاب حسن روحانی را ناشی از این می‌داند که ایران می‌خواهد مسیر متفاوتی را طی کند، اما در عین حال درباره تغییر در مسیر هسته‌ای کشور ابراز تردید می‌کند. شاید خوش بینی محتاطانه اوباما هم ناشی از همین موضوع باشد. هرچند که حسن روحانی در اولین کنفرانس مطبوعاتی خود تاکید کرد که آمریکا باید تمام حقوق حقه ایران از جمله حقوق هسته‌ای را به رسمیت بشناسد و سیاست‌های یکجانبه گرایی و زورمدارانه خود را در قبال ایران کنار بگذارد. البته او در عین حال خاطرنشان کرد که خواهان افزایش تنش نخواهد بود و به شفافیت بیشتر در عرصه هسته‌ای رو خواهد آورد. در کنار این اعلام موضع اولین رییس‌جمهور منتخب، ایالات متحده به همراه اروپا تاکنون سیگنال‌های مثبتی را در پیام‌های تبریک خود خطاب به روحانی ارسال کرده‌اند و در محور مشترکی این انتخاب رامصداق حرکت ایران در مسیری متفاوت ازگذشته قلمداد کرده و به همین واسطه هم بر ادامه گفت‌وگو‌ها با ایران بر سر پرونده‌های بین‌المللی و در مهم‌ترین آنها یعنی پرونده هسته‌ای شده‌اند. پیام‌هایی که ایران هم آن را مثبت ارزیابی کرده است. مقامات ایالات متحده که ظرف چند روز گذشته انتخاب مردم ایران را تحسین کرده و گاه آن را شجاعانه توصیف کرده‌اند، البته منتظرند تا ببینند ظرف ماه‌های آینده چه تغییراتی در عمل روی خواهد دادو این در حالی است که تا پیش از این لحن این کشورها و به طور ویژه ایالات متحده طور دیگری بود. آنها اگرچه از روند دیپلماتیک در پرونده هسته‌ای دفاع می‌کردند، اما همچنان تاکید داشتند که همه گزینه‌ها از جمله گزینه نظامی روی میز خواهد بود وفرصت زیادی را برای باز بودن پنجره دیپلماسی به روی ایران در نظر نداشتند. اکنون با انتخاب روحانی،ظاهرا پنجره دیپلماسی مدت زمان بیشتری به روی ایران گشوده خواهد بود دست کم تا زمانی که دولت جدید مستقر شود و روحانی در پاستور جای بگیرد و وعده‌های تبلیغاتی‌اش را عملیاتی کند. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران هم دیروز در پاسخ به «دنیای‌اقتصاد» درباره تغییر لحن رهبران جهان در پیام‌های تبریکشان به روحانی تاکید کرد: «حماسه و حضور گسترده مردمی و بلوغ و نشاط سیاسی در جامعه ما خود به خود عزت و اقتدار و صلابت ایران را در عرصه بین‌الملل و منطقه نشان می‌دهد و این مساله را در پیام‌های رهبران جهان به ملت و رییس‌جمهور منتخب ایران نشان می‌دهد و امیدواریم این روند به افزایش همکاری‌های ایران در منطقه کمک کند و مطمئن هستیم از برکات انتخابات ۲۴ خرداد، افزایش اعتبار ایران در عرصه منطقه‌ای و بین‌المللی است.» با این حال اگرچه جامعه بین‌الملل واکنش‌های مثبتی را به این انتخاب نشان داده؛ اما از تغییر رویکرد خود در قبال ایران سخنی به میان نیاورده است. چه سخنگوی وزیر خارجه ایالات متحده گفته است که غرب همچنان بر سر پیشنهادهایی که در مذاکرات ماه آوریل (آلماتی یک و دو) پافشاری خواهند کرد و منتظر پاسخ ایران به این پیشنهادها هستند. با این حال روحانی گفته که معتقد است مذاکرات با ۵+۱ باید به صورت فعال‌تر ادامه پیدا کند. اولاند: انتخاب روحانی یک نقطه عطف بود پس از برگزاری اولین کنفرانس مطبوعاتی رییس‌جمهور منتخب، در ادامه واکنش‌ها به انتخاب روحانی این بار مقامات اول ایالات متحده وروسیه و البته فرانسه وارد میدان گمانه‌زنی‌ها درباره پیام این انتخاب شدند و اجلاس جی هشت این فرصت را برای آنها فراهم کرد. فرانسوا اولاند، رییس‌جمهور فرانسه که در حاشیه اجلاس سران گروه «جی ۸» صحبت می‌کرد، این انتخابات را نقطه عطف جدیدی برای توسعه ایران دانست. وی در این مورد گفت: به عقیده من اگر ایران خواست و اراده‌ کافی داشته باشد، انتخابات می‌تواند نقطه عطف جدیدی در توسعه این کشور باشد. همچنین رییس‌جمهور آمریکا در حاشیه اجلاس گروه هشت کشور صنعتی بزرگ جهان با ولادیمیر پوتین، همتای روس خود ملاقات و اولین واکنش را در کنفرانس خبری مشترک خود با رییس‌جمهورروسیه عنوان کرد. به طوری که باراک اوباما در اولین واکنش مستقیم خود نسبت به انتخاب حسن روحانی به عنوان رییس‌جمهور ایران «محتاطانه» ابراز خوشبینی کرد و گفت امیدوار است با اتمام این انتخابات، بتوان گفت‌وگوهایی را پیش گرفت که حل مساله هسته‌ای ایران را ممکن سازد. به گزارش «ایسنا»، ولادیمیر پوتین نیز در این کنفرانس خبری که در ایرلند شمالی برگزار شد،‌ گفت امیدوار است نتیجه انتخابات در ایران باعث شود تا فرصت‌های تازه‌ای برای حل پرونده هسته‌ای ایران فراهم آید. «ولادیمیر پوتین» همچنین تاکید کرد که روی این مساله حساب می‌کند که «حسن روحانی» رییس‌جمهوری منتخب ایران این امکان را دارد تا به حل و فصل مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای این کشور کمک کند. همچنین به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رویترز «باراک اوباما» همچنین در مصاحبه با «چارلی رز» درباره انتخابات ایران گفت: ایرانی‌ها با این انتخاب مسیر متفاوتی را می‌خواهند طی کنند؛ اما هنوز مشخص نیست که آیا این انتخاب موجب تغییر در فعالیت هسته‌ای این کشور می‌شود یا خیر. رییس‌جمهور آمریکا در ادامه گفت: آمریکا و متحدانش خواهان ادامه مذاکرات با ایران در خصوص برنامه هسته‌ای این کشور هستند، تا زمانی‌که ایران متوجه این قضیه بشود که تا ثابت نکند که به دنبال سلاح اتمی نیست تحریم‌های بین‌المللی لغو نمی‌شوند. اوباما تاکید کرد: تا زمانی‌که این فهم در مورد اصول مذاکرات شکل بگیرد فکر می‌کنم هیچ دلیلی برای اینکه ما در این راه پیش نرویم وجود ندارد. اوباما با اشاره به پیروزی حسن روحانی در انتخابات روز جمعه ۲۴ خرداد گفت: فکر می‌کنم که مردم ایران می‌خواهند مسیر متفاوتی را طی کنند. آنها افرادی را که در هیچ کجا هیچ وعده‌ای نمی‌دادند، کنار زدند و مشخص است که با این انتخاب ایرانی‌ها خواستار تعامل با جهان در مسیری مثبت هستند. اوباما همچنین با اشاره به اینکه رهبری ایران همچنان امور اصلی را در اختیار دارد، گفت: با وجود رقم خوردن این نتیجه ما منتظر خواهیم بود تا ببینیم که این تغییر در طی هفته‌ها، ماه‌ها و سال‌های آتی چگونه عمل خواهد کرد. رییس‌جمهور آمریکا تاکید کرد: فکر می‌کنم که ایرانی‌ها تصمیم گرفته‌اند به خواسته ما برای تعامل جدی‌تر پاسخ بگویند. از سوی دیگر بریتانیا که در وضعیت قطع روابط با ایران به سر می‌برد، هم ابراز امیدواری کرد که دولت جدید ایران برای رسیدن به راه حل از طریق مذاکره درباره برنامه هسته‌ای تلاش کند. به گزارش «ایسنا»، ویلیام هیگ، وزیر امور خارجه انگلیس در برابر پارلمان کشورش گفت که امیدوار است تهران «به تعامل جدی» با غرب درباره برنامه هسته‌ای وارد شود. وی ادامه داد: اگر ایران آماده باشد این گزینه را انتخاب کند، ما آماده‌ایم با حسن نیت پاسخ دهیم. هیگ ادامه داد: تعهد ما به دنبال کردن یک راه‌حل دیپلماتیک مسالمت‌آمیز برای این مشاجره صادقانه است. پیشنهادهای هسته‌ای تغییر می‌کنند؟ در سوی دیگر جنیفرپساکی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایالات متحده هم اگرچه با اینکه از انجام گفت‌وگوهای هسته‌ای جدید با ایران استقبال کرده، اما تاکید کرد که واشنگتن و شرکای بین‌المللی‌اش ابتدا پاسخ ایران به پیشنهادشان در ماه آوریل برای لغو تحریم‌ها در ازای مصالحه هسته‌ای ایران را خواستارند. پساکی گفت که آمریکا پیشنهاد هسته‌ای قبلی را که به ایران ارائه شده تغییری نمی‌دهد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با اشاره به پیشنهاد آوریل ۵+۱ به ایران افزود: توپ در زمین ایران است. بخشی از پیشنهادهای مذاکرات آلماتی معطوف به تعلیق شش ماه غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصدی بود. موضوعی که لاوروف وزیر خارجه روسیه مدعی شده است که ایران آمادگی آن را دارد و بر همین اساس هم او ، خواستار واکنش مناسب غرب در این زمینه شد. به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از شبکه خبری «راشاتودی»، او گفت که پایان کار غنی‌سازی اورانیوم ۲۰ درصد می‌تواند به کمتر شدن تنش‌ها کمک کند. این در حالی است که «حسن روحانی» رییس‌جمهور منتخب ایران در نشست خبری خود در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره این مورد گفته بود که دوران توقف غنی‌سازی اورانیوم به سر آمده است. سیدعباس عراقچی هم تاکید کرد که با تغییر رییس دولت، تغییری در سیاست خارجی ایران به وجود نمی‌آید. او گفت که سیاست خارجی ایران از اصولی پیروی می‌کند که منبعث از منافع و اصول و ارزش‌های کشور و بر اساس چارچوب و ارشادات مقام معظم رهبری است. او ادامه داد: این اصول پابرجا است، اما دولت‌ها با توجه به مسوولیتی که دارند شیوه‌های مختلفی را اتخاذ می‌کنند و مطمئنیم همان طور که آقای روحانی فرمودند ملاک و معیار حقوق ملت ایران است که در هر شرایطی هر دولتی خود را مصمم به آن حقوق می‌داند. مذاکرات رسمی هسته‌ای در دولت رسمی در کنار دعوت‌ها از ایران برای انجام گفت‌وگو‌های جدید هسته‌ای، برخی از گمانه‌ها مبنی بر آغاز گفت‌وگو‌ها با ایران قبل از استقرار دولت جدید بود. عباس عراقچی، اما تاکید کرد که مذاکرات رسمی با دولت رسمی صورت خواهد گرفت. سخنگوی وزارت خارجه گفت: تمایل دولت‌های غربی برای ادامه مذاکره را از طریق رسانه‌ها شنیده ایم، هیچ چیز رسمی اعلام نشده است و طبیعی است که ادامه مذاکرات به زمان روی کارآمدن دولت جدید موکول شود. ممکن است تماس‌هایی بین مقامات شکل بگیرد، اما مذاکرات رسمی با دولت‌های رسمی خواهد بود. کاترین اشتون سرپرست مذاکره‌کنندگان ۵+۱ با ایران هم اعلام کرده است که ما اکنون منتظر برقراری دولت جدید ایران خواهیم ماند و من به تلاش‌هایم برای درخواست از ایران به منظور همکاری نزدیک با من و جامعه اروپایی با هدف اعتمادسازی نسبت به ماهیت برنامه هسته‌ای‌شان ادامه خواهم داد. در همین حال برخی از دیپلمات‌ها در وین هم خبر داده‌اند که دور جدید گفت‌وگو‌های ایران وآژانس قرار است بعد از استقرار دولت جدید و تغییر تیم مذاکره‌کنندگان پی گرفته شود اما عراقچی در نشست خود با تاکید بر اینکه همواره آماده مذاکره است خاطرنشان کرد که هنوز تاریخ جدیدی قطعی نشده است.

خوش‌بینی محتاطانه اوباما به انتخاب روحانی