دنیای اقتصاد- مرکز پژوهش‌های مجلس در اظهارنظری کارشناسی اعلام کرد: این تصور که با افزایش نرخ ارز مشکل صادرات در ایران حل خواهد شد، بسیار خوشبینانه، غیرواقعی و برخلاف شواهد تجربی است. دفتر مطالعات برنامه و بودجه مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «تحلیل وضعیت اقتصادی کشور» مجموعه‌ای از مطالعات مهم انجام شده درباره اثرگذاری نرخ ارز بر تراز تجاری را بررسی کرد. در این گزارش که روز گذشته منتشر شد، بازوی پژوهشی مجلس اعلام کرد: آن چه باید مورد توجه سیاست‌گذاران در حوزه ارزی قرار بگیرد آن است که اگر چه افزایش نرخ ارز می‌تواند انگیزه‌ای در جهت بهبود صادرات غیرنفتی و تراز تجاری ایجاد کند، ولی این تصور که با افزایش نرخ ارز مشکل صادرات در ایران حل خواهد شد، بسیار خوشبینانه، غیرواقعی و برخلاف شواهد تجربی است. این گزارش با اشاره به اینکه نتایج حاصله با توجه به بررسی همه مباحث تئوریک و تجربی مطرح شده در گزارش، به دست آمده است، در بخش نتیجه‌گیری و توصیه‌های سیاستی، می‌افزاید: به نظر می‌رسد، برخی سیاست‌های غیرقیمتی همچون تغییرات ساختاری در اعطای تسهیلات و اعتبارات، توسعه بیمه‌ها، سیاست‌های حمایتی از سرمایه‌گذاری‌ها، بهبود فضای کسب و کار، تکیه بر تولیدات با مزیت نسبی بالاتر به دلیل افزایش رقابت‌پذیری در صحنه بین‌المللی به اندازه تغییرات نرخ ارز در بهبود تراز تجاری کشور اهمیت دارند. این گزارش با بررسی وضعیت اقتصادی کشور و اثرگذاری نرخ ارز بر تراز تجاری ادامه می‌دهد: نرخ ارز و سیاست‌گذاری‌های ارزی در ایران، همواره یکی از چالش‌های اصلی اقتصاد کشور بوده است. نکته حائز اهمیت آگاهی از آن است که تغییرات در نرخ ارز، مجموعه‌ای از تغییرات متفاوت و چه بسا متضاد را در بخش‌های داخلی و خارجی اقتصاد به همراه دارد که برآیند آن می‌تواند عملکرد اقتصاد کشور را تحت تاثیر قرار دهد. مرکز پژوهش‌های مجلس همچنین می‌افزاید: تعیین نرخ ارز نقش موثری در صادرات و واردات و به تبع آن تنظیم و تعدیل تراز تجاری کشور دارد. این اثرگذاری به خاطر نقشی است که این نرخ در تعیین قدرت رقابتی تولیدکنندگان داخلی در برابر رقبای خارجی در بازارهای داخلی و خارجی ایفا می‌کند که همه این عوامل در نهایت آثار خود را در میزان تولید و اشتغال بر جای می‌گذارند. نرخ ارز، همچنین بر سطح عمومی قیمت‌ها و به تبع آن بر تورم اثرگذار است که این نیز خود از جهتی دیگر می‌تواند بر قدرت رقابتی تولیدکنندگان و سطح تولید و اشتغال اثرگذار باشد، لذا با توجه به پیامدهای گسترده تغییر نرخ ارز در عملکرد اقتصادی کشور، تعیین نرخ ارز و سیاست‌گذاری‌های ارزی از اهمیت بالایی برخوردارند. این امر در شرایط کنونی به خصوص پس از اجرای فاز اول هدفمندی یارانه‌ها، افزایش تحریم‌های بین‌المللی، جهش و نوسانات شدید نرخ ارز غیررسمی در بازار آزاد از اهمیت بیشتری برخوردار است. بازوی پژوهشی مجلس، در ادامه این گزارش می‌افزاید: یکی از مباحثی که همواره در جریان تعیین نرخ ارز ، توجه و تاکید زیادی برآن می‌شود، آثار افزایش یا کاهش نرخ ارز بر تراز تجاری است. عده‌ای با استناد به مباحث تئوریک بیان می‌کنند که برای رشد و توسعه صادرات غیرنفتی و رهایی از اقتصاد تک محصولی لازم است نرخ ارز افزایش یافته و ارزش پول ملی کاهش یابد. در مقابل عده‌ای دیگر بر این باورند که مشکل صادرات غیرنفتی ایران تنها با افزایش نرخ ارز حل نخواهد شد، بلکه چه بسا این اقدام به تنهایی، مشکلات بیشتری از جمله افزایش تورم و بی‌ثباتی در فضای کسب و کار را در پی داشته باشد. درادامه این گزارش با تشریح دیدگاه‌های تجربی و تئوریک و همچنین بررسی بیش از ۲۷ مقاله علمی- پژوهشی که در رابطه مستقیم با این موضوع بوده است، اعلام می‌کند: نتایج به دست آمده از این مقالات نشان داد که هیچ اجماع نظری در خصوص اثرگذاری نرخ ارز بر تراز تجاری در ایران وجود ندارد. به این معنا که کارهای پژوهشی انجام شده ، به نتایج گوناگونی در خصوص آثار افزایش نرخ ارز بر تراز تجاری رسیده‌اند و در برخی موارد این نتایج متفاوت و حتی متضاد بوده‌اند.