مترجم:آذر حمیدیان

آن عذرخواهی دیرهنگام و با نارضایتی زمانی انجام شد که تاحدودی تاثیرش را از دست داده بود. توماس دبروفسکی، یک مدیر ارشد بزرگ‌ترین شرکت اسباب‌بازی‌سازی جهان که امسال ۲۱میلیون اسباب‌بازی چینی را به این کشور پس فرستاد اعلام کرد:‌ شرکت متل مسوولیت همه این پس‌فرستادن‌ها را برعهده می‌گیرد و من شخصا از شما، مردم چین و همه مشتریانمان که این اسباب‌بازی‌ها را خریده‌اند عذرخواهی می‌کنم.

او این سخنان را در جلسه‌ای در پکن که در روز ۲۱ سپتامبر با لی‌چانگ‌جیانگ، رییس سازمان استاندارد چین برگزار شد، ایراد کرد، اما تنها چند ساعت بعد، شرکت متل اعلام کرد که ماهیت این جلسه «غلط توصیف شده» است. این شرکت اعلام کرد که عذرخواهی انجام شده در پکن به معنای تعظیمی در برابر مردم چین نبوده است، بلکه صرفا ابراز معذرت‌خواهی از مشتریان این شرکت در سرتاسر جهان بوده است که پیش از این هم توسط شرکت انجام شده بود.

دبروفسکی تمایل داشت با چانگ‌جیانگ بدون حضور روزنامه‌نگاران سخن گوید، اما مقامات چینی حضور خبرنگاران را شرط برگزاری جلسه اعلام کردند. چینی‌ها حس کردند که پس از ماه‌ها نسبت‌ دادن اتهامات نابجا در مورد تولیدات بی‌کیفیت به آنها، مدت‌ها است که وقت آن فرا رسیده است یک عذرخواهی از آنها در انظار عمومی انجام شود.

در روز پنجم سپتامبر شرکت متل به یک کنگره آمریکا اعلام کرده بود که محموله حاوی ۴/۱۷میلیون اسباب‌بازی که به خاطر آهن ربای کوچک این اسباب‌بازی‌ها به چین باز پس فرستاده شد، حاصل نقصان در طراحی اسباب‌بازی‌ها بود و نه نقص تولید در چین. گفته شده بود که ممکن است کودکان این آهن‌رباهای کوچک را ببلعند. شرکت متل پذیرفت که در مورد برخی دیگر از اسباب‌بازی‌هایی که به خاطر وجود مقادیر خطرناک سرب در رنگ آنها پس فرستاده شده بودند، بزرگ‌نمایی شده است و احتمال دارد این شرکت اسباب‌بازی‌هایی را که با قوانین آمریکا در مورد میزان سرب مطابقت دارند از چین دوباره بپذیرد.

جین پیرلمان، یک کارشناس آسیایی در دانشکده مدیریت بازرگانی آی‌ام‌دی می‌گوید: «متل هم یک مشکل با چین دارد و هم یک مشکل در زمینه زنجیره عرضه.» این شرکت به تولیدات ارزان‌قیمت چینی به عنوان بخش اعظم محصولات خود وابسته است. بنابراین این شرکت شاهد ضعیف شدن قدرتش هست و می‌تواند آن را با تنها یک عذرخواهی برای خود دوباره به دست آورد.

از میان حدود ۸۰۰میلیون اسباب‌بازی که شرکت متل در هر سال تولید می‌کند، بیش از دو سوم آنها در چین تولید می‌شوند و استانداردهای کیفی برای هر اسباب‌بازی به طور جداگانه تعیین می‌شود. این به معنای آن نیست که متل وظیفه کنترل مطابقت اسباب‌بازی‌ها با قوانین را دارد و یا نباید از اصول خود پیروی کند و همین نکته مشکل موجود را توضیح می‌دهد.

شرکت‌های غربی در چین در محیطی بسیار بی‌قانون مشغول فعالیتند. به سختی می‌توان قانونی موثر در آنجا یافت و تبعیت از آن را شاهد بود. یان جیانگینگ از سازمان غذا و داروی این کشور در هفته گذشته پذیرفت که «بنیان‌های نظارتی در چین هنوز ضعیفند.» در ماه اوت دولت چین اولین لایحه خود را برای نظارت بر سلامت غذا پس از مرگ ۹۶نفر بر اثر غذای مسموم در نیمه اول سال جاری، منتشر کرد. در شرایطی که مسوولیت نظارت بر سلامت غذا بین پنج وزارتخانه این کشور تقسیم شده است، هنوز شرح وظایف هر یک از این بخش‌های مشخص نیست. سوزان آرونسون از دانشگاه جورج واشنگتن می‌گوید: «چینی‌ها فرهنگ تبعیت از قانون را ندارند و وقتی ایمنی و کیفیت بر روی قیمت‌هایشان تاثیر بگذارد، آنها را نادیده می‌گیرند.»

بنابراین شرکت‌های غربی که در چین به کسب و کار مشغولند وظیفه دارند در سطح استانداردهای کشور خود کار کنند و نظارتی دقیق بر عرضه‌کنندگان خود داشته باشند. خریداران خمیر دندان یا غذای سگ‌ها، که آنها هم امسال مورد تهدید خطر ایمنی و سلامت بوده‌اند، باید بداند که بیش از یک پنجم محصولات غذایی چین در سال گذشته نتوانسته‌اند از آزمایشات سلامت که دولت آمریکا انجام داد سربلند بیرون‌ آیند. هشت نفر از مسوولان خرید فروشگاه‌های زنجیره‌ای فرانسوی کارفور به خاطر پذیرش کالاهای بی کیفیت و خطرناک از عرضه‌کنندگان آنها هم اکنون مورد بازپرسی قرار گرفته‌اند.

لمان می‌گوید چینی‌ها بر تولیدات با حجم زیاد و هزینه کم تمرکز کرده‌اند. این تصمیم آنها در فاز اول اوج‌گیری اقتصادی کشور بسیار خوب نتیجه داد. اما اکنون تولیدکنندگان می‌بایست توجه بیشتری به کیفیت، ایجاد نام تجاری، حاکمیت قانون و شفافیت داشته باشند در غیر این صورت لطمات بیشتری به عبارت‌ «تولید چین» وارد خواهد آمد. براساس نظرسنجی‌های به عمل آمده توسط نشریه مارکتینگ‌ویک سال تقریبا ۴۰درصد مصرف‌کننده انگلیسی پس از بحران پس فرستادن اسباب‌بازی‌ها توسط شرکت متل تمایلی به خرید اسباب‌بازی‌های چینی ندارند. یک فروشگاه اسباب‌بازی فروشی به نام هملیز اعلام کرده است خرید از اروپا را مورد بررسی قرار داده است. به نظر می‌رسد کریسمس امسال برای مدیران، عرضه‌کنندگان یا سهامداران شرکت متل مانند سال‌های گذشته سرورانگیز نباشد.