افزایش قیمت فرآورده‌های لبنی در آلمان

در روزهای اخیر خبرهایی مبنی بر گرانی لبنیات در آلمان منتشر شده است. دلایل مختلفی از قبیل لزوم افزایش سطح درآمد دامداران، کمبود جهانی لبنیات و گرم شدن کره زمین، برای این افزایش قیمت، ذکر می‌شود. یکی از دلایلی که برای افزایش قیمت فرآورده‌های لبنی ذکر می‌شود، این است که بهای مواد غذایی در سال‌های اخیر تغییر چندانی نداشته است. این افزایش قیمت می‌تواند به نفع دامدار هم باشد. بنابراین، برای افزایش قدرت رقابت دامداران، لازم است که هرچه سریع‌تر قیمت فرآورده‌های لبنی و گوشت افزایش پیدا کند.

طرفداران این عقیده می‌گویند که افزایش قیمت‌ها مصرف‌کننده را تحت فشار قرار نخواهند داد، زیرا دستمزدها در سال‌های اخیر افزایش داشته‌اند. از سوی دیگر افزایش قیمت مواد لبنی تنها ۳ تا ۴ یورو در ماه بر هزینه‌های خانواده اضافه می‌کند.

زون‌لایتنر از روزنامه محلی پی‌ان‌پی می‌گوید: «مواد غذایی در سال‌های اخیر به نسبت دستمزدها همواره ارزان‌تر شده‌اند». وی می‌افزاید: «هر خانواده آلمانی در حال حاضر تنها ۱۲درصد درآمد خود را صرف خرید موادغذایی می‌کند، در حالی‌که در سال‌های پس از جنگ این مقدار ۵۰درصد بود».

رقابت مشکل را حل خواهد کرد

سخنگوی اتحادیه خرده‌فروشان آلمان افزایش قیمت‌ها را مثبت ارزیابی می‌کند. به نظر وی، افزایش اندک، قدرت رقابت دامداران را بالا می‌برد. او تاکید می‌کند که در حال حاضر، مواد غذایی در آلمان نسبت به سال پیش تنها دو درصد گران شده‌اند.

بر اساس برآوردهای این اتحادیه اگر قدرت رقابت دامداران افزایش یابد، قیمت‌ها نیز در نیمه دوم سال، با آهنگ ملایم رشد خواهند کرد و از افزایش ناگهانی و جهش آنها جلوگیری خواهد شد.

کمبود جهانی فرآورده‌های لبنی

دلیل دیگری که برای این افزایش قیمت ذکر می‌شود، افزایش مصرف جهانی شیر تازه است.

تغییر نظام کشورهای کمونیستی مانند چین و شوروی سابق در سال‌های اخیر، سیل عظیمی از محصولات، از جمله فرآورده‌های لبنی را روانه بازار تشنه این کشورها کرده است.

زمانی که چین یک کشور کمونیستی بود، شیر با مجوزی خاص و تنها در اختیار افراد مسن، بیماران و نوزادان قرار می‌گرفت.

پس از اصلاحات اقتصادی در دهه ۱۹۹۰ شرکت‌هایی بودند که مایعی شیرین و شبیه به شیر تولید می‌کردند. این مایع در طعم‌های مختلف تولید می‌شد و با استقبال مردم چین هم روبه‌رو شد. امروزه در سوپر مارکت‌های این کشور شیر تازه و انواع لبنیات به وفور یافت می‌شوند.

از سوی دیگر با افزایش سطح در‌‌‌‌آمد در این کشور، مردم به مصرف بیشتر این مایع مفید روی آورده‌اند. نخست‌وزیر چین می‌گوید: «رویای من این است که هر فرد چینی - به‌ویژه کودکان - روزی نیم لیتر شیر بنوشد». دانش‌آموزان مقطع ابتدایی و راهنمایی در چین، هر روز شیر مجانی دریافت می‌کنند. طبق آمار، بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۶ مصرف شیر در این کشور ۷۶درصد رشد داشته است. پرکردن این خلاء در میان یک جمعیت میلیاردی، بدون شک در کمبود جهانی شیر تازه موثر بوده است.

اتفاق مشابهی که در قیمت ماءالشعیر افتاد. چندی پیش نیز اخباری در مورد افزایش قیمت رازک منتشر شد. رازک گیاهی است که به‌عنوان مخمر در تولید ماءالشعیر استفاده می‌شود. کارشناسان دلیل این افزایش قیمت را هم، افزایش مصرف ماءالشعیر در چین بیان کردند.

علاوه براین، چین با افزایش تولید، خود را به عنوان سومین تولیدکننده فرآورده‌های لبنی - پس از آمریکا و هند - به جهان معرفی کرده است. با این تفاصیل حجم زیادی از شیر تازه جهان، باید وارد کارخانجات این کشور شود.

عطش مشابهی برای شیر و مواد لبنی دیگر، در کشورهای تازه‌وارد به اتحادیه اروپا نیز وجود دارد. این کشورها هم تلاش می‌کنند سطح زندگی، سلامت و بهداشت را به استانداردهای اروپایی نزدیک کنند. استانداردهای جدید و افزایش سطح درآمد، وضعیتی مشابه چین را در این کشورها رقم زده است.

گازهای گلخانه‌ای و افزایش قیمت لبنیات

نکته قابل تامل دیگر، مساله گرم شدن کره زمین است. علوفه بیشتر و مرغوب‌تر برای دام، در مناطق معتدل آب‌وهوایی تولید می‌شود.‌ با توجه به این نکته، بخش وسیعی از کره زمین فاقد پتانسیل لازم برای تولید انبوه شیر است. البته مشکلات ناشی از گرم شدن کره زمین هم به این مشکل دامن زده و مناطق بیشتری را از این گردونه حذف کرده است.

موضع‌گیری دولت آلمان

از سوی دیگر، افزایش قیمت شیر در آلمان منتقدانی هم دارد. وزیر کشاورزی این کشور معتقد است که نباید به بهانه افزایش هزینه‌های تولید و کمبود جهانی، به مصرف‌کننده فشار وارد شود. البته دولت آلمان تنها در حد یک منتقد باقی مانده است و با توجه به افزایش مختصر، در این امر دخالت نمی‌کند.

منتقدان می‌گویند این مقدار افزایش قیمت تناسبی با مقدار ناچیز افزایش اخیر قیمت شیر ندارد. به این معنی که سود اصلی به جیب واسطه‌ها می‌رود و آنچه که نصیب دامداران می‌شود، سود دندان‌گیری نخواهد بود.

سخنگوی اداره مبارزه با انحصارگرایی آلمان نیز اعلام کرد که میزان افزایش قیمت‌ها در «نگاه اول» غیرطبیعی است و این اداره برای روشن شدن موضوع، وارد عمل خواهد شد.