جایگزین‌هایی ارزان

مترجم: شادی آذری

دانشگاهیان و حامیان انرژی‌های تجدیدپذیر هزینه واقعی انرژی بادی و خورشیدی را به بحث گذارده‌اند. حامیان انرژی‌های تجدیدپذیر با غرور به این نکته اشاره می‌کنند که بیابان‌ها هر ساله انرژی خورشیدی کافی برای تامین نیروی برق سرتاسر جهان دریافت می‌کنند. اما اندک افرادی جرات می‌کنند توضیح دهند که چگونه بودجه ساخت میلیون‌ها سلول خورشیدی مورد نیاز برای تبدیل آن انرژی به نیروی برق تامین می‌شود. روسای بخش ساخت تجهیزات و سیاستگذاران بیشتر تمایل دارند انرژی‌های بادی و خورشیدی را به عنوان عواملی شگفت‌انگیز اما پرهزینه محسوب کنند که تنها با یارانه‌های هنگفت تحقق آنها ممکن است. اما مطالعات جدید نشان می‌دهد که انرژی‌های تجدیدپذیر آنقدرها هم که منتقدان نسبت به آنها تردید دارند، پرهزینه نیستند.

در گزارشی که روز ششم ماه جولای یک گروه محیط‌زیست به نام گرین‌پیس منتشر کرد آمده است که سرمایه‌گذاری در تجهیزات انرژی‌های تجدیدپذیر موجب صرفه‌جویی در هزینه‌ها می‌شود. منطق این ادعا این است که توربین‌های بادی اگرچه هزینه ساخت بالایی دارند، اما دیگر نیازی به خرید سوخت ندارند در حالی‌که نیروگاه‌های ذغال یا گازسوز نیاز به تامین سوخت دارند. گرین‌پیس در این گزارش خود اعلام کرده است هزینه این سوخت‌ها در آینده به مراتب بیشتر از هزینه‌های اضافی در تامین انرژی‌های تجدیدپذیر خواهد بود. انرژی اتمی هم که به بهره‌برداری رسید، سهم تولید انرژی‌های تجدیدپذیر به ناگهان رشد زیادی یافت و بنابر محاسبات صرفه‌جویی سالانه بین سال‌های ۲۰۰۴ تا ۲۰۳۰ بالغ بر ۱۸۰میلیارد دلار خواهد شد.

البته این ارقام همه براساس فرضیاتی بنیان گذاشته شده‌اند که مورد پرسش هستند. در سناریویی که گرین‌پیس ارائه کرده است، قیمت‌های ذغال و گاز افزایش می‌یابد، به‌رغم آنکه مصرف گاز ثابت می‌ماند و تقاضا برای ذغال سنگ با افت شدیدی مواجه می‌شود. بنابه فرضیات گرین پیس آینده شاهد بهره‌وری بیشتر انرژی‌ها خواهد بود اگرچه که فعالیت‌های اقتصادی کنونی هیچ نشانی از این روند را نشان نمی‌دهد. سازندگان تجهیزات نباید تحت هیچ شرایطی از این قاعده پیروی کنند چون آنها همچنان در نیروگاه‌های با سوخت فسیلی سرمایه‌گذاری می‌کنند.

سایر مطالعات میانه‌روی بیشتری را در پیش گرفته‌اند. برخی از این مطالعات حاکی از آن است که افزایش توربین‌های بادی می‌تواند موجب کاهش مجموع هزینه‌های انرژی برق شود.

هزینه جانبی یک توربین بادی تقریبا هیچ است چون سوخت آن یعنی باد، مجانی است. بنابراین در یک روز بادی، ارزان‌ترین انرژی از توربین‌های بادی به دست می‌آید. این انرژی در عوض می‌تواند جایگزین انرژی‌هایی شود که هزینه سوخت آنها بیشتر است مانند نیروگاه‌های گازسوز. بنابراین قیمت انرژی هنگام وزش باد سقوط می‌کند. یک شرکت آلمانی ساخت تجهیزات به نام نئون برآورد کرده است که در سال ۲۰۰۵ میانگین قیمت برق در بازار داخلی کشورش هنگامی که هیچ بادی نمی‌وزید، بیش از ۴۵یورو (۵۶دلار) برای هر مگاوات ساعت بوده است، اما این رقم برای زمان‌هایی که باد با سرعت میانگین ۱۳ متر بر ثانیه می‌وزیده،‌ کمتر از ۳۰یورو بوده است.

محققان در دانمارک یک قدم جلوتر رفته و ارزش را برای این پدیده تعیین کرده‌اند.

آنها معتقدند که انرژی باد موجب شد در سال ۲۰۰۵ یک‌میلیارد کرونر (۱۶۷میلیون دلار) در قبض‌های برق دانمارکی‌ها صرفه‌جویی شود. از سوی دیگر، مصرف‌کنندگان دانمارکی ۴/۱میلیارد کرونر بابت یارانه توربین‌های بادی پرداخت کردند. اما رون موسگارد از سندیکای صنعت باد دانمارک اعلام کرد که انرژی باد امسال برای اولین‌بار موجب صرفه‌جویی در هزینه‌های مصرف‌کنندگان می‌شود چون سود حاصل از انرژی ارزان‌قیمت‌تر از هزینه‌های رو به کاهش یارانه‌ها بیشتر می‌شود.