ماموریت دشوار پرتغال در اتحادیه اروپا

با آغاز ریاست دوره‌ای پرتغال بر اتحادیه اروپا، این کشور چندین موضوع را در دستور کار اتحادیه قرار خواهد داد. تکمیل نهایی سند پایه‌ای اتحادیه و تسهیل مذاکرات مربوط به عضویت ترکیه از جمله این موضوعات هستند. با به پایان رسیدن دوره ۶ ماهه ریاست دوره‌ای آلمان بر اتحادیه اروپا، از روز یکشنبه ( اول ژوئیه ۲۰۰۷) پرتغال عهده‌دار این سمت خواهد شد. دوره ریاست پرتغال آخر دسامبر سال جاری به پایان می‌رسد. تا آن زمان، این کشور خواهد کوشید چندین موضوع عمده و نسبتا دشوار در مناسبات داخلی و خارجی اتحادیه اروپا را در دستور کار اجلاس‌های سران و مقامات دیگر این اتحادیه قرار دهد تا حول آنها بحث و بررسی شود و تصمیم‌گیری به عمل آید. برخی از این موضوع‌ها از این قرارند:

تکمیل قطعی سند پایه اتحادیه اروپا

تشکیل یک کنفرانس از دولت‌های عضو اتحادیه اروپا به منظور بررسی آخرین جزئیات قرارداد پایه‌ای این اتحادیه. کلیت این قرارداد که قرار است نوعی قانون اساسی برای اتحادیه اروپا باشد در آخرین روزهای ریاست آلمان بر اتحادیه، به توافق اعضاء رسید. تعیین وزن رای هر کشور در تصمیم‌گیری‌ها یکی از موضوعات چالش‌‌انگیزی بود که توافق حول سند یادشده را در آستانه شکست قرار داده بود. آخرین اجلاس رهبران اروپا در روزهای پایانی ماه ژوئن سرانجام تصویب کرد که توافق اجلاس نیس در سال ۱۹۹۹ کماکان مبنای ارزشگذاری رای هر کشور باشد و موازین مندرج در قرارداد پایه‌ از سال ۲۰۱۴ به اجرا دراید. این موازین برای رای کشورهای بزرگ و کوچک اتحادیه اروپا وزن و ارزش بیشتری قائل می‌شود، درحالی که کشورهای با جمعیت متوسط، مانند لهستان و اسپانیا، بخشی از ارزش رای خود را نسبت به قرارداد نیس از دست می‌دهند. در قرارداد نیس کشورهای یادشده رایشان به لحاظ ارزش و وزن نزدیک به کشورهای بزرگی همچون آلمان و فرانسه است.

ادامه مذاکرات عضویت ترکیه

مذاکرات ورود ترکیه به اتحادیه اروپا ادامه خواهد یافت. پرتغال از حامیان جدی عضویت ترکیه در این اتحادیه است، در حالی که فرانسه، به ویژه از زمان به قدرت رسیدن نیکولا سارکوزی، به شدت با این عضویت مخالفت می‌کند. تلاش پرتغال این خواهد بود که چالش میان ترکیه و قبرس که یکی از موانع اصلی تسریع مذاکرات مربوط به عضویت ترکیه است، هر چه زودتر حل و فصل شود.

آفریقا و مشکل پناهندگان

مساله افزایش شمار مهاجران و پناهندگانی که از آفریقا خود را به سواحل اروپا می‌رسانند نیز، یکی از موضوعات مورد بحث در اتحادیه اروپا در دوره ریاست پرتغال خواهد بود. اجلاس مشترکی با شرکت سران کشورهای آفریقایی ساحل مدیترانه از جمله برنامه‌های در دستور کار است که علاوه بر پرداختن به مساله یادشده، تحکیم روابط اقتصادی و سیاسی دو سوی مدیترانه نیز از دیگر موضوعات آن است.

سال گذشته دریای مدیترانه شاهد بیشترین تعداد قربانی از میان پناهندگانی بوده است که به هنگام طی کردن فاصله سواحل آفریقا تا اروپا غرق شده‌اند. از نظر اتحادیه اروپا، برای کاهش این سیل مهاجرت، باید از یک سو کشورهای آفریقایی را به کنترل مرزهایشان مقید کرد و از دیگر سو، مرزهای دریایی اتحادیه نیز بیش از پیش به روی این گونه پناهندگان مسدود شود. سازمان‌های مدافع حقوق بشر و هواداران توسعه پایدار در جهان، اما معتقدند که تا زمانی که شرایط اقتصادی و معیشتی در آفریقا بهبود نیابد، اروپا کماکان یکی از مقصدهای پناهندگی برای مردم این قاره خواهد بود.

یک اجلاس مشترک با شرکت همه سران آفریقا نیز، در دستور کار پرتغال در ۶ ماه آینده است.

بهبود مناسبات با روسیه

بهبود و نزدیکی بیشتر مناسبات با روسیه نیز یکی از دیگر از محورهای مورد توجه پرتغال در دوره ریاستش بر اتحادیه اروپا خواهد بود. به ویژه حل مساله کوزوو و تعیین قطعی موقعیت حقوقی این ایالت صربستان، نیازمند همراهی و همکاری روسیه است. مسکو با طرح آمریکا و اروپا برای استقلال‌بخشیدن به کوزوو مخالف است و تهدید کرده است که هر گونه قطعنامه‌ای را که چنین مضمونی داشته باشد وتو خواهد کرد. حل مشکلات اقتصادی و سیاسی میان لهستان و روسیه که تا کنون مانع تمدید قرارداد جامع همکاری میان روسیه و اتحادیه اروپا بوده است نیز، یکی دیگر از وظایف دشوار پرتغال است.

اجلاس مشترک سران با برزیل

پرتغال به سبب هم‌فرهنگی و هم‌زبانی با برزیل، بزرگ‌ترین و قدرتمندترین کشور آمریکای جنوبی، در تلاش است اجلاس مشترکی از سران اتحادیه اروپا و این کشور برگزار کند. توسعه بیشتر مناسبات اقتصادی و سیاسی با کل آمریکای جنوبی هدف این اجلاس عنوان شده است.