مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نسبت به انحراف حساب ذخیره ارزی از اهداف اولیه هشدار داد. به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از دفتر اطلاع‌رسانی مرکز پژوهش‌ها، دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز با ارزیابی عملکرد حساب ذخیره ارزی از ســال ۱۳۷۹ تا خــردادمــاه سال‌جاری اعلام کرد: بررسی عملکرد حساب ذخیره ارزی نشان می‌دهد که روند طی شده از اهداف اولیه این حساب به شدت منحرف شده است.

مرکز پژوهش‌ها با اشاره به این که تاکنون فقط ۲۰‌درصد از منابع مازاد ارزی کسب شده در بخش غیردولتی صرف شده است، می‌افزاید: در سال‌های اخیر با اجرای پروژه‌های عمرانی از محل منابع مازاد درآمد نفتی نه تنها برخلاف پیش بینی‌ها، دولت طبق قوانین برنامه با رهاسازی تصدی‌ها کوچک‌تر نشده، بلکه عملا بزرگ‌تر شده و نیازهای بیشتری به منابع جدید پیدا کرده است. در بخش دیگری از ارزیابی مرکز پژوهش‌ها درباره عملکرد حساب ذخیره ارزی تصریح شده است که برنامه‌ریزان و مجریان دولتی همواره باید این نکته را مد نظر داشته باشند که افزایش بهای نفت نمی‌تواند در سطحی خاص پایدار و قابل پیش‌بینی باشد زیرا امکان سقوط بهای نفت نسبت به انتظارات همواره وجود دارد و به همین دلیل نگاه به منابع مازاد درآمد نفتی به عنوان درآمد پایدار، اقتصاد ملی را به شدت با بحران مواجه خواهد کرد.

گزارش دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌ها عدول از قانون به وسیله قانونگذار یا مجریان را به عنوان مهم‌ترین دلیل انحراف از اهداف تاسیس حساب ذخیره ارزی نام برده و تصریح کرد که در هر مقطع از زمان به دلیل ضعف مبانی تدوین یا سایه انداختن شرایط سیاسی می‌توان با طرح برخی از نظرات از زوایای دیگر، مبانی اولیه طرح قوانین را دچار تزلزل کرده و شرایط لازم را برای عبور از قانون فراهم آورد.

مرکز پژوهش‌ها همچنین تاکید کرد که در خوشبینانه‌ترین شرایط می‌توان این‌گونه اظهارنظر کرد که در دراز مدت حداکثر ۱۰‌درصد منابع مازاد نفتی کسب شده در این سال‌ها قابلیت چرخش و استفاده خواهد داشت.

در پایان ارزیابی مرکز پژوهش‌ها با ذکر این مطلب که بخش عمده منابع مصرف شده در بخش دولتی در طرح‌های عمرانی بوده، آمده است: هر چند این موضوع در ابتدا نوعی نگرش توسعه‌ای را پدیدار می‌کند، ولی با این وصف باید مدنظر داشت که سرمایه‌گذاری غیرمولد و خارج از چارچوب‌های توسعه، نوعی اتلاف منابع به شمار می‌آید؛ در حالی که اثربخشی مطلوب، یکی از شاخص‌های مهم در سرمایه‌گذاری‌ها بوده و چنانچه اجرای یک طرح، غیر اقتصادی یا غیراثربخش باشد، منابع بی‌شماری را در سال‌های بهره‌برداری به خود اختصاص خواهد داد.