سیاست جدید اروپا برای انرژی

مترجم: شادی آذری - نیلی کروس نماینده کمیسیون رقابت اتحادیه اروپا در گزارش نهایی تحقیقات این کمیسیون در مورد بازار انرژی اروپا که روز دهم ژانویه منتشر شد و در کنار آن کمیسیون اروپا هم توصیه‌های جدیدی را برای سیاست‌های انرژی ارائه داد، این‌چنین گفت: «در این گزارش شرایط دشوار بسیاری از شرکت‌ها تشریح می‌شود. عدم وجود سرمایه‌گذاری کافی به‌خصوص در بخش شبکه توزیع به پدیده‌ای متداول تبدیل شده است و مصرف‌کنندگان در نتیجه این وضعیت مشکلات زیادی را متحمل می‌شوند.» انتقاد او به‌طور خاص متوجه شرکت‌هایی بود که به‌طور سلسله مراتبی، به‌وجود آمده‌اند. شرکت‌هایی چون الکتریک دفرنس (EDF) که یک غول انرژی برق در فرانسه است و(EON)که یک گروه انرژی آلمانی است.

به عقیده خانم کروس کنترل تولید، انتقال و توزیع انرژی این شرکت‌ها مانع اصلی رقابت آنهاست. انرژی‌ها دوباره توجه اروپا را به خود معطوف کرده‌اند.

پس از وقفه سال گذشته انتقال گاز به اوکراین که عرضه اروپا را تحت تاثیر خود قرار داد، توقف صادرات نفت روسیه از طریق بلاروس به اروپا در روز هشتم ژانویه یادآور لزوم دستیابی به یک سیاست مشترک در زمینه انرژی بود.

سه هدف اصلی این سیاست‌ها باید، کاهش قیمت‌ها، بهبود سطح امنیتی عرضه و مقابله با تغییرات جوی باشد.

هم‌اکنون قیمت‌های انرژی در سطح بالایی است و بین کشورهای عضو اتحادیه اروپا تا ۱۰۰درصد متغیر است.

با سیاست‌های کنونی، وابستگی اتحادیه اروپا به انرژی‌های وارداتی که در حال حاضر معادل ۵۰درصد از مجموع میزان مصرف است،

در سال ۲۰۳۰ به ۶۵درصد از میزان مصرف خواهد رسید.

انتشار گاز دی‌اکسیدکربن هم تا سال ۲۰۳۰ تا حدود ۵درصد افزایش می‌یابد.

کاهش قیمت‌ها هدف اصلی تلاش‌های خانم کروس است تا بدین‌طریق رقابت بیشتری ایجاد شود. او گفته است که قرار است از همه توان خود استفاده کند تا بر رقابت، ادغام و کمک‌های دولتی مربوط به شرکت‌های انرژی نظارت کند. او تلاش بسیار کرده است تا عرضه‌کنندگان انرژی را تحت فشار قرار دهد تا شبکه‌های توزیع خود را بفروشند.

خانم کروس معتقد است شرکت‌هایی که به‌صورت سلسله مراتبی و تحت لوای شرکت‌های بالادستی تاسیس می‌شوند باعث مسدود شدن دسترسی به اطلاعات اساسی بازار می‌شوند. آنها سرمایه‌گذاری کافی بر ارتباط با سایر شبکه‌ها نمی‌کنند چون امکان

خرید و فروش با سایر شرکت‌ها باعث افزایش رقابت می‌شود و سود آنها را کم می‌کند.

در گزارش خانم کروس در مورد سیاست‌های انرژی اتحادیه اروپا، این کمیسیون خواستار «تفکیک مالکیت» شد یعنی جداسازی قانونی عرضه‌کنندگان انرژی و انتقال‌دهندگان آن. این خبر برای شرکت‌های ای‌دی‌اف، ایی‌آن، گاز دفرنس، که یک شرکت گاز فرانسوی است و آر-و-ب یک شرکت دیگر انرژی که آلمانی است، به هیچ‌وجه خبر خوبی نیست. همه این شرکت‌ها به‌صورت سلسله مراتبی از شرکت‌های دیگر مشتق شده‌اند. اما به عنوان رشوه‌ای به فرانسه و آلمان که به شدت مخالف تضعیف قهرمانان ملی‌شان هستند، به چنین شرکت‌هایی اجازه داده شد به جای فروش شبکه توزیع‌شان به سایرین، مدیریت آن را مستقل کنند.

شرکت گاز دفرانس (GDF) در موقعیت سخت قرار گرفته است. بخش‌های توزیع و انتقال ۷۰درصد ارزش این شرکت دولتی را تشکیل می‌دهد.

بنابراین اگر تنها عرضه‌کننده باشد به مهره‌ای ضعیف در این صنعت تبدیل خواهد شد. هنوز سرنوشت این شرکت مشخص نیست. دولت فرانسه می‌خواهد این شرکت را با شرکت سوئز که یک شرکت مجهز فرانسوی است ادغام کند اما این مهم تا زمانی‌که حذف کامل نظارت دولت از بازار اتحادیه اروپا در ماه جولای محقق نشود، غیرممکن است و شاید سوئز هم با شرکت دیگری ادغام شود.

روز نهم ژانویه پس از ماه‌ها که شایعاتی در مورد یک قرارداد قریب‌الوقوع مطرح بود، سازمان ای‌ام‌اف، قانونگذار بازار فرانسه، به فرانسواز پینالت، یک سرمایه‌گذار فرانسوی سه هفته مهلت داد پیشنهاد خود را برای ادغام با سوئز مطرح کند در غیر این صورت باید ۶ ماه دیگر در نوبت بماند. پینالت هم گفته است که می‌خواهد همه احتمالات را برای خود حفظ کند و آنها را از دست ندهد. اگرچه مایل است تا روشن شدن نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه در ماه‌های آوریل و مه از هرگونه حرکتی اجتناب کند.

امنیت عرضه همچنان از مهم‌ترین موضوعات سیاست‌های انرژی اتحادیه اروپا است. کمیسیون رقابت اتحادیه اروپا اعلام کرده است انرژی باید به جزء لازم در همه روابط خارجی اتحادیه اروپا تبدیل شود. این کمیسیون خواسته است معاهده مجمع انرژی که توسط دولت‌های عضو اتحادیه اروپا و بالکان به تصویب رسیده است سایر همسایگان را نیز دربرگیرد.

کشورهای اروپایی نیاز دارند با هم متحد شوند تا بتوانند روابط خود با روسیه را بهبود بخشند.

روسیه تاکنون از امضای این معاهده اجتناب ورزیده است چون می‌خواهد شرکت‌های انرژی خود را از رقابت با خارجی‌ها درامان دارد. کمیسیون رقابت اتحادیه اروپا اعلام کرده است، آنها باید یک متحد انرژی در الجزایر برای خود بیابند، با کارتل‌های نفتی اوپک بیشتر مذاکره کنند و با تولیدکنندگان اروپای مرکزی وارد مذاکره شوند.

به علاوه با توجه به خطرات گرم شدن کره زمین این کمیسیون اعلام کرده است که اتحادیه اروپا باید چنان برنامه‌ریزی کند که مصرف انرژی خود را در سال ۲۰۲۰ به ۳۰درصد کمتر از مصرف سال ۱۹۹۰ برساند. (این کمیسیون پیش از این خواستار ۲۰درصد کاهش شده بود و اگر سایر کشورهای توسعه‌یافته از جمله آمریکا چنین اهدافی را تدوین نکنند، این کمیسیون هدف خود را به همان ۲۰درصد بازمی‌گرداند.)

برای دستیابی به این هدف، کمیسیون رقابت اتحادیه اروپا از تولید خودروهای کم‌مصرف حمایت می‌کند، تجارت‌های مربوط به کاهش انتشار گازها را گسترش می‌دهد و استفاده از وسایل نقلیه عمومی و ساخت‌وساز ساختمان‌های محافظ انرژی را تشویق می‌کند.

این کمیسیون همچنین هدف از پیش تعیین شده‌اش را برای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر نسبت به کل انرژی‌های مصرفی کشورهای عضو تا سال ۲۰۲۰ از ۱۲درصد به ۲۰درصد ارتقا داد.

تبدیل لایحه‌های این کمیسیون به قانون زمان می‌برد. اما نظرات مربوط به آنها در اجلاس رهبران اتحادیه اروپا در ماه مارس مورد بحث قرار خواهد گرفت و پیش‌نویس این لوایح پس از آن تهیه خواهد شد. البته بنابه آنچه در اتحادیه اروپا متداول است، نتیجه نهایی به احتمال زیاد با فهرست اهدافی که این روزها مطرح شده تفاوت بسیار خواهد داشت.