در نهم آوریل سال ۲۰۰۳ میلادی، درست چهار سال پیش در چنین روزی نیروهای نظامی‌آمریکایی وارد مرکز بغداد پایتخت عراق شدند. بدین ترتیب به حکومت دیکتاتوری صدام حسین بعد از ۲۴ سال پایان داده شد. مارلیس شوام نگاه مجددی انداخته است به سیر رویدادهایی که به این واقعه منجر شد.

عراق در سال ۱۹۹۰ میلادی، ۱۷ سال پیش: خزانه دولت صدام بعد از جنگ با ایران خالی شده بود. او در تاریخ دوم اوت سال ۱۹۹۰ نیروهای خود را وارد کویت کرد.

یک روز بعد از ورود نیروهای عراق به خاک کویت، شورای امنیت سازمان ملل متحد تحریم اقتصادی عراق را به تصویب رساند.

دیکتاتور عراق مجبور شد که مواد غذایی مردم را جیره‌بندی کند. در تاریخ هفدهم ژانویه جرج بوش رییس‌جمهوری وقت آمریکا و پدر رییس‌جمهور فعلی در نطق خود به آمریکاییان گفت: «نیروهای ائتلافی با حملات هوایی هدف‌های نظامی‌در عراق و کویت را مورد حمله قرار دادند. درحالی که من این نطق را ایراد می‌کنم، حملات هوایی ادامه دارند. تا به حال ما نیروهای پیاده را وارد میدان نکرده ایم. عراق جنگ با کویت را پنج ماه پیش آغاز کرده است و ما امروز به او اعلام جنگ می‌کنیم».

یازده روز بعد این جنگ خاتمه یافت. اما تحریم اقتصادی سازمان ملل علیه عراق به قوت خود باقی ماند. سازمان ملل قطعنامه ۶۸۷ را به تصویب رساند که مورد قبول عراق واقع شد. در این قطعنامه آمده بود: عراق از این به بعد حق دارا بودن یا خرید سلاح‌های کشتار جمعی و موشک‌های با برد ۱۵۰ کیلومتر را ندارد. بازرسان سازمان ملل ‌باید بر نابودی سلاح‌های عراق نظارت کنند. موضوعی که بعدها صدام بارها از آن جلوگیری به عمل آورد.

در ۱۹۹۸ سازمان ملل بازرسان خود را به بازگشت از عراق فراخواند. دور جدید مذاکرات با برنامه سیستماتیک صدام حسین مختل شد. در سال ۲۰۰۱ لحن سخنان غرب نسبت به عراق تغییر کرد. جرج دبلیو بوش به ریاست جمهوری آمریکا برگزیده شد و اعلام کرد که صدام حسین مواد قطعنامه سازمان ملل را زیر پا گذاشته و ‌باید مجازات شود.

یک هفته بعد از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۲ صدام اجازه داد که بازرسان سازمان ملل وارد خاک عراق شوند. در نوامبر همین سال بازرسان اجازه یافتند کاخ صدام را هم بازرسی کنند. در دسامبر ۲۰۰۲ با نظر جرج دبلیو بوش، کالین پاول وزیر خارجه وقت آمریکا فشار را بر سازمان ملل افزایش ‌داد.

این سخنان آن هنگام اوست: «همکاران محترم، حال زمان آن رسیده که شورای امنیت سازمان ملل پیام روشن خود را به گوش صدام حسین برساند. هیچ‌کس خواهان جنگ نیست اما ما می‌بینیم که پیشرفت بسیار کندی در جریان امور حاصل می‌شود. ملت ما آماده است که جان زنان و مردان جوان خود را به خطر اندازد تا جهان را از این تهدید بزرگ برهاند.»

در ۱۶ مارس ۲۰۰۳ روسای کشورهای آمریکا و انگستان در این باره به مذاکره می‌نشستند و برای صدام مهلت ۲۴ ساعته‌ای را تعیین ‌کردند تا از مقام خود کناره‌گیری کند و به تبعید برود. صدام این موضوع را رد ‌کرد. چهار روز بعد آمریکا جنگ علیه عراق را با حملات هوایی آغاز کرد. در ۹ آوریل ۲۰۰۳ نیروهای آمریکایی وارد مرکز شهر عراق شدند. حکومت ۲۴ ساله صدام حسین به پایان رسید.