تازهترین تحلیل درباره تغییرات جوی کرهزمین
آیندهای خشک و خشن
همزمان با افزایش شواهدی دال بر گرم شدن کرهزمین، عواقب شوم آن نیز رخ مینماید . دنیای اقتصاد- حق با ما بود. این جملهای است که در آخرین گزارش هیات بینالدول تغییرات جوی (IPCC) مشاهده میشود. این هیات بخشی از سازمان ملل است که متولی بررسی و کنترل گرم شدن کرهزمین است. این هیات در سال ۲۰۰۱ پیشبینی کرد که گرم شدن کرهزمین منجر به بسیاری از مشکلات از جمله انقراض بیشتر موجودات زنده، کمبود فزآینده آب، ابتلای بیشتر به بیماریهای مناطق حاره و کاهش محصول در بخش کشاورزی، ماهیگیری و جنگلها در برخی مناطق خواهد شد. اکنون دانشمندانی که این گزارش را نوشتهاند میگویند شواهدی قویتر و تبعاتی سختتر از چنین تغییرات جوی در حال پدیدار شدن است و این تبعات بسیار سریعتر از آنچه پیشبینی میشد خود را نشان میدهند.
گزارش پیشین IPCC در ماه فوریه به این نکته توجه داشت که دمای کرهزمین درحال افزایش است. در این گزارش با «قاطعیت» گفته شده بود که این پدیده حاصل دست بشر است.
اما گزارش جدید تبعات احتمالی گرم شدن کره زمین را مورد بررسی قرار داده است. این گزارش پس از یک هفته مذاکره بین دانشمندان و دولتمردان بر سر نحوه بیان آن سرانجام روز ششم آوریل منتشر شد. گفته میشود نمایندگانی از چین، روسیه، عربستان سعودی و آمریکا سعی کردند لحن گزارش را ملایمتر کنند. مدارک نتیجهگیری در این گزارش همان عواقبی را پیشبینی کرده است که در گزارش سال ۲۰۰۱ آمده بود اما این بار با اطمینان بسیار بیشتر و دقت بهتر. کاملی پارمسان، استاد دانشگاه تگزاس که بخشی از این گزارش را ویرایش کرده است با ذکر این مطلب افزود: فصلی از گزارش که تنها مربوط به تاثیرات کنونی این تغییرات جوی است، براساس مروری بر ۱۰۰۰ مطالعه دانشگاهی تدوین شده است که اغلب آنها به چاپ هم رسیدهاند. در حالی که این فصل در گزارش پیشین تنها براساس ۱۰۰مطالعه دانشگاهی به رشته تحریر درآمده بود. در مقالهای که در سال ۲۰۰۳ منتشر شد، استاد پارمسان به این نتیجه رسیده بود که نیمی از هم گونههای جانوری در واکنش به گرم شدن کره زمین تغییر رفتار دادهاند یا محل زندگی خود را عوض کردهاند.
سایر دانشگاهیان هم در مطالعات خود به این نتیجه رسیدند که ۲۶درصد از مرجانهای دریایی در نتیجه گرم شدن آبها جان دادهاند و در صورتی که میانگین دمای آب تنها یک درجه دیگر افزایش یابد مرجانهای باقیمانده هم از بین میروند و این حاصل ماهیگیری و توریسم کنترل نشده در سطح دریاها است. براساس چنین مطالعاتی گزارش جدید اینطور جمعبندی کرده است که ۳۰درصد از گونههای جانوری در صورت افزایش دما تا ۲درجه دیگر (۶/۳فارنهایت) با انقراض مواجه خواهند بود. پائول اپشتین یک استاد دانشگاه هاروارد که به بررسی کل گزارش اشتغال داشت گفته است که این نتایج نشان میدهد اثرات گرمشدن کره زمین «غیرخطی» است. و از نظم خاصی تبعیت نمیکند چون اول آنکه اغلب تاثیرات براساس میانگین دما برآورد میشوند. اما بسیاری از تاثیرات مخرب این پدیده در حداقل دما ظاهر میشود و سرعت رشد اینگونه تاثیرات دوبرابر سریعتر است. این اتفاق در نزدیکی دوقطب یعنی جایی که تغییرات آب و هوا بیشترین سرعت را دارد بروز میکند.
دیگر در بسیاری نواحی زمستانها آنقدر سرد نیستند که جانواران و برخی بیماریها را مانند گذشته از میان بردارد. بنابراین برخی گونههای مضر مورچهها و زنبورها در آمریکا به سمت شمال میروند. کنههایی که بیماری لایم را منتقل میکنند در اسکاندیناوی زیاد میشوند و ارتفاعات مناطق مختلف سرتاسر جهان شاد هجوم حشراتی هستند که مالاریا، تبهای استخوانشکن و تورم مغز را منتقل میکنند. دکتر اپشتین میگوید: «زمستان فوقالعادهترین چیزی بود که برای سلامت عموم خلق شد و ما امروز در حال از دست دادن آن هستیم». عوامل متعددی در حال افزایش تاثیرات گرم شدن کره زمین بر بخش کشاورزی و جنگلداری است. شرایط آبوهوایی گرمتر و خشکتر در بسیاری از نقاط موجب کاهش محصول خواهد شد. در چنین شرایطی موجوداتی چون سوسکهای آفت درختان و قارچهای از بین برنده محصول با سرعت بیشتری افزایش مییابند. درنتیجه گرم شدن بیش از حد کره زمین، سیلهایی جاری خواهد شد که هم محصولات کشاورزی را از میان برخواهد داشت و هم گونههای جانوری را که از این محصولات تغذیه میکنند.
به خصوص فقرا در مناطق سردسیر از همه بیشتر تحتتاثیر تبعات بد گرم شدن کره زمین قرار میگیرند چون آنها امکانات ناچیزی را برای وفق دادن خود با چنین شرایط جدید دارند.
قرار بر این است که این گزارش تنها برای اطلاع سیاستگذاران باشد و نه جهتدهنده آنها. اما یکی از نویسندگان این گزارش میگوید آمار هراسآور این گزارش در مورد کمبود آب، بیماریهای اپیدمیک و از میان رفتن محصولات، سیاستمداران را وادار میکند که شرایط را برای مقابله با چنین تبعاتی مهیا کنند. به بیان دیگر به نظر میرسد این گزارش پایانی است بر اختلاف نظر گروهی که معتقدند تلاش اصلی انسان میبایست برعکس کردن روند تغییرات جوی باشد با گروهی که معتقدند باید با تاثیرات این تغییرات سازگاری یافت. این گزارش میگوید هر دوی این استراتژیها به طور فوری مورد نیاز است.
ارسال نظر