تازهترین تحلیل اکونومیست از وضعیت دمای کره زمین
نسیم تغییرات
اتحادیه اروپا امیدوار است که برنامههای عظیمش بتواند مشکل گرم شدن کره زمین را چاره کند و از آمریکا و سایر کشورها هم میخواهد با تغییرات جوی کره زمین مقابله کنند مترجم: شادی آذری- تاکنون سال ۲۰۰۷ «سال گرم شدن کره زمین» بوده است. با فرا رسیدن ماه ژانویه تحلیلگران همچنان مشغول بحث بر سر گزارشی بودند که در اکتبر سال ۲۰۰۶ توسط سرنیکلاس استرن منتشر شد. او در این گزارش از کشورهای ثروتمند خواسته بود با گرم شدن جهان مقابله کنند و گفته بود در غیر این صورت با خطر کاهش ۲۰درصدی تولید ناخالص داخلی تا سال ۲۲۰۰ مواجه خواهند شد.
سپس در ماه فوریه هیات بینالمللی تغییر وضعیت جوی (IPCC) پیشنویس گزارش خود را منتشر کرد. در این پیشنویس پیشبینی شده بود روند گرم شدن جهان منجر به آن خواهد شد که دمای کره زمین تا سال ۲۱۰۰، ۱/۱ تا ۴/۶درجه سانتیگراد افزایش یابد.
اکنون اروپا سعی میکند وارد عمل شود. روز جمعه نهم ماه مارس رهبران اتحادیه اروپا، موافقتنامهای را به امضا رساندند که در آن برنامههای درازمدتی برای کاهش اثرات گلخانهای ۲۷ کشور عضو تدوین شده است.
قرار است تا سال ۲۰۲۰ دولتها انتشار گازهای گلخانهای را تا ۲۰درصد کمتر از انتشار این گازها در سال ۱۹۹۰ برسانند، درصد مصرف انرژی به دست آمده از منابع قابل جایگزین را تا ۲۰درصد مجموع کنونی افزایش دهند و اطمینان حاصل کنند که سوختهای زیستی حداقل ۱۰درصد سوختهای مورد استفاده برای حمل و نقل را تشکیل میدهند. به منظور توافق برای دستیابی به چنین اهداف سختی، به هر یک از ملتها این انعطافپذیری ارائه شد که نحوه دستیابیشان به این اهداف را خودشان انتخاب کنند.
به مانند گزارش استرن، این توافقنامه هم به معنای سرزنش و توبیخی برای سایر ملتها بهخصوص آمریکا است که با مشکل انسانی گرم شدن کره زمین مقابله نکردهاند. در شرایطی که کشورهایی چون چین و هندوستان به سرعت صنعتی میشوند و بیش از هر زمان دیگری کالای مصرفی کربنزا چون خودرو در اختیار شهروندانشان قرار میدهند، جهان ثروتمند اگر میخواهد سرعت گرم شدن جهان را کاهش دهد، باید تولید کربن خود را به طور قابلملاحظهای کاهش دهد.
حال باید دید تاثیر الگویی چون اروپا تا چه حد است. تاکنون برنامههای جاهطلبانه اتحادیه اروپا در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانهای در عمل به سردی گراییده است. اغلب کشورهای اروپایی به اهداف خود در معاهده کیوتو از طریق کاهش انتشار گازهای گلخانهای دست نمییابند.
آنها مجبور خواهند شد از برنامههای کاهش گازهای گلخانهای کشورهای در حال توسعه اعتبار بخرند. یک برنامه تجارت کربن که قرار بود یکی از تلاشهای اولیه و پیشگام در این زمینه باشد، تاکنون با شکست مواجه شده است. کشورهای عضو آنقدر مساعدت نشان داده و مجوز صادر کردند که قیمت کربن سقوط کرد. عامل قیمت باعث شد تلاش کشورهای در حال توسعه برای به کارگیری راهکار جهت فروش کربن به کشورهای ثروتمند کاهش یابد.
به دلیل آنکه این برنامه تنها تا سال ۲۰۱۲ اجرا میشود، مشاغل نمیدانند قیمت کربن به چقدر خواهد رسید یا اینکه آیا اصلا قیمتی خواهد داشت یا نه و به همین دلیل هیچ نشانهای از سرمایهگذاری برای کاهش انتشار دیاکسید کربن به چشم نمیخورد. اما کمیسیون اروپا در پی جبران این اشتباهات است. طی شش ماه گذشته این کمیسیون ایام سختی را گذراند.
وقتی که کشورهای عضو در پاییز گذشته برنامههای خود را برای اخذ مجوز انتشار گازهای گلخانهای صنایعشان به اجرا گذاشتند این کمیسیون همه آنها را به جز انگلیس متوقف کرد.
حتی برخی از کشورها صحبت از به دادگاه کشاندن کمیسیون اروپا به میان میآوردند.
تصمیم اخیر آلمان برای اجتناب از این کار در ارتباط با تصمیمات صدر اعظم این کشور، انگلا مرکل است که میخواهد از حزب سبز برای حمایت از محیط زیست طرفداری کند.
اما نکته اصلی این اهداف کوتاهمدت بودن آنها است. اتحادیه اروپا با اعلام این موضوع میخواهد بگوید که کربن تا بعد از سال ۲۰۱۲ و حداقل تا سال ۲۰۲۰ ارزش دارد.
این موضوع باید شرکتها را تشویق کند در برنامههای سرمایهگذاری خود قیمتی را هم برای کربن در نظر گیرند و بنابراین به جای آنکه روی کارخانههای ذغالسوز سرمایهگذاری کنند، به سرمایهگذاری در کارخانههای گازسوز بپردازند، با اشتیاق بیشتری سرمایه خود را صرف سوختهای زیستی کنند و بودجه تحقیق و توسعه خود را صرف گزینههای پاکی چون هیدروژن کنند.
اما بیشک این اقدامات پول زیادی میخواهد. فاز اول برنامه تجارت گازهای گلخانهای منجر به افزایش قیمت انرژی برق در منطقه یورو تا حدود ۵/۳درصد شد. البته برای مشترکان صنعتی این رقم بیشتر هم بود. اگر این برنامه اجرا شود آنگاه هزینههای برق افزایش بیشتری هم خواهد یافت.
اگرچه مدتی طول میکشد که خانوارهای مشترک ا ین تغییرات را بفهمند، صنایعی که مصرف انرژیشان زیاد است با دشواریهای زیادی مواجه میشوند.
افزایش هزینهها برای شرکتهای اروپایی دو اثر برجای خواهد گذاشت.
اول آنکه درگیری بین کمیسیون اروپا که مقابله با تغییرات آب و هوایی را به عنوان هدف اصلی کنونی میداند و کشورهای عضو افزایش خواهد یافت.
دوم آنکه این مساله باعث میشود حمایت از صنایع داخلی افزایش یابد که هماکنون هم این اتفاق روی داده است. رییسجمهور فرانسه، ژاک شیراک خواسته است «مالیات مرزی» یا همان تعرفه به کالاهای تولید کشورهایی که کربن تولید نمیکنند
اختصاص یابد.
هرچه کشورهای اروپایی برای کاهش تولید کربن بیشتر تلاش میکنند، هزینهها بیشتر میشود و تقاضا برای اقدامات عاجل افزایش مییابد. اما هنوز یک راه برای سهولت دستیابی اروپا به اهداف بزرگش وجود دارد: قانونگذاری دولت فدرال در آمریکا.
کالیفرنیا و اروپا دست در دست هم در مسیراقدامات سبز خود گام برمیدارند اما قانونگذاری در سطح دولت فدرال موثرتر از خاموش کردن صدای اعتراضات در اروپا است و اگر آمریکا فعالیتی در این زمینهشان بدهد، بیشک اروپا هم از مسیر سبز خود برای نجات جهان از گرم شدن تا حدودی دست برمیدارد.
ارسال نظر