تازه‌ترین تحلیل اکونومیست از:
اشتغال زنان - ۱۷ اسفند ۸۵
بانک جهانی خواستار برنامه‌های بیشتر برای کمک به زنان فقیر شده است. اما یک اقتصاد در حال رشد می‌تواند برای آنها موثرتر باشد مترجم: شادی آذری- یک ضرب‌المثل انگلیسی قدیمی می‌گوید: مردها از طلوع آفتاب تا غروب آفتاب کار می‌کنند اما کار زنان هیچ وقت پایان ندارد. باید گفت نمکی هم بر این زخم پاشیده می‌شود و دستمزد کار زنان کمتر از کار مردان است. هم در کشورهای ثروتمند و هم در کشورهای فقیر، چهره فقر زنانه است.
در آمریکا هم وضع همینقدر بد است، براساس آمار به دست آمده از مرکز سنسوس، ۱/۱۴درصد از زنان آمریکایی در فقر به سر می‌برند در حالیکه این رقم در مورد مردان ۱/۱۱درصد است. در جهان در حال توسعه حتی وضعیت بدتر از این است.
براساس برخی برآوردها ۷۰درصد فقیران جهان را زنان تشکیل می‌دهند که اغلب آنان با روزی کمتر از ۲ دلار امرار معاش می‌کنند. همین موضوع باعث شده است که فقر در آمریکا چندان وخیم به نظر نیاید.
اما بانک جهانی می‌خواهد این وضعیت را تغییر دهد. اواخر ماه فوریه، بانک جهانی به همراه سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه و چندین دولت اروپایی، کنفرانسی را در برلین تشکیل داد که موضوع آن افزایش قدرت اقتصادی زنان بود. بانک جهانی به این نکته اشاره کرد که محدودسازی مشارکت زنان در اقتصاد تنها ناعادلانه نیست بلکه یک پدیده بد اقتصادی است. بانک جهانی برای بهبود این وضع برنامه‌ای را به نام «برنامه اقدام جنسیتی» ارائه کرد که طی آن خواسته است اطلاعات بهتری ارائه شود و برنامه‌های بانک جهانی که با هدف حرکت زنان به سمت جریان‌های اقتصادی است، پیشرفت بیشتری یابد. فرایند آزادسازی زنان در کشورهای ثروتمند به طرز دردناکی کند است و در برخی کشورها هنوز کامل نشده است. کشورهای در حال توسعه هنوز موانع اداری زیادی بر سرراه رشد و دسترسی زنان به اقتصاد دارند. به عنوان مثال تفاوت قائل شدن بین دختران و پسران برای ثبت نام در مدرسه هنوز در بسیاری از کشورها بسیار زیاد است.این مشکل تنها مانعی بازدارنده بر سر راه زنان نیست بلکه باعث کاهش رشد اقتصادی می‌شود چون نیمی از نیروی کار جهان را از عرصه فعالیت حذف می‌کند.بانک جهانی اعلام کرده است که هم‌اکنون به طور متوسط هر زن ۲۲درصد کمتر از هر مرد درآمد دارد و دسترسی بسیار کمتری به اعتبارات دارد. به عنوان مثال در آفریقا زنان تنها یک‌درصد اعتباری را که به بخش کشاورزی اختصاص می‌یابد، دریافت می‌کنند. تغییر این شرایط می‌تواند تاثیری عظیم بر وضعیت فقر در سرتاسر جهان بگذارد.
به همین دلیل است که بانک گرامین در میان سایر موسسات مبارزه با فقر، تمرکز فعالیت‌های خود را بر موضوع زنان معطوف کرده است و تقریبا همه وام‌گیرندگان از این بانک را زنان تشکیل می‌دهند و این وام‌دهنده سعی می‌کند مطمئن شود که همه وام‌گیرندگان از این وام‌ها در جهت ارتقای سطح اقتصادی زنان در خانواده‌هایشان استفاده می‌کنند. به عنوان مثال مطمئن می‌شود مالکیت خانه‌هایی که با وام‌های بانک گرامین ساخته می‌شوند متعلق به زنان است.همچنین شواهدی وجود دارد دال بر اینکه تخصیص قدرت مالی به زنان موجب شکوفایی توسعه اقتصادی می‌شود.
در شرایطی که مردان بخش اعظم امور مالی جهان را بر عهده دارند، بیشتر به نظر می‌رسد که خانوارها آنچه را که دارند به طور نابرابر بین فرزندان دختر و پسر تقسیم می‌کنند و همین موضوع اعضای مونث خانوارها را از منافع کافی محروم می‌کند و آنها نمی‌توانند نیازهای اساسی خود را برآورده سازند.
این امر موجب می‌شود زنان از توسعه فکری و جسمی بازمانند. دادن قدرت اقتصادی به زنان می‌تواند به طرز شایانی قدرت تصمیم‌گیری را آنقدر برانگیزاند که در نهایت منجر به بهبود سطح رفاه عمومی شود. در جاهایی که زنان می‌توانند سهمی برجسته در درآمد داشته باشند، خانوارها پول بیشتری صرف غذا و فرزندان و کمتر خرج نوشیدنی‌های الکلی و تنباکو می‌کنند. اما بانک جهانی نمی‌تواند تشخیص دهد کدام علت و کدام معلول است. آیا آزادسازی زنان موجب افزایش رشد اقتصادی می‌شود یا رشد اقتصادی است که منجر به آزادسازی فعالیت‌های اقتصادی زنان می‌شود؟ در اقتصادی که دسترسی به ارزش افزوده اقتصادی نیازمند زور بازو باشد، زنان محکوم به دریافت حقوق کمتر و ارزش پایین‌تر نسبت به مردان هستند حتی پیش از آنکه تاثیرات تولد فرزندان دختر و مراقبت از آنها متجلی شود این محکومیت بر آنها اعمال می‌شود و در بیشتر جوامع ارزش اقتصادی کمتر به معنای تنزل وضعیت اجتماعی و سیاسی است.
تجربه کشورهای در حال توسعه بی‌شک نشان‌دهنده آن است که رشد اقتصادی منجر به آزادسازی فعالیت‌های اقتصادی زنان می‌شود. هر چه ارزش نیروهای عضلانی که در حیوانات مزیت محسوب می‌شود، کمتر شود، فرصت‌های بازار کار برای زنان افزایش می‌یابد. به مرور دنیای مدرن شاهد آن است که زنان مشاغل با درآمد مناسب را راحت‌تر می‌یابند و در پی آن قدرت اقتصادی و سیاسی هم از راه می‌رسد.
بحث داغی به تازگی مطرح شده است مبنی بر آنکه اقدامات آزادسازی فعالیت اقتصادی زنان کمتر به «توانمندی‌ها و ابهت وجودی آنان» می‌پردازد بیشتر تلاش می‌کند بگوید نقش زنان چون ماشین‌های ظرفشویی و لباسشویی نیست که زحمت خانوارها را کم کند. اگر اینطور باشد بانک جهانی باید بیشتر وقت خود را صرف رشد اقتصادی جهان کند تا تبعیض جنسیتی.
ارسال نظر