سکان دیپلماسی در اختیار یک تکنوکرات

عکس: دنیای اقتصاد، آکو سالمی

صالحی با ۱۴۶ رای موافق به عنوان وزیر خارجه رای اعتماد گرفت رای اعتماد به وزیر تکنوکرات

صالحی تعامل با نظام بین‌الملل را از رئوس برنامه‌های خود اعلام کرد

دنیای اقتصاد- علی اکبر صالحی با رای مثبت ۱۴۶ نماینده، از مجلس رای اعتماد گرفت و وزیر امور خارجه شد.

صالحی که از او به عنوان چهره‌ای تکنوکرات یاد می‌شود، از حدود یک‌ماه و نیم قبل و پس از برکناری ناگهانی منوچهر متکی به عنوان سرپرست وزارت امور خارجه منصوب شده بود، روز گذشته توانست رای حدود ۶۰ درصد نمایندگان مجلس را به دست آورد و به طور رسمی، وزیر امور خارجه ایران شود. از مجموع ۲۴۱ نماینده‌ای که در رای‌گیری دیروز شرکت داشتند، ۱۴۶ نفر به صالحی رای اعتماد دادند و ۶۰ نفر نیز با وزیر شدن او مخالفت کردند. همچنین ۳۵ نماینده مجلس،رای ممتنع دادند تا صالحی کم‌رای‌ترین وزیر کابینه دهم باشد. (پیش از او، مسعود میرکاظمی، وزیر نفت با ۱۴۷ رای رکورددار پایین‌ترین رای اعتماد نمایندگان مجلس بود.)

صالحی که در جلسه دیروز مجلس از سوی محمود احمدی نژاد و چند نفر دیگر از اعضای هیات دولت همراهی می‌شد، در نطقی ۳۰ دقیقه‌ای، علاوه بر معرفی خود، محورهای برنامه‌هایش برای دو‌سال‌و نیم باقی‌مانده از عمر وزارت خارجه در دولت دهم را بیان کرد.

او در بیوگرافی‌ای که در مجلس از خود ارائه کرد، گفت که از خانواده‌ای قزوینی در کربلا متولد شده، دانش‌آموخته دانشگاه‌ آمریکایی بیروت و ام.آی.تی آمریکا است، در رشته فیزیک دکترا دارد و به زبان‌های عربی و انگلیسی مسلط است.

صالحی همچنین به سوابق علمی و سیاسی خود اشاره کرد که مهم‌ترین آنها شامل دو دوره ریاست دانشگاه صنعتی شریف (در سال‌های ۶۱ تا ۶۳ و ۶۸ تا ۷۲)، دو دوره معاونت آموزشی وزارت علوم (در سال‌های ۶۴ تا ۶۶ و ۷۲ تا ۷۶)، حدود پنج سال نمایندگی ایران در سازمان انرژی اتمی (در سال‌های ۷۸ تا ۸۲) و یک دوره معاونت دبیر کل سازمان کنفرانس اسلامی (در سال‌های ۸۴ تا ۸۸) می‌شد. آخرین مسوولیت صالحی نیز ریاست سازمان انرژی اتمی است که از تابستان ۸۸ تاکنون این سمت را برعهده داشته است.

توسعه روابط با همسایگان و جهان اسلام

صالحی در نطق خود در مجلس همچنین تاکید کرد که شعارش «دیپلماسی تحول آفرین و روابط خارجی عدالت محور» است.

سرپرست وزارت خارجه سپس به بیان اولویت‌های خود برای تصدی پست وزارت خارجه پرداخت و گفت: یکی از اولویت های بنده در وزارت خارجه توسعه و تعمیق روابط همه جانبه با همسایگان، کشورهای منطقه و جهان اسلام است. مناطق حاشیه‌ای جمهوری اسلامی ایران از جمله دریای خزر، خیلج فارس، خاورمیانه، آسیای مرکزی، حریم استراتژیک جمهوری اسلامی ایران را تشکیل می‌دهد و ما با ۱۵ کشور همسایه خود نه تنها از سر همسایگی، بلکه بر اساس اشتراکات دینی و فرهنگی پیوندهای ناگسستنی داریم.

وزیر پیشنهادی خارجه در خصوص نحوه مناسبات ایران با اتحادیه اروپا نیز تصریح کرد: اتحادیه اروپا با وجود رفتارهای غیر منطقی، غیر اصولی و غیر منصفانه‌ای که با ایران داشته برای تامین انرژی خود نیازمند روابط با ایران است و ما آماده گسترش و تعمیق روابط دوجانبه با کشورهای عضو اتحادیه اروپا هستیم و روابط متین با اتحادیه اروپا نیز بستگی به نوع رفتار و مواضع کشورهای طرف مقابل دارد.

سرپرست وزارت خارجه در خصوص اولویت بعدی خود گفت: روابط تجاری و اقتصادی ایران باید با فضای روابط سیاسی هماهنگ باشد و وزارت خارجه در این مسیر گام بر خواهد داشت.

وزیر پیشنهادی امور خارجه در رابطه با ایرانیان مقیم خارج اظهار داشت: میلیون‌ها ایرانی مقیم خارج عمق استراتژیک قابل اتکایی را در اختیار نظام قرار داده‌اند و باید نسبت به آنان توجه خاصی صورت بگیرد و دستگاه دیپلماسی برای جذب حداکثری و خدمت رسانی به ایرانیان مقیم خارج متعهد است.

مخالفان؛ انتقاد از سوابق اندک دیپلماتیک

اندک بودن سوابق دیپلماتیک علی اکبر صالحی و سوابق و تحصیلات غیرمرتبط وی با این حوزه، عمده‌ترین دلیل مخالفت نمایندگانی چون علی مطهری، مصطفی کواکبیان، محمدقسیم عثمانی و داریوش قنبری با وزیر شدن او بود.

مصطفی کواکبیان، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، مهم‌ترین دلایل مخالفتش را با وزیر پیشنهادی امور خارجه، عدم تناسب مدرک تحصیلی با مسوولیت، فقدان سابقه‌ حضور در وزارت امور خارجه، ناموفق بودن در سازمان انرژی اتمی به دلیل تاخیر در راه‌اندازی نیروگاه بوشهر، عدم ارائه برنامه راهبردی برای گرفتن غرامت جنگی از عراق و احتمال موازی کاری در دستگاه دیپلماسی عنوان کرد.

علی مطهری، نماینده تهران نیز در مخالفت با معرفی صالحی به عنوان وزیر امور خارجه گفت: سوال اینجاست که آیا آقای صالحی قادر به مقابله با دخالت افراد غیرمسوول در سیاست خارجی هست یا خیر؟ آیا می‌تواند از پیوند مساله انرژی هسته‌ای در رابطه با آمریکا جلوگیری کند؟ و آیا می‌تواند در مقابل تز مکتب ایران به جای مکتب اسلام بایستد و این انحراف را از ساحت انقلاب اسلامی بزداید؟

وی با بیان اینکه مخالفت من بیشتر برای اتمام حجت مجلس با صالحی است، تصریح کرد: فکر می‌کنم صالحی به خاطر نجابت و صفای باطنی که دارد، قادر به این کارها نیست؛ لذا با انتخاب وی مخالفت می‌کنم.

موافقان؛ ستایش از آشنایی به هنر دیپلماسی

موافقان وزارت صالحی در جلسه دیروز مجلس شامل علاءالدین بروجردی، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی، حسین سبحانی نیا، زهره الهیان و اکبر رنجبرزاده می‌شدند که در سخنان خود به سلامت نفس صالحی، تسلط وی بر زبان‌های عربی و انگلیسی، آشنایی او به هنر دیپلماسی و تجاربش در سازمان کنفرانس اسلامی و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان نقاط قوت صالحی تاکید کردند.

علاءالدین بروجردی در سخنان خود درباره صالحی گفت: یکی از راه‌های ارتباط با دیگران تسلط به زبان است که دکتر صالحی به دو زبان عربی و انگلیسی تسلط دارد.

ضمن این که وی شخصیتی آشنا با هنر دیپلماسی و ارتباط با کشورها است که با توجه به حضور چند ساله‌ وی در دو عرصه‌ پیچیده و مهم سازمان کنفرانس اسلامی و آژانس به عنوان جایگاه تخصصی هسته‌ای، قادر به دفاع از منافع جمهوری اسلامی ایران در این عرصه است.

عکس: آکو سالمی