ساده‌ترین نظام مالیاتی جهان متعلق به کجاست؟

مترجم: امیر آیراملو

منبع: اسلیت

یکی از نمایندگان اخیرا در گزارش سالانه‌اش به کنگره نوشته بود: «خسته شدم. سال بعد می‌روم جایی که سیستم مالیاتی آنقدر دردسر نداشته باشد.» و به این ترتیب به قانون گذاران هشدار می‌داد که قانون مالیاتی فدرال را ساده‌تر از این کنند. حتی اگر کنگره بخواهد به حرف این نماینده گوش کند هم، اصلاح نظام مالیاتی برای اولین بار از ۱۹۸۶، بی‌شک سال‌ها زمان خواهد برد. سوال اینجاست که در این خلال، باید کجا فرار کنید که از دست دردسرهای مالیاتی پایان سال خلاص شوید؟

اگر مالک کسب و کاری هستید بی‌شک هیچ جایی برایتان به خوبی مالدیو نیست. برای آنکه مشخص شود نظام‌های مالیاتی جهان هر کدام چقدر مشقت بارند، محققان بانک جهانی و موسسه پرایس کوپرز تصمیم گرفتند یک شرکت فرضی - اما با مشخصات کامل و دقیق - برای اهداف مطالعاتی‌شان طراحی و تصور کنند. یک تولیدکننده گلدان‌های کوزه‌ای سرامیکی که دارایی‌هایش عبارتند از یک ساختمان، دو قطعه زمین کارگاهی و یک کامیون؛ به علاوه این شرکت ۶۰ کارمند دارد و ۵۰ درصد سود خالص‌اش را نیز سالانه میان مالکان تقسیم می‌کند. محققان این شرکت را از فرآیند مالیاتی ۱۸۳ کشور و حوزه سیاسی جهان گذرانده‌اند. حسابدار این شرکت سازنده گلدان‌های کوزه‌ای سرامیکی برای رسیدگی به مراحل مالیاتی مالدیو تنها به کمتر از یک ساعت زمان نیاز خواهد داشت. این را مقایسه کنید با وضعیت بدترین کشور؛ یعنی برزیل، که شرکت باید ۲،۶۰۰ نفر-ساعت - ۱۰۸ روز کار بی‌وقفه یا ۳۲۵ روز کاری هشت ساعته - نیرو صرف پاسخگویی به الزامات مالیاتی کند. بلاروس، با ۱،۰۸۰ نفر-ساعت زمان رسیدگی به پرونده‌های مالیاتی جایگاه دوم را از آخر دارد. در ایالات متحده شرکت کوزه ساز باید ۱۱۰ ساعت وقت صرف کند و در نتیجه جایگاه آمریکا در این فهرست بیست و سوم می‌شود.

حالا اگر مالک کارخانه و کسب و کار نباشید چطور؟ متاسفانه یافتن اطلاعات قابل‌مقایسه درباره مالیات اشخاص کمی دشوارتر است. با این حال بی‌شک مالدیو که هیچ گونه مالیات بر درآمد، دارایی، فروش یا بازدهی سرمایه ندارد همچنان در صدر قرار خواهد داشت - همچنین نباید بهشت‌های مالیاتی مثل جزایر کایمن و آندورا را نیز ندید گرفت. (کشورهایی که این مالیات‌ها را ندارند مخارج دولت شان را از محل دریافت حق پروانه فعالیت سالانه شرکت‌ها تامین می‌کنند.)

مصلحان مالیاتی اغلب مطول بودن قوانین مالیاتی آمریکا را به باد انتقاد می‌گیرند. گزارش اولسون که دربالا از آن نقل قول کردیم اشاره می‌کند که حجم این قانون از سال ۲۰۰۱ تا کنون از ۱.۴ میلیون کلمه به ۳/۸ میلیون کلمه افزایش یافته است. از سال ۱۹۱۳، حجم فیزیکی این قانون از چهارصد صفحه به حدود هفتاد هزار صفحه رسیده است. البته طول معیار مناسبی برای سنجش سادگی نیست. درواقع به جز مهندسان مرکز توربو تکس لازم نیست که هیچ کس این قانون را کامل بخواند. بخش عمده این قانون شامل به اصطلاح «مخارج مالیاتی» است - یعنی برنامه‌های هزینه‌ای که کنگره ریز جزئیاتشان را در قانون می‌گنجاند - و این جزئیات به درد افراد و صنایع خیلی انگشت شماری می‌خورد.

کسانی که بار تمکین مالیاتی را می‌سنجند معمولا از معیار دیگری برای سنجش پیچیدگی نظام مالیاتی استفاده می‌کنند. چقدر طول می‌کشد که افراد مراحل درخواست رسیدگی، پرکردن فرم‌ها و پرداخت مالیات را طی کنند. اندازه‌گیری این رویه برای افراد دشوارتر از شرکت‌ها است، زیرا افراد به ندرت حساب و کتاب این مخارجشان را نگه می‌دارند، اما برای آمریکا برآوردهای IRS نشان می‌دهد که به طور متوسط این فرآیند ۱۲ ساعت از شهروندان زمان می‌گیرد. ۵ ساعت برای بررسی سوابق، دو ساعت برای طرح‌ریزی مالیات، سه ساعت برای پر کردن فرم‌ها، یک ساعت برای تحویل فرم‌ها و دو ساعت هم برای فعالیت‌های حاشیه ای.